یکی از بازارهایی که در بدترین شرایط رکود همواره رونق دارد بازار طلا است. در حالی‌که بازارهای مختلف در طول سال از کاهش فروش خود گلایه دارند بازار طلا با این مشکلات چندان دست به گریبان نیست.طلا در خانواده ایرانی به عنوان یک منبع ذخیره پول دیده می‌شود و خیلی‌ها برای آنکه نقدینگی شان از بین نرود و ارزش پولشان نیز حفظ شود برای خرید طلا اقدام می‌کنند. هر چند این روزها به علت ثبات نسبی قیمت طلا خرید آن برای افزودن سرمایه منطقی نیست ولی سال‌های گذشته به علت نوسان شدید و رو به افزایش قیمت طلا خیلی‌ها سراغ این بازار رفتند.اما این بازار برای خود قوانینی دارد که اگر فردی با آن آشنا نباشد قطعاً زیان می‌کند.درگزارش پیش رو تلاش شده است برخی از مهم ترین مسائل این عرصه بررسی شود.
پیش‌بینی بازار طلا
پیش‌بینی بازار طلا برای مدت یک ماه خیلی سخت است و در نهایت می‌توان برای مدت یک هفته پیش‌بینی داشت. از این رو تا پایان هفته جاری قیمت‌ها ثبات دارد و افزایش قیمتی که هفته گذشته حادث شد به علت افزایش نرخ ارز بود.خوشبختانه بازار طلا شرایط متعادلی دارد و مسائل مختلف کمترین تأثیر را براین بخش می‌گذارد.
در این میان برخی‌ها نقد می‌کنند که قیمت طلا توسط فروشندگان داخلی دستکاری می‌شود و هیچ ارتباطی با قیمت‌های جهانی ندارد. ولی چنین امری به هیچ عنوان صحت ندارد.بازار طلا تحت‌الشعاع بازار جهانی است و از آن پیروی می‌کند.تنها نوسان نرخ ارز است که می‌تواند قیمت طلا را در بازار داخلی تغییر دهد. زمانی که قیمت طلا از بازار جهانی پیروی می‌کند فروشندگان هم تکلیف خود را می‌دانند و در این خصوص تخلفی صورت نمی‌گیرد.یکی از سؤالاتی که همواره مردم می‌پرسند نحوه محاسبه قیمت طلا است.طبق فرمولی که رئیس اتحادیه طلا و جواهر عنوان می‌کند هر فردی موقع خرید طلا می‌تواند قیمت نهایی طلا را استخراج کند.بر این اساس یک گرم طلا به‌علاوه اجرت هر گرم ساخت و سپس این عدد به‌علاوه 7 درصد سود فروشنده و به‌علاوه 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده می‌شود.اجرت هر گرم ساخت توسط اتحادیه اعلام می‌شود و فروشندگان باید طبق آن عمل کنند. اجرت ساخت با توجه به میزان کاری که روی طلا انجام شده از 6 هزار تومان تا 35 هزار تومان است.
فروشندگان نیز هنگام خرید طلا از بنکداران می‌توانند طلای آبکاری شده یا پول نقد را به‌علاوه اجرت ساخت پرداخت کنند.با تمام این اوصاف اگر مردم تخلفی در زمینه طلا،فروش طلای دست دوم و سایر موارد دیدند، می‌توانند به اتحادیه طلا و جواهر اعلام کنند.
قاچاق طلا
طلای قاچاق به معنای تقلبی بودن آن نیست. بخشی از طلاهایی که در بازار به فروش می‌رسد همراه مسافر یا به اشکال مختلف وارد می‌شود اما از آنجا که قیمت ارز در ایران بالا است طلا با حجم قابل توجهی وارد کشور نمی‌شود. به گفته کشتی آرای رئیس اتحادیه طلا و جواهر این بخش سهم اندکی از بازار مصرف را دارد.برای آنکه خریداران از اصالت طلا مطمئن شوند می‌توانند به کد حک شده که رقم 750 به معنای 18 عیار بودن است توجه کنند. تمام تولیدکنندگان که در سیستم بنکداری و عمده فروشی هستند موظف هستند کدی را روی طلا حک کنند که آن کد نشان دهنده تولیدکننده آن
است.
