مشاوران املاك تهران معتقدند كه شرايط بازار خريدوفروش مسكن در 9ماهه گذشته مناسب نبوده است و شرايط ركودي بازار نسبت به دو، سه سال گذشته شدت يافته است و به ندرت قرارداد خريدوفروشي در دفاتر مشاور املاك امضا مي‌شود. در اين ميان، موضوعي كه اغلب مشاوران املاك بر آن اتفاق‌نظر دارند نبود توان مالي مناسب متقاضيان خريد واحد مسكوني است زيرا قيمت‌ها در دوسه سال گذشته تقريبا به كف سال91 نزديك شده اما با وجود اين، مشتريان نمي‌توانند اقدام به خريد مسكن كنند. اقدامات حمايتي دولت نيز مبني بر افزايش ميزان تسهيلات خريد مسكن و حمايت از انبوه‌سازان با پرداخت وام ساخت نيز نتوانسته است شرايط را بهبود دهد و رونق نسبي را به بازار برگرداند.
در همين ارتباط، يكي از مشاوران املاك كه در منطقه وليعصر تهران فعاليت مي‌كند با انتقاد از وضعيت موجود بازار خريدوفروش در سال جاري به تعادل مي‌گويد: در سه فصلي كه از سال94 سپري شده در هر ماه شايد يك قرارداد خريدوفروش امضا شده است و اين موضوع، ادامه فعاليت اين دفتر مشاور املاك را با مشكل مواجه كرده است. معصوميان مي‌افزايد: در سال جاري تعداد قراردادهاي خريدوفروش نسبت به سال93 حدود 50درصد كاهش يافته است و باوجود آنكه قيمت‌ها به كف نزديك شده است و ديگر امكان كاهش قيمت وجود ندارد اما تقاضاي موثري براي خريد مسكن وجود ندارد.
وي ادامه مي‌دهد: سود بانكي بالاست و با شرايط ركودي مسكن به نظر نمي‌رسد كه سرمايه‌گذاران به سمت سرمايه‌گذاري دراين حوزه هدايت شوند، حتي اعطاي وام‌هايي براي توليد و ساخت مسكن نيز نتوانسته به بهبود شرايط كمك كند.
به گفته اين فعال حوزه مسكن شرايط ركودي در ماه‌هاي آينده شدت مي‌يابد و نشانه‌يي براي ظهور رونق مشاهده نمي‌شود مگر اينكه شوكي اقتصادي به بازار مسكن وارد شود، البته اين شوك بايد قدرت كافي براي ايجاد رونق داشته باشد به عنوان نمونه اعطاي تسهيلات 60 و 80ميليوني اهرم مناسبي براي خروج از ركود نيستند. معصوميان اظهارمي كند: بازار رهن و اجاره هم از بازار خريدوفروش مسكن تبعيت مي‌كند و در اين بخش نيز شاهد كاهش امضاي قراردادها هستيم به گونه‌يي كه در 9ماهه گذشته سال جاري تعداد قراردادها نسبت به سال93 حدود 40 تا 50درصد كاهش يافته است.
شرايط ركودي بازار مسكن به گونه‌يي است كه اغلب فعالان و مشاوران املاك شهر تهران درمورد آن اتفاق‌نظر دارند، يكي ديگر از فعالان اين حوزه كه در خيابان پيروزي تهران دفتر مشاور املاك دارد به «تعادل» مي‌گويد كه در يك سال گذشته ركود بازار خريدوفروش شدت يافته است و تعداد معاملات به نصف سال گذشته رسيده است و به نظر نمي‌رسد كه شرايط در سه ماه آتي بهبود يابد.
محمدي مي‌افزايد: تجربه نشان مي‌دهد كه شرايط ركودي بازار در زمستان تغيير چنداني نداشته باشد و نمي‌توان شاهد تغييرات اساسي در حجم معاملات باشيم اما شواهدي مبني بر رونق بازار در فصل بهار سال95 وجود دارد. وي ادامه مي‌دهد: اعطاي وام 60ميليوني در تهران تا حدودي مي‌تواند به متقاضيان خريد واحدهاي مسكوني كوچك و متوسط كمك كند و رونق نسبي در بازار ايجاد كند ضمن اينكه پرداخت تسهيلات صندوق پس انداز مسكن نيز مي‌تواند در ابتداي سال جاري تا حدودي راهگشا باشد.
بازار خريدوفروش مسكن
علاوه بر اينكه مشاوران املاك و فعالان بازار مسكن معتقدند كه در 9ماهه سال جاري بازار خريدوفروش در ركود عميق‌تري فرورفته و علاوه بر كاهش حجم معاملات، قيمت‌ها ثابت مانده است، روزنامه اقتصادي تعادل جدولي از حجم معاملات 9ماهه گذشته نسبت به مشابه سال93 و ماه گذشته، قيمت هر متر مربع واحد مسكوني و تعداد قراردادها تنظيم شده را ارائه مي‌كند كه نگاهي اجمالي به اين جدول نشان مي‌دهد كه تنها در مرداد ماه و آبان سال جاري، حجم معاملات نسبت به مشابه سال گذشته رشد داشته و در ساير ماه‌ها حجم معاملات كاهش داشته است. ستون حجم معاملات خريدوفروش نسبت به ماه گذشته نيز تنها در سه ماه تير، شهريور و مهر افت كرده است و در ساير ماه‌ها تعداد قراردادهاي امضا شده نسبت به ماه قبل از خود افزايش را نشان مي‌دهد.
براساس اين جدول، قيمت هر متر مربع واحد مسكوني در سال94 اگر چه روندي نوساني را طي كرده است اما با وجود اين در محدوده 37.4ميليون تا 39.3ميليون ريال تغيير كرده است و در مهر ماه سال جاري شاهد بيشترين قيمت هر متر مربع واحد مسكوني نسبت به ماه‌هاي ديگر يعني 39.3 بوديم و درفروردين ماه نيز كمترين ميزان قيمت يعني 37.4ميليون ريال بوده است. تعداد قراردادهاي امضا شده در دفاتر مشاور املاك در فصل بهار نيز روندي صعودي داشته است اما اين روند در تابستان ادامه نيافته است اما با آغاز فصل پاييز دوباره شرايط قبل بازمي‌گردد و ما شاهد روند صعودي امضاي قراردادها در اين فصل هستيم.
اگر‌چه بازار رهن و اجاره در ايران متناسب با بازار خريدوفروش مسكن نبوده و تحت‌تاثير دو فاكتور تورم و سود بانكي قراردارد اما با وجود اين كاهش حجم معاملات خريدوفروش تاحدودي در اين بازار موثر بوده و تعداد معاملات در اين بخش نيز كاهش يافته است. نرخ اجاره‌بها در 9ماهه گذشته در شهر تهران در محدوده 10.5 تا 12.4درصد نسبت به ماه گذشته افزايش يافته است، در فروردين ماه سال94، حدود 12.4درصد بوده است و پس از آن در ماه‌هاي ديگر شاهد چنين افزايشي در كرايه بها نبوديم، تا مهر ماه نرخ اجاره در محدوده 11درصد حركت كرده است اما با پايان فصل نقل‌و‌انتقالات در اواسط مهر نرخ اجاره كاهش يافته و به 10درصد افزايش نسبت به ماه گذشته نزديك مي‌شود.
* تعادل