هفته گذشته، سازمان هواپيمايي كشوري از آزادسازي نرخ بليت هواپيما در 170 مسير پروازي كشور خبر داد. اين اقدام با هدف اجرايي كردن مصوبه مجلس شوراي اسلامي انجام شد و طبق پيش‌بيني‌هاي برنامه پنجم توسعه، انتظار مي‌رود كه به بهبود شرايط ايرلاين‌ها منجر شود. اما هنگامي كه دولت احمدي‌نژاد برنامه پنجم را تدوين مي‌كرد، نكته‌يي مغفول ماند و آن تاثير اجراي اين قانون بر قدرت خريد و سفر مردم بود. هرچند سياستمداران گذشته و فعلي كشور اصرار بر بي‌تاثير بودن آزادسازي بر قيمت‌ها دارند و تاكيد مي‌كنند كه اين اقدام به افزايش سطح كيفي خدمات هوايي منجر شده و در نهايت به نفع مردم خواهد بود، اما بازار تنها يك هفته بعد از آزادسازي قيمت‌ها، واكنشي پرهزينه از خود نشان داده است. هيچ قيمتي پايين نيامده، اما بعضي قيمت‌ها دوبرابر شده‌اند.
به گزارش تعادل، نيازي به زحمت زيادي نيست، كافي است تلفن را بردارم و با چند آژانس مسافرتي تماس بگيرم. در كمتر از 5 دقيقه قيمت جديد پروازهاي داخلي مانند پتكي بر سرم فرود مي‌آيد. پرواز رفت و برگشت تهران-مشهد، 550 هزار تومان، البته در روزهاي پاياني هفته؛ اگر قصد سفر در روزهاي نخستين هفته را داشته باشيد، مي‌توانيد با 278 هزار تومان همان بليت را خريداري كنيد. قيمتي معادل قيمت بليت پرواز تهران-مشهد، قبل از آزادسازي نرخ بليت. قيمت‌ها اوج مي‌گيرند و روياي سفر، حداقل در آخر هفته‌ها از خيال من سقوط مي‌كند. كيش اگر محبوب‌ترين خط پرواز داخلي نباشد، قطعا دومين خط پروازي محبوب كشور است. سراغ قيمت بليت كيش را مي‌گيرم. از پشت تلفن به من مي‌گويند كه رفت و برگشت، در روزهاي مياني هفته، 290 تومان هزينه خواهد داشت. اما اين رقم در تعطيلات به 450 هزار تومان هم مي‌رسد. هرچند مسوول فروش بليت مي‌گويد بايد قيد بليت آخر هفته را بزنم، چراكه تا چند هفته همه بليت‌ها رزرو شده‌اند. گويا قيمت بليت كيش بسيار كم كشش است، يا بازار پيش از اين با كسري شديد عرضه مواجه بوده، چراكه با دوبرابر شدن قيمت نيز تغييري در تقاضاي آن ايجاد نشده است.
اعتراض اصولگرايان به نتيجه مصوبات خود
آزادسازي قيمت بليت هواپيما، موضوع داغي است. آن‌قدر داغ كه متولي قيمت بليت هواپيما در كشور را به سيماي ملي بكشاند. به گزارش تسنيم، علي عابدزاده، رييس سازمان هواپيمايي كشوري پنج‌شنبه شب در گفت‌وگوي ويژه خبري حاضر شد و به مناظره درباره آزادسازي قيمت بليت هواپيما پرداخت. جالب اينجاست كه اگرچه آزادسازي قيمت بليت، بخشي از اقدامات پيش‌بيني شده در برنامه پنجم توسعه است كه به دست دولت احمدي‌نژاد تدوين و توسط مجلس اصولگرا تصويب شده است، اما منتقداني كه در اين برنامه به مخالفت با اقدام دولت برخاسته بودند، نمايندگان اصولگراي همان مجلسي بودند كه قانون آزادسازي بليت را تصويب كرده بود.