طلای تقلبی
محمد کشتی آرای رئیس اتحادیه طلا و جواهر گفت: طلاهایی را که دست دوم هستند اتحادیه طلا، طلای تقلبی قلمداد می‌کند. این‌گونه طلاها نباید مجدداً به فروش برسد.طبق ضوابطی که برای فروشندگان گذاشته شده است فروش طلای دست دوم ممنوع است و اگر واحد صنفی چنین کاری را انجام دهد تخلف محسوب می‌شود.طلای دست دوم باید ذوب شود تا ناخالصی آن جدا و به طلای خالص 18 عیار تبدیل شود.نکته‌ای نیز در طلاهای دست دوم وجود دارد اینکه خیلی از طلاهایی که به فروش می‌رسد مربوط به 5سال پیش است.در سال‌های گذشته حک کردن کد برای طلا اجباری نبود به همین دلیل ممکن است طلای به مرحله فروش مجدد برسد که در زمره طلاهای تقلبی و با عیار پایین باشد.وقتی چنین اتفاقی رخ دهد آن طلا قابل رهگیری نیست.این در حالی است که طلاهای جدید را می‌توان براحتی کنترل کرد. موضوع دیگری که در طلای دست دوم وجود دارد تقلبی بودن آن است.برخی از فروشندگان طلاهای بدون اجرت و زیورآلات از جنس نقره را با طلاهای آب شده دست دوم روکش می‌کنند و به عنوان طلا به فروش می‌رسانند. در حال حاضر ما 4500 واحد تولیدی بزرگ طلا داریم که شهر اصفهان با 1500 تولید کننده در صدر و تهران با 1300 تولید کننده در مقام دوم است.لذا با توجه به تعدد تولید کنندگان و حجم بالای تولید کشور ما نیازی به واردات مصنوعات طلا نداریم.اما با این اوصاف برخی از فروشندگان این‌گونه مدعی می‌شوند که طلای ایتالیایی دارند.تمام طلاهایی که به اسم خارجی به مردم فروخته می‌شود طلای ساخت ترکیه است و به دلیل قیمت بالای طلای ایتالیایی به هیچ عنوان واردات از این کشور نداریم.
معادن طلای ایران
درست است که ایران یکی از کشورهای وارد‌کننده شمش است اما معادنی دارد که می‌تواند بخشی از شمش مورد نیاز خود را از این طریق تأمین کند. با توجه به معادنی که ایران دارد رتبه تولید طلای کشورمان در بین کشورهای جهان 54 است. سال‌های گذشته قبل از آنکه قیمت طلا سیر صعودی به خود بگیرد برداشت از معادن آهنگ کندی داشت اما با افزایش قیمت طلا نگاه‌ها به سمت معادن طلا رفت. طبق آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت حدود 15 معدن طلا در ایران وجود دارد که از این تعداد 12 معدن فعال و سه معدن غیرفعال هستند. هم‌اکنون اکتشافات طلا در مناطقی از جمله آذربایجان شرقی و غربی، کردستان، کرمان، خراسان رضوی و جنوبی، اصفهان، یزد، مرکزی، قم و همدان، ارغش نیشابور، سقز، طرقبه مشهد و سیستان و بلوچستان در دست اجرا بوده و به گفته سازمان زمین‌شناسی حجم ذخایر قطعی و احتمالی طلای کشور نیز بالغ بر 320 تن می‌شود.همچنین استان‌های تهران، اصفهان، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی چهار قطب تولید طلای کشور محسوب می‌شوند. استاندارد جهانی یک معدن طلا، داشتن ذخیره صد تن به بالاست، کشور ما پر از معادن کوچک و پراکنده است و فقط حدود 10 معدن آن نزدیک به سطح کلاس جهانی است که مهم‌ترین آنها معدن طلای کردستان و زرشوران آذربایجان‌غربی است.این آمار حاکی از طلاخیز بودن کشور است. با توجه به جمعیت 70 میلیونی کشور به ازای هر ایرانی، 3/4 گرم ذخیره قطعی طلا در ایران وجود دارد.
گپی با مردم
در مورد وضعیت بازار طلا هم گفت‌و‌گوهایی کوتاه با مردم داشتیم. فروش طلاهای دست دوم، چگونگی محاسبه کردن قیمت طلا و فروش طلاهای خارجی موضوع‌هایی بود که خریداران طلا به آن پرداختند. فاطمه صبوری یکی از خریداران طلا در مورد خرید طلاهای دست دوم گفت:یکی از مزایایی که طلاهای دست دوم دارد بدون اجرت بودن آن است و این امر باعث می‌شود افرادی که از نظر مالی توان خوبی ندارند به سراغ این‌گونه طلاها بروند. درست است که از نظر بهداشتی مشکلاتی دارد ولی فروشندگان پول زیادی بابت اجرت اخذ می‌کنند که به جای آن می‌توان بر گرم طلا افزود. از یکی دیگر از خریداران در مورد طلای خارجی پرسیدیم و اینکه فروش آن در بازار ممنوع است.مریم اسراری گفت:اگر قاچاق محسوب می‌شود چرا در بازار وجود دارد؟ فروشندگان برای آنکه قیمت طلا را بالا ببرند و بر اجرت و ساخت آن بیفزایند طلا را خارجی معرفی می‌کنند و قطعاً خریداران چاره‌ای جز اعتماد ندارند. نحوه محاسبه آنها هم گویا معیاری ندارد و هرگونه بخواهند قیمت نهایی را اعلام می‌کنند.قیمت‌ها نیز معلوم نیست و فروشندگان هر گرم طلا را به هر نحوی که بخواهند محاسبه می‌کنند.