فصل سرما چقدر خرج روی دست ما ميگذارد؟

 هر فصل از سال، اقتضائات خاصي دارد و بنابر اين اقتضائات، الزامات زندگي هم تغيير ميكند. اين تغييرات از بعد اقتصادي، دامنه گسترده اي دارد. با آمدن مهر، خرج های پاييزي نيز از راه ميرسند و ديري نمي گذرد كه بايد به فكر هزينه های زمستان هم بود. سرماي زمستان، گرمای آتش ميخواهد و گرمي لباس هايي كه پشمي اند و گران. در اين ميان، قبض هايي نرخ شان بالا ميرود و قبض هايي كم بها مي شوند. اما در كل، هر فصلي مخارج خودش را دارد. 

به گزارش آرمان، مهر، فصل بازگشايي مدارس است. اين ماه، در پر شال خود، هم خاطرات شيرين دارد و هم ليست بلندبالايي از مخارج مدرسه. بچه هايي كه به مدرسه ميروند، هم لباس نو مي خواهند و هم لوازم تحرير جديد. كيف و كفش هم حكايت خود را دارد. قيمت يك جفت كفش معمولي، مبلغي بين 70 تا 150 هزار تومان ميشود. تهيه لباس فرم پسرانه حدود 100 تا 150 هزار تومان و لباس فرم دخترانه به علاوه مقنعه حدود 150 تا 200 هزار تومان هزينه برميدارد. ناگفته نماند كه اين مبالغ بنا بر نوع جنس و مرغوبيت كالا، بيشتر و كمتر نيز مي شود.

كيف و كوله پشتي هم قيمتي بين 100 هزار تا 500 هزار تومان دارد و اگر از چرم باشد يا برزنت آن مرغوب باشد، قيمتش بيش از اين هم مي شود. بعد از پوشاك، نوبت به قلم و دفتر بچه ها ميرسد. يك جعبه مداد رنگي، مداد تراش و پاك كن، يك مجموعه چند تايي دفتر، مداد شمعي و وسايلي از اين دست در مجموع مبلغي معادل 50 تا 150 هزار تومان براي خانواده ها آب ميخورد. ضمن اينكه، بايد هزينه مربوط به كتب درسی و كمك آموزشي را هم در نظر داشت كه آن هم مبلغي تا 100 هزار تومان و بعضا بيشتر را در بر ميگيرد. در يك حساب سرانگشتي، هزينه های مربوط به خريد لوازم تحصيل بچه ها در اين ماه براي يك خانواده متوسط شهري، مبلغي بالغ بر 700 هزار تا 1 ميليون تومان ميشود كه تا دوسوم و در مواردي حتي كل دريافتي مهرماه يك خانواده، صرف هزينه هاي مربوط به تحصيل فرزندان مي شود.

لباس هايي كه تغيير ميكنند!

نخستين باد پاييزي كه ميوزد، لباس ها هم بر تن مردم تغيير مي كنند. تي شرتها و پيراهن ها، جايشان را به ژاكت ها و پالتوها ميدهند.

اين ميان اگر كسی بخواهد لباس زمستاني اش را نونوار كند، بايد حواسش به فصل فروش های پاييزه و زمستانه هم باشد. اگر در تابستان ميشد با 60 هزار تومان حداقل دو دست پيراهن خريد، در پاييز اين مبلغ فقط كفاف خريد يك دست ژاكت را ميدهد، البته اگر لازم نباشد، مبلغي هم به آن اضافه كرد. اين روزها، قيمت پوشاك فصل سرما محله تا محله متفاوت است. پالتويي را كه ميشود در خيابان جمهوري با مبلغي حدود 200 هزار تومان خريد در بوتيك های حوالي تجريش 500 هزار تومان قيمت خورده است.

قيمت يك دست لباس گرم بانوان شامل مانتوي زمستانه، شلوار، شال گردن، دستكش و... مبلغي بالغ بر 500 تومان برآورد ميشود كه بنا بر جنس و كيفيت آن متفاوت است. اين رقم، بيش و كم با 100 تا 200 هزار تومان بالاتر يا پايين تر، براي البسه مردانه هم مصداق دارد. در بازار كفش هم مبالغ بنا بر جنسيت خريدار عددي بين 200 تا 600 هزار تومان را در بر ميگيرد. كفش مردانه با فرض چرم بودن، قيمتي بالاي 150 هزار تومان دارد و يك چكمه زنانه با جنس چرم، مبلغي معادل 200 تا 600 هزار تومان قيمت گذاري ميشود. در پاييز، اگر درختان خالي از پوشش هستند، پوشش آدميان اما، افزون و گران مي شود.

آتش هايي كه پول مي سوزانند!