عابدزاده در اين نشست، درباره آزادسازي قيمت بليت گفت: «تا پايان امسال آزادسازي نرخ بليت هواپيما براي تمام مسيرهاي باقيمانده پروازي انجام مي‌شود. آزاد شدن نرخ بليت هواپيما در اين مقطع از سال دليل خاصي نداشت و با وجود اينكه آزادسازي نرخ بليت هواپيما به شركت‌هاي هواپيمايي ابلاغ شده است اما هنوز اين طرح را در ساختار مديريتي درآمدي خود اجرا نكردند كه احتمالا از هفته آينده اجرا شود. در مرحله اول اجراي آزادسازي نرخ بليت هواپيما نرخ 170 مسير آزاد شد اما نرخ 87 مسير همچنان تابع نرخ‌گذاري سازمان هواپيمايي است.» وي همچنين در پاسخ به اينكه آيا ادامه تكليفي بودن نرخ 87 مسير منجر به كاهش تمايل ايرلاين‌ها براي پرواز در اين مسيرها نمي‌شود؟ افزود: «سازمان هواپيمايي نظارت كامل بر مسيرهاي پروازي حمايتي كه از مسيرهاي كم تقاضا هستند، دارد.»
دولت مي‌رود، چارتركنندگان مي‌آيند
هدف از آزادسازي قيمت بليت هواپيما، كمك به توسعه ايرلاين‌هاست. نرخ بليت هواپيما بعد از انقلاب اسلامي تاكنون 200 برابر افزايش يافته، اين درحالي است كه در مقابل هزينه ارزي شركت‌هاي هواپيمايي با رشد 500 برابري از ارز 7 توماني به 3500 تومان و نرخ هر ليتر سوخت هواپيما نيز با رشد 1200 برابري از 5 ريال در زمان انقلاب به 600 تومان افزايش يافته است.
عابدزاده معتقد است كه آزادسازي قيمت بليت، مي‌تواند به كاهش زيان انباشته شركت‌هاي هواپيمايي و همچنين توسعه ناوگان هواپيمايي كشور منجر شود. مساله‌يي كه ايرلاين‌ها نيز با آن موافق هستند.
به گزارش مهر، مقصود اسعدي‌ساماني، دبير انجمن ايرلاين‌ها آزادسازي نرخ بليت هواپيما را منجر به شكوفايي اين صنعت و افزايش سرمايه‌گذاري براي خريد ناوگان دانست و گفت: «شركت‌ها پس از بررسي هزينه‌ها موظفند كه قيمت‌هاي جديد را روي سايت خود قرار دهند و به آژانس‌هايي كه از سازمان هواپيماي مجوز دارند، اعلام كنند.»
وي همچنين اعلام داشت كه شركت‌هاي هوايي هنوز نرخ جديد بليت را اعلام نكرده‌اند و در خصوص گران‌فروشي بليت از سوي برخي سايت‌ها و آژانس‌ها گفت: «قيمت‌هايي كه از سوي برخي فروشندگان مطرح مي‌شود، مربوط به چارتركنندگاني است كه از قبل اين صندلي‌ها را خريداري كردند.»
افزايش قيمت بليت‌هاي يعني يك هفته بعد از دست كشيدن دولت از سياست قيمت‌گذاري، انحصار توانسته است جاي خود را در بازار حمل‌ونقل هوايي باز كند. اين مساله به افزايش قيمت بليت منجر شده و در صورت تداوم، كاهش سطح كمي و كيفي پروازها را نيز به دنبال خواهد داشت. زيرا چارتركنندگان، قيمت‌گذاران بازار خواهند بود. اگر از اين پس قصد سفر داريد و مي‌خواهيد با همان قيمت‌هاي سابق سفر كنيد، بايد از محل كارتان مرخصي گرفته و بليتي براي اول هفته خريداري كنيد. البته به ياد داشته باشيد كه اخذ مرخصي، خود به معناي كاهش درآمد است. بنابراين سفر از اين به بعد، در هر صورت گران‌تر خواهد بود.