درشرایطی که هفته‌های اخیر، بحث بر سر تغییر احتمالی و یکباره آب و هوای داغ بود، سازمان هواشناسی بروز زمستان سرد و پدیده ال‌نینو را تکذیب می‌کرد. این سازمان به پیش‌بینی فصل کم‌بارش، تا همین چند روز پیش بروز واقعه‌های خاص را محتمل نمی‌دانست. اما چهارشنبه هفته قبل اعلام کرد که بارش‌ها آغاز خواهد شد. همین موضوع درست هم از آب درآمد و پنجشنبه شاهد رخداد سیل در برخی استان‌ها شدیم. این رویه ادامه یافت و غافلگیری برخی استان‌ها و مردم و درنهایت مرگ و آسیب برخی هموطنان را درپی داشت.
حالا با شدت تغییرات آب‌وهوا، پیش‌بینی نهادهای متولی در تأمین نیازهای عمومی سرمایشی مردم درست‌تر از پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی از کار درآمده است.خاصه وزارت نیرو و وزارت نفت که تدابیر خود را از ٢٠روز قبل اطلاع‌رسانی کرده بودند، حالا منطقی‌تر به نظر می‌رسند تا هواشناسی که همه چیز را طبیعی خوانده بود. به هرسو، فارغ از قضاوت‌های معمول حالا دربسیاری از استان‌های کشور خطر سیل و بارش‌های خطرناک برای جان و مال مردم احساس شده است و همه مسئولان یک صدا این را فریاد می‌زنند که مردم مراقب باشند. اما اصل ماجرا، آمادگی است و در این حوزه باید وزارتخانه‌های مرتبط و نهادهای مدیریت بحران آماده باشند تا درصورت بروز خطر برای مردم وارد عمل شوند. حالا در آستانه بحران احتمالی سیل در برخی نقاط ایران، وزیر نیرو یک تنه وارد میدان شده و به کل استان‌ها هشدار داده است. حمید چیت‌چیان با اعلام وضع ویژه برای همکارانش هشدار داده است که همه استان‌ها به‌ویژه استان‌های شمالی و غربی باید آماده باشند؛ چراکه بارش‌های روزهای آینده، احتمال وقوع سیل را بیشتر کرده است.
میزان بارش‌ها چقدر بود؟
وزیر نیرو درخبری که به خبرگزاری‌ها مخابره شده است، تمرکز بارش‌ها را در شمال و غرب کشور دانسته و خبر داده که در برخی نقاط بارش زیاد و در برخی دیگر بارشی ثبت نشده است. او با اشاره به این‌که یک‌ماه و۱۰روز از سال آبی جدید می‌گذرد، گفت: میانگین بارش از اول مهر تاکنون به ۲۸میلیمتر رسیده که نسبت به پارسال ۲۲درصد و نسبت به درازمدت ۱۱۵درصد افزایش نشان می‌دهد.او تأکید کرد: همه استان‌ها به‌ویژه استان‌های شمالی و غربی در مقابل بارش‌های روزهای آینده و احتمال وقوع سیل آماده باشند.
اقدام‌های پس از سیل
چیت‌چیان به سیل مخرب چند روز اخیر در لرستان و ایلام اشاره کرد و گفت: قطع برق در این دو استان که در اثر وقوع سیل اتفاق افتاده بود، درهمان روز اول حادثه برطرف شد و از دیروز شهر ایلام و کوهدشت مشکلی از نظر آب نیز ندارد.وی اضافه کرد: آب شهر ایلام از دو منبع سد ایلام و چشمه گل‌گل تأمین می‌شود که در حادثه سیل این چشمه به زیر آب فرو رفته بود که این مشکل برطرف شده و ۵۸۰لیتر در ثانیه آب دراختیار مردم قرار می‌گیرد.وزیر نیرو خاطرنشان کرد: پیش از این ۵۳۰لیتر آب در شهر ایلام توزیع می‌شد اما به دلیل وقوع سیل ساکنان این شهر برای شست‌وشو آب بیشتری نیاز دارند. استان‌های اصفهان، کردستان و سایر استان‌های همجوار استان‌های لرستان و ایلام برای کمک‌رسانی اقدام کردند. چیت‌چیان درباره حجم آب سدهای کشور نیز گفت: بارش‌های اخیر درنقاطی مانند سد سیمره و کرخه ذخیره حدود ۳۰۰میلیون متر مکعبی ایجاد کرده که البته درمقایسه با ظرفیت سد کرخه (۷میلیارد مترمکعب) و ظرفیت سد سیمره (بیش از یک‌میلیارد مترمکعب)، ناچیز است.وی ابراز امیدواری کرد: در روزهای آینده شاهد بارش‌های خوبی باشیم و تابستان ۹۵ را هم به خوبی بگذرانیم.
