آزادسازي قيمت بليت هواپيما حال با طي كردن مسيري نه چندان طولاني و اجرايي شدن ناقص واكنشهاي متفاوتي را از سمت منتقدان و موافقانش دارد. حال 29 روز از خبر آزادسازي نرخ بليت هواپيما ميگذرد، واژهيي كه براي اقتصاددانان ليبراليستي مطلوب و از سمت اقتصاددانان ماركسيستي و سوسياليستي نگرانكننده بود؛ در اين ميان وزير راه قيمتگذاري بليت هواپيما به شيوه آزاد را به نفع مردم و راهي براي جذب سرمايهگذار ميداند. ديروز و در واكنشي ديرهنگام رييس سازمان هواپيمايي، معاون وزير راه و شهرسازي بالاخره بعد از مدتها سكوت به موضوعات شكل گرفته درباره «آزادسازي نرخ بليت هواپيما» واكنش نشان داد. علي عابدزاده با اشاره به اين نكته كه آژانسهاي هواپيمايي و ساير نهادها كه بليتهاي هواپيما را چارتر كردند، حق فروش بليت هواپيما براساس مصوبه آزادسازي را ندارند، گفت: اگر ايرلاينها نتوانند چارتركنندگان خود را كنترل كنند قطعا از پروازهاي چارتري جلوگيري خواهد شد.
به گزارش تعادل، از سوي ديگر واكنش تند وزير به سازمان حمايت از حقوق مصرفكننده كه به تعبير خودش نهادي ماركسيستي و سوسياليستي است، باعث شد تا در واكنش به اين حرف وزير تعدادي از دانشجويان جنبش عدالتخواهي در تاريخ اول دي در نامهيي خطاب به عباس آخوندي به موضع او در قبال سازمانهاي حمايتي اعتراض كنند. در قسمتي از اين نامه آمده است: «جاي بسي تاسف است كه وزير محترم دولت تدبير و اميد هنوز نداند كه سازمان حمايت از مصرفكنندگان اتفاقا خاستگاهي كاپيتاليستي دارد نه سوسياليستي و كمونيستي!! و اساسا اين نهاد در دهه 60 و 70ميلادي ابتدا در امريكا سپس در ساير كشورهاي با اقتصاد آزاد، پس از جنبشهاي حقوق مصرفكنندگان و براي پيشگيري از گرايش مردم به ساختارهاي چپ تاسيس شدند! و اساسا اگر روزي قرار باشد منحل شوند بايد به عنوان نهادي كاپيتاليستي منحل شوند زيرا سوسياليستها اصولا به چنين چيزهايي اعتقاد ندارند. مشكل اقتصاد كشور ما آزادسازي قيمتها نيست، مشكل اقتصاد ما رانتخواري، عدم شفافيت، عدم شايستهسالاري، ترجيح منافع خاص بر منافع عموم و فاميلبازي است كه هر روز اقتصاد ما را رانتيتر و ضعيفتر ميكند. پيشنهاد ما اين است كه به جاي انحلال سازمان حمايت از مصرفكنندگان كه عموم مردم را شامل ميشود، مشي حمايت از آنها را در پيش بگيريد. آزادسازي بيضابطه هيچ كمكي به هيچ كسي نخواهد كرد جز اينكه پشتوانه مردمي دولت را فرو خواهد كاست.»
و اما آزادسازي؛ آزادسازي خطوط هوايي يعني رهاسازي اين صنعت از كنترل دولت بر قيمت ورودي و خروجي ايرلاينها به بازار خطوط هوايي. اين كار همچنين باعث ميشود قراردادها و سياستهاي هوايي براي ورود ايرلاينها به بازارهاي هواپيمايي باز شود و فضا براي رقابت در اين زمينه آزاد باشد، علاوه بر آن به ايرلاينها اين امكان را ميدهد كه خدمات بهتري را با قيمتهاي كمتري در طول زمان به مشتريهاي خود ارائه دهند.
سوءاستفادهكنندگان را رسوا كنيد
علي عابدزاده درباره فروش بليت هواپيما بعد از اجراي طرح آزادسازي قيمتها گفت: با كنترل بازار و ارتباط سازمان هواپيمايي كشوري با ايرلاينها حجم عظيمي از بليتهاي فروخته شده در طول مدت بعد از اجراي طرح با قيمتهاي عادلانه و مناسب به فروش رسيده است. البته مواردي هم بوده كه برخي آژانسهاي هواپيمايي يا سايتهاي غيرمجاز، بليت گران به مردم فروختهاند كه سازمان هواپيمايي كشوري درحال بازرسي و كنترل اين موارد است. رييس سازمان هواپيمايي كشوري با بيان اينكه يكي از ابزارهاي مورد نياز سازمان هواپيمايي كشوري براي كنترل بازار فروش بليت هواپيما و مقابله با گرانفروشي داشتن اطلاعات كافي از محل فروش بليت است، ادامه داد: در همين رابطه از مردم درخواست ميشود در صورت مواجهه با قيمتهاي غيرواقع موضوع و محل خريد بليت را ارائه دهند تا با همكاري مردم با كساني كه از فرصت اجراي آزادسازي نرخ بليت هواپيما سوءاستفاده ميكنند، مقابله كنيم. وي ادامه داد: با آزادسازي فقط فروش بليت شركتهاي هواپيمايي به صورت آزاد است و اگر شركتي از طرف آژانسهاي هواپيمايي نسبت به فروش بليت خود اقدام ميكند بايد قيمت بليت توسط شركت هواپيمايي تعيين و به آژانس مربوطه اعلام شود.