از ماه دوم پاييز، به مرور هواي مناطق مختلف ایران رو به سردي ميگذارد، هرچند در نواحي كوهستاني ايران، مهر نه ماه پاييز كه شروع زمستان است. ننه سرما علاوه بر خرج های مدرسه و لباس، هزينه های مربوط به گرمايش خانه ها را هم با خود مي آورد. چنانچه سوخت مصرفي در زمستان ايران را به گاز محدود كنيم، در يك مقايسه آماري ميتوان برآوردي از افزايش هزينه مصرف گاز به دست آورد.

طبق اعلام مدير گازرساني شركت ملي گاز ايران، بر اساس تعرفه هاي سال 93 به طور ميانگين خانوارها ماهانه 29 هزار تومان براي مصرف گاز هزينه مي پرداخته اند. ناصر ابراهيمي در توضيح پارامترهاي محاسباتي اين تعرفه گفته است: »بر اساس مصوبه هيات دولت در سال 93، تعرفه گاز بخش خانگي 20 درصد، بخش تجاري 30 درصد و ساير بخش ها مانند آموزش 15 درصد، نسبت به سال گذشته (1392) افزايش يافته است.« البته به اين معادله بايد اين نكته را نيز اضافه كرد كه ميان هزينه هاي پرداختي بابت هر مترمكعب گاز در فصول گرم با همان ميزان مصرف در فصول سرد سال، تفاوت قيمت وجود دارد. ميزان تفاوت اين نرخ در سال 93 به گفته ناصر ابراهيمي در فصل سرد سال، به ازاي مصرف هر متر مكعب گاز 180 تومان و در فصل گرم سال به ازاي همين ميزان مصرف گاز 150 تومان بوده است.

در سال جاري اگر همان ميزان 20 درصد افزايش قيمت را در نظر بگيريم، حداقل پرداختي بهاي گاز مصرفي براي خانوارها، عددي برابر با 36 تا 40 هزار تومان در ماه خواهد بود. البته اين نكته را هم بايد اضافه كرد كه ميزان پرداختي هر خانوار بر اساس اضافه مصرف، مبلغي تصاعدي و متفاوت خواهد شد. با این وجود، بايد منتظر ماند و تعرفه های جديد را ملاحظه كرد.

نفس كشيدن برق!

برخلاف گاز، مصرف برق در فصول سرد سال، كاهش چشمگيري پيدا ميكند. خارج شدن كولرهاي آبي و گازي از چرخه مصرف، بار گراني را از دوش نيروگاه های برق كشور بر ميدارد. مصرف متوسط يك كولر آبي با توان مصرفي B معادل 500 وات است در حالي كه يك كولر گازي به طور متوسط 2000 تا 2500 وات برق مصرف ميكند. به ديگر معنا، يك كولر گازي به تنهايي، جاي 4 تا 5 كولر آبي مصرف دارد. نكته مهم در اين معادله، مصرف آب كولرهاي آبي است كه در اقليم خشك ايران بسيار اهميت دارد. مصرف يك كولر آبي استاندارد در 24 ساعت حدود 700 ليتر است. حال ممكن است اين توجيه پيش آيد كه كولر گازي اينگونه مصرف را ديگر ندارد، اما اگر به ميزان آب مصرفي اي كه براي توليد هر وات برق از دهانه سدها خارج ميشود توجه كنيم، در معادله اي برابر، كولرهاي گازي در اين مورد هم لااقل 2 تا 3 برابر كولرهاي آبي، موجب مصرف آب ميشوند.

آمدن فصل سرد سال، هرچند مخارجي خاص خود را دارد، اما از اين طرف، بسیاري از مخارج را هم از دوش خانواده ها برمي دارد. بديهي است در فصل سرد سال، ميزان مصرف آب كم تر ميشود، لذا در يك مقايسه آماري ميان پرداخت های تابستان يك خانواده 4 نفره با ميزان پرداخته ای همان خانواده در زمستان برای مصرف آب، با كاهشی 25 تا 35 درصدي مواجه ميشويم. این معادله با حدود 10 درصد تفاوت، درباره پرداخت های مربوط به مصرف برق هم مصداق دارد.

شغل هاي فصلي!

دخل و خرج زندگی را ميزان کردن، حاصل اشتغال دائم است. با اين وجود هستند شغل هايي كه رونقشان بسته به فصول سال است. معمولا كارهاي مربوط به ساختمان سازي در فصل تابستان رونق بيشتری دارد و به تبع آن، اشتغال در اين بخش هم، در تابستانها بيشتر است.

با آمدن سرما، كسادي هم به ساخت و سازها مي ماسد و بسياري را از نان خوردن مي اندازد. شغل هاي فصلي، معضلات بسياري دارد كه عدم ثبات و امنيت حرفه اي و برخوردار نبودن از بيمه تامين اجتماعي، همواره چونان سردي زمستان، استخوان شاغلان اين نوع حرفه ها را مي سوزاند. بيكاري هم كه به دنبال آن بيايد، تاب آوردن زمستان را سخت تر هم ميكند.