خطر کولاک و بارش در ٦ استان
درحوزه جاده‌ای هم، یاسر خالدی مدیر سالن عملیات مرکز مدیریت راه‌های کشور از احتمال کولاک در ارتفاعات البرز خبر داده است و با هشدار به مردم اعلام کرد: خودروهایی که قصد تردد در مسیرهای کوهستانی را دارند، از تردد در شب خودداری کنند.
او درباره وضع محورهای اصلی کشور گفت: درحال حاضر تردد در تمامی محورهای اصلی کشور درجریان است و ترافیک خاصی نداریم اما از نظر جوی برخی محورها با بارش برف و باران همراه هستند.وی با بیان این‌که دراکثر محورهای ارتباطی استان‌های خراسان‌رضوی، شمال سیستان‌وبلوچستان، همدان، آذربایجان‌شرقی و اردبیل بارش باران داریم، افزود: در ارتفاعات استان قزوین شاهد بارش برف هستیم، همچنین در محور اردبیل- آستارا در محدوده گردنه حیران مه‌گرفتگی شدید و کاهش میدان دید وجود دارد. مدیرسالن عملیات مرکز مدیریت راه‌های کشور ادامه داد: هموطنانی از تردد در هنگام شب در محورهای آذربایجان‌غربی و شرقی، اردبیل، زنجان، قزوین، خراسان‌رضوی، خراسان شمالی و مازندران را دارند. با توجه به بارش برف که در صبح انجام شده و برودت هوا و احتمال یخ‌زدگی در سطح جاده خودداری کنند.
زمستانی به جاده بزنید
خالدی با تأکید بر این‌که هموطنان خودروهای خود را مجهز به تجهیزات زمستانی کنند، اظهار داشت: درحال حاضر در ارتفاعات البرز بارش برف نداریم اما صبح این منطقه بارش برف را داشته است اما با توجه به احتمال وزش باد در ارتفاعات البرز، امشب کولاک در این محورها پیش‌بینی شده است.به گفته او، محور شمشک- دیزین واقع در استان‌های البرز و تهران از ساعت ۱۴ مورخ ۸ آبان ۹۴ تا اطلاع بعدی به دلیل بارش باران و احتمال ریزش کوه مسدود است. همچنین محور سروآباد- پاوه واقع در استان کردستان از ساعت ۲۲ مورخ ۷ آبان ۹۴ تا اطلاع بعدی به دلیل بارش شدید باران ریزش کوه و نبود ایمنی کافی مسدود است.
تبعات آب و هوای سرد دربازار
«ال‌نینو» قیمت گاز را در جهان بالا برد
شهروند| ال‌نینو یک پدیده جوی اقیانوسی است که از تغییرات آب و هوایی درمنطقه استوایی اقیانوس آرام نشات می‌گیرد. ال‌نینو پدیده چرخه‌ای است و هر دوتا ٧سال، یک‌بار اتفاق می‌افتد و وضع معمول آب‌وهوایی بخش‌های مختلف جهان را تغییر می‌دهد. این پدیده جوی، آب‌وهوای گرمتری در بخش شمالی ایالات متحده آمریکا ایجاد می‌کند اما محدود به آب‌وهوا نیست و تغییراتش درحوزه اقتصاد هم نمادهایی دارد. این پدیده که امسال درجهان پیش‌بینی شده است، به کاهش قیمت سوخت در زمستان منجر می‌شود. به‌طوری که هم‌اکنون پس از ٣سال، قیمت محموله‌های گازطبیعی دوباره به ٢دلار به ازای هر MBTU رسیده است. این امر روزهای خوشی را برای مصرف‌کنندگان سوخت و انرژی در آمریکا رقم زده است. اما در شرق این روند متفاوت است. به‌طور تاریخی، این پدیده سبب می‌شود زمستان در آمریکا گرم‌تر باشد. همین اتفاق در ١٩٩٥-١٩٩٤ نیز افتاد و به تلاطم زیادی دربازار گاز طبیعی آمریکا منجر شد. قیمت‌های گاز طبیعی در اواخر ١٩٩٤ کاهش یافتند و این امر به رکود درآمد شرکت‌ها و ارزش سهامشان منجر شد. براساس این گزارش، با وجود کاهش قیمت نفت در هفته گذشته، یک هفته اخیر وضع تغییر کرده است. قیمت محموله‌های گاز طبیعی و LNG متأثر از احتمال سرمای شدید زمستانی و وقوع پدیده «ال‌نینو» در اروپا و آسیا افزایش یافت. قیمت جهانی شاخص‌های معتبر نفت‌خام همچون برنت دریای شمال، وست تگزاس آمریکا، سبد نفتی اوپک، دبی، عمان و قیمت هر بشکه نفت سبک و سنگین صادراتی ایران هفته گذشته با کاهش قیمت همراه شد. براین اساس، قیمت گاز طبیعی تک محموله در بازار آسیای شمال‌شرقی هفته گذشته با افزایشی ۱۰سنتی به ۶دلار و ۹۰سنت در هر میلیون بی‌تی‌یو افزایش یافت. علاوه بر این، در بازار NBP انگلستان هم قیمت تک محموله گاز طبیعی با افزایشی ۲۳سنتی هر میلیون بی‌تی‌یو ۶دلار و ۴۱سنت به مشتریان اروپایی تحویل داده شده است. برخلاف بازار آسیای شمال‌شرقی و بازار NBP انگلستان قیمت گاز تک محموله در بازار جنوب‌غرب اروپا تغییری پیدا نکرد، به‌طوری که هر میلیون بی‌تی‌یو گاز تک محموله ۶دلار و یک سنت عرضه شد. در بازار هنری‌هاب ایالات متحده آمریکا هم قیمت تک محموله گاز طبیعی بدون تغییر ماند به‌طوری که هر میلیون بی‌تی‌یو گاز طبیعی ۲دلار و ۴۳سنت به مشتریان عرضه شد.
پس از افزایش قیمت گاز طبیعی در بازارهای آسیایی و اروپایی، قیمت تک محموله LNG هم هفته گذشته در بازار شمال‌شرق آسیا و بازار NBP انگلستان با افزایش قیمت روبه‌رو شد اما قیمت تک محموله LNG در بازار جنوب‌غرب اروپا بدون تغییر ثابت ماند.نگرانی فروشندگان از کمبود محموله‌های تحویلی در بازار پیش‌روی گاز یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت محموله‌های LNG در بازار شمال‌شرق آسیا بود به‌طوری که در این بازار قیمت هر میلیون بی‌تی‌یو LNG با افزایشی ۱۰سنتی به حدود ۶دلار و ۹۰سنت افزایش یافت.
این درحالی است که در بازار جنوب‌شرق اروپا قیمت تک محموله LNG ثابت ماند و هر‌میلیون بی‌تی‌یو تک محموله LNG ۶دلار و ۱۰سنت به مشتریان تحویل شد. در بازار NBP انگلستان قیمت هر‌میلیون بی‌تی‌یو تک محموله LNG با افزایش ۲۳سنتی، حدود ۶دلار و ۴۱سنت به مشتریان عرضه شد.درشرایط فعلی احتمال فرا رسیدن موج جدید سرما به کشورهای اروپایی و آسیایی و حتی قوت‌گرفتن احتمال وقوع پدیده «ال‌نینو» یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت گاز در هفته‌های پیش‌رو در بازار است.
با این وجود، در بازار هنری‌هاب آمریکا به دلیل افزایش تولید گاز طبیعی از میادین شیل، گس پیش‌بینی می‌شود قیمت گاز با افزایش قابل توجهی روبه‌رو نشود، به‌طوری که هفته گذشته قیمت هر میلیون بی‌تی‌یو تک محموله LNG در بازار آمریکا بدون تغییر ۲دلار و ۴۳سنت به ازای هر میلیون بی‌تی‌یو به مشتریان عرضه شد. ازسوی دیگر، همزمان با کاهش صادرات LNG آمریکا به مکزیک، میزان انتقال گاز طبیعی آمریکا به این کشور آمریکای‌جنوبی از مسیر خط لوله افزایشی ۳۵درصدی پیدا کرده است.