آژانسها حق اجراي آزادسازي را ندارند
عابدزاده افزود: آژانسهاي هواپيمايي و ساير نهادها و افراد كه بليتهاي هواپيما را چارتر كردند، حق فروش بليت هواپيما براساس مصوبه آزادسازي را ندارند چون اين مصوبه مشمول آژانسهاي هواپيمايي نيست و فقط براي شركتهاي هواپيمايي صادر شده است. معاون وزير راه و شهرسازي با تاكيد بر اينكه شركتهاي هواپيمايي بايد بر روند فروش بليت خود نظارت كامل داشته باشند، اظهار كرد: طي مدت گذشته از اجراي آزادسازي در برخي مسيرها بليتهاي با نرخهاي پايين نيز از طرف شركتهاي هواپيمايي فروش رفته كه متاسفانه به اين نرخها اشاره نميشود. اقداماتي كه بايد براي مقابله با آزادسازي انجام شود تا حدودي اجرا شده است. عابدزاده درباره فروش بليتهاي چارتري و تاثير آن در اخلال بازار گفت: با توجه به اينكه شركتهاي هواپيمايي اغلب قراردادهاي يكساله و بلندمدت با چارتركنندگان دارند بنابراين بليتهاي چارتري كه در اختيار آژانسها هستند براي پيش از اجراي آزادسازي است.
فروش بليت از طريق شركتهاي هواپيمايي
وي ادامه داد: امروز اكثر شركتهاي هواپيمايي زيرساختهاي لازم را براي فروش بليت هواپيما در شبكه و تعيين قيمت دارند و مسلما اگر بليت هواپيما توسط خود شركتهاي هواپيمايي فروخته شود از اخلال در بازار فروش بليت جلوگيري ميشود. رييس سازمان هواپيمايي كشوري با بيان اينكه شركتهاي هواپيمايي مسلما در جهت فروش بليتهاي خود به صورت چارتر عمل نخواهند كرد، گفت: درحال حاضر شركتهاي بزرگ كه از طريق شبكه فروش نسبت به عرضه بليتهاي خود اقدام ميكنند تعداد بسيار اندكي از بليتهاي خود را به صورت چارتر ميفروشند.
جلوگيري از فروش بليتهاي چارتري
معاون وزير راه و شهرسازي در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه اگر اعلام ميشود گراني بليت هواپيما توسط چارتركنندگان است آيا امكان جلوگيري از فروش بليتهاي چارتري در اين مقطع از زمان براي كنترل بازار وجود دارد يا خير، اظهار كرد: اگر ايرلاينها نتوانند چارتركنندگان پروازهاي خود را كنترل كنند قطعا از پروازهاي چارتري توسط سازمان هواپيمايي كشوري جلوگيري خواهد شد.
به گزارش پايگاه خبري وزارت راه و شهرسازي، علي عابدزاده در پاسخ به اينكه چرا سقف يا كف قيمتي براي جلوگيري از افزايش قيمت بليت توسط سوءاستفادهكنندگان تعيين نشد نيز گفت: در سال گذشته براي متنوعسازي نرخ بليت هواپيما اين امكان فراهم و به شركتهاي هواپيمايي اجازه داده شد مشروط به افزايش خدمات حداكثر تا ۳۰درصد نسبت به نرخهاي مصوب قيمت بليت را افزايش دهند اما متاسفانه به جاي اينكه شركتها بليتها را از طريق شبكه فروش خود عرضه كنند، بليتهاي خود را چارتر كردند و شرايط به وجود آمده درحال حاضر از همين اقدام ايرلاينها پيش از آزادسازي نشأت ميگيرد.
بازار با ثبات با اجراي آزادسازي
عابدزاده افزود: با توجه به اينكه شركتهاي هواپيمايي به ظرفيتهاي آزادسازي نرخ بليت هواپيما آگاه هستند اين مساله منافع صنعت را در بلندمدت تامين ميكند ضمن اينكه يك بازار با ثبات خواهند داشت كه تاكنون از داشتن آن محروم بودند. شركتهاي هواپيمايي در بلندمدت با اجراي آزادسازي ميتوانند ضمن نوسازي ناوگان تجهيزات خود را نيز بهروزرساني كنند. رييس سازمان هواپيمايي در پاسخ به اينكه چه تمهيداتي براي افزايش كيفيت خدمات به مسافران از طرف سازمان هواپيمايي با اجراي آزادسازي انديشيده شده است، گفت: با اجراي آزاسازي نرخ به دنبال ايجاد رقابت بين خطوط هوايي هستيم و تا اين رقابت ايجاد نشود، شركتها به سمت ارتقاي سطح خدمات خود نخواهند رفت بنابراين با وجود رقابت امكان افزايش كيفيت وجود دارد. معاون وزير راه و شهرسازي ادامه داد: يكي از مسائلي كه شركتهاي هواپيمايي را به سمت افزايش كيفيت سوق ميدهد، انگيزههاي جذب مسافر است كه به دليل تكليفي بودن نرخها تاكنون اين شرايط براي ايرلاينها فراهم نبود اما در فضاي آينده قطعا شركتهاي هواپيمايي بايد به سمت ارتقاي سطح خدمات حركت كنند چراكه با آزادسازي نرخها اين مسافر است كه حق انتخاب ايرلاين مورد نظر با توجه به نوع خدمات و قيمت را دارد.
وي پروازهاي ايمن و به موقع، دسترسي راحت به خريد بليت و رفاه در پرواز را از مهمترين خواستههاي مسافران حمل و نقل هوايي عنوان كرد و گفت: نگاه كلان سازمان هواپيمايي به عنوان نهاد حاكميتي صنعت هوانوردي همين موضوع است.