بازار مسکن و ویلاسازی همیشه موازی یکدیگر حرکت کردهاند و به راحتی از یکدیگر تاثیرپذیر بودهاند. هرساله با شروع فروردینماه به مدت 6 ماه شاهد تحرکاتی در بازار خرید و فروش ویلا بودهایم و متقاضیان خرید ویلا به تکاپوی خرید ویلایی برای ییلاق و روزهای تعطیل سال خود میافتند. ویلاهایی که گاهی تا چندبرابر قیمت یک واحد مسکونی نیز قیمت پیدا میکنند و سازندگان آنها در ساخت و تجهیز از مرغوبترین و مشهورترین مصالح و تجهیزات استفاده میکنند.
بازار ویلا به تبع بازار مسکن طی 2 سال اخیر به رکود رفت. بازار پررونقی که بسیاری از سرمایهگذاران مسکن را به سمت خود کشاند تا نهتنها در سواحل دریای خزر بلکه در سایر شهرهای ییلاقی و حتی اطراف تهران که زمین کافی جهت ساخت ویلا دارند، خریداران را به خود جذب کند، اما به یکباره و برخلاف انتظار این بازار درگیر رکود شد و اقتصاد لوکسنشینان را نیز تحت تاثیر قرار داد. طی ٢ سال گذشته ویلاسازی در شمال کشور حال و روز خوشی نداشته و میتوان گفت که بهنوعی تحتتاثیر کمبود نقدینگی در کلانشهرهایی همچون تهران بوده است. طی چند سال گذشته ساختوسازهای بیرویهای در خارج از بافتها صورت گرفته است. بیشتر ویلاسازی در دل جنگلها و خارج از بافت فرسوده صورت میگرفته اما اکنون این ساختوسازها به بافتهای روستایی و شهری آمده است.
حالا افزایش ساختوسازها و رکود به وجود آمده باعث شده است بسیاری از سازهها روی دست سازندگان بماند یا اینکه به سود دلخواهشان نرسند و خرید و فروشهای زیرقیمت بازار صورت گیرد. اما لواسانات تهران تعداد قابلتوجهی ویلا درحال ساخت دارد و در سالهای اخیر تعداد خانههای ویلایی در این منطقه بیش از پیش شده است. مناطق خوشآبوهوایی که کف قیمت در حومه آن از متری یکمیلیون تا 4 میلیون تومان بوده و در خود شهر نیز قیمتها از ٥ تا ١٢ میلیون تومان است. با این حال نسبت به سالهای گذشته خریدوفروش کمتری در آن انجام شده است.
برخی کارشناسان معتقدند که سیاستهای دولتی تاثیر مستقیمی بر این بازار دارد، بهگونهای که اگر دولت شهرهای توریستی را حمایت نکند و بودجه آنها را کاهش دهد، به تناسب خریدوفروش و ساخت ویلا و مسکن نیز در این شهرها کاهش مییابد و رکود حکمفرما خواهد شد. با توجه به اینکه معمولا خانههای ویلایی و ییلاقی خانههای دوم و سوم شهروندان هستند و بیشتر با رویکرد تفریحی از این ویلاها استفاده میشود، لذا جزو اولویتهای دوم مسکن کشور است. بنابراین با توجه به تولید انبوه ویلا در سالهای اخیر بهنظر میرسد با توازنی که در عرضه و تقاضا وجود دارد، بازار ویلا در سالجاری بازار آرامی باشد.
پیشبینی میشود امسال بازار مسکن شاهد افزایش قیمت در بخش ویلا نباشد و در مقابل بازار آرامی را تجربه کند. در سالهای اخیر با افزایش ساختوسازها و مکانیابی نادرست ویلاسازی در کشور این رویه دچار مشکلاتی شده است. در شرایط فعلی رکود در بازار ویلا با رکود در بازار مسکن موازی یکدیگر هستند. اگرچه مشتری این دو بازار با یکدیگر متفاوت هستند، اما از یکدیگر تاثیر میگیرند. برخی کارشناسان پیشبینی میکنند که پس از توافق هستهای اخیر، بازار مسکن و ویلا به صورت روانی آرامآرام خودشان را بازیافت خواهند کرد. پروسهای که حداقل تا پایان سال ٩٤، به طول خواهد انجامید. به طور حتم چنانچه اقتصاد کشور رونق بگیرد این دو بازار نیز متاثر از آن خواهند بود.
ویلاسازی برای ادامه حیات خود نیازمند جذب نقدینگی است و در این میان سرمایهگذاران خارجی میتوانند نقش پررنگی داشته باشند.
* مجید سلیمی بروجنی/ روزنامه نگار