چین و کالاهای بی‌کیفیت آن بار دیگر برای صنعت برق ایران مشکل ایجاد کرده‌است. این بار کلیدهای بی‌کیفیت چینی که با ظاهری مناسب و با برندهای معتبر به بازار ایــران راه یافته‌اند، روی تابلوهای برق نصب می‌شود و در شرکت‌های توزیع برق و کارخانه‌های صنعتی حادثه می‌آفریند. به گفته رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی تولیدکنندگان تابلوی برق، شرکت توانیر با کمک بخش خصوصی در تلاش است که این کلیدها را از بازار جمع‌آوری کند.
سیدعلی کهفی قانع، رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی تولیدکنندگان تابلوی برق در گفت‌وگو با روزنامه فرصت امروز از ورود انبوه کلیدهای بی‌کیفیت برق به‌صورت قاچاق به کشور خبرداده و می‌گوید: از آنجا که این کلیدها کیفیت نداشته و رفتار آنها پس از نصب روی تابلوی برق مشخص نیست، ضررهای هنگفتی به سرمایه‌های داخلی وارد می‌کنند. وی اضافه می‌کند: بیشتر آتش‌سوزی‌ها در شبکه برق کشور به دلیل اتصالات و تجهیزات الکتریکی غیر‌استاندارد است. این حوادث ناشی از استفاده از کلیدهایی است که بدون تست‌های لازم در بازار عرضه می‌شوند.
کهفی قانع دلیل ورود این کلیدهای بی‌کیفیت به بازار را عدم وجود شفافیت در ارتباطات ایران با جهان و تشدید تحریم‌ها در سال‌های اخیر اعلام می‌کند. وی می‌گوید: در شرایطی که به دلیل تحریم‌ها، برندهای مطرحی نظیر زیمنس، اشنایدر و غیره با ایران معامله نمی‌کنند و نمی‌توانیم از آنها کلیدهای مرغوب خریداری کنیم، طبیعتا افراد بدون شناسنامه وارد عرصه می‌شوند.
رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی تولیدکنندگان تابلوی برق با تاکید بر اینکه در شرایط آب گل‌آلود هر اتفاقی ممکن است رخ دهد، بیان می‌کند: وقتی به دلیل تحریم‌ها امکان تست و بازرسی وجود نداشته باشد، طرف مقابل، تجارت فعال و قانونی انجام نمی‌دهد. در نتیجه هر جنس بنجلی را می‌تواند به خریدار تحویل دهد. وی در پاسخ به این پرسش که کلیدهای بی‌کیفیت از کدام کشور وارد ایران شده، می‌گوید: براساس بررسی‌های انجام شده، این کلیدها از چین وارد ایران شده‌است.
کلیدهای بی‌کیفیت را معدوم کنید
کهفی قانع اضافه می‌کند: متاسفانه از این کلیدها در جاهای حساسی مثل شبکه برق تهران و شهرهای مختلف کشور استفاده شده و شرکت توانیر برق تهران با کمک انجمن صنفی تولیدکنندگان تابلوی برق با جدیت دنبال حل مشکل هستند. وی در پاسخ به این پرسش که آیا امکان تست کیفیت کلیدهای وارد شده وجود دارد، عنوان می‌کند: امکان انجام برخی تست‌ها در داخل کشور وجود ندارد. با توجه به اینکه برخی از کلیدها در مداربوده و در حال سرویس‌دهی هستند، به راحتی نمی‌توانیم آنها را وارد سیستم تست کنیم.
رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی تولیدکنندگان تابلوی برق ادامه می‌دهد: البته با‌توجه به مستندات و شناختی که کارشناسان ما دارند، بررسی‌های لازم انجام شده و به این نتیجه رسیدیم که به دلیل نامرغوب بودن کیفیت کلیدها، صدماتی به شبکه برق کشور وارد شده است. وی اظهار امیدواری می‌کند: به‌زودی با جمع‌آوری کلیدها از بازار یا ممانعت از ثبت سفارش آن، از شر این کلیدها خلاص شویم.
البته کهفی قانع تاکید می‌کند: باید کلیدها پس از جمع‌آوری از بازار، امحا شوند. زیرا این کلیدها نمی‌توانند در سیستم فعال باشند. مشخص نبودن رفتار کلیدها در شبکه ممکن است خطرات جانی برای پرسنل برق منطقه‌ای ایجاد کند. وی اضافه می‌کند: در شرایط کنونی کنترل شرایط برای ما بسیار راحت است. زیرا وضعیت قراردادها مشخص است و شرکت‌های استفاده‌کننده از کلیدها نیز شناسایی شده‌اند. بنابراین می‌توانیم به شرکت واردکننده بگوییم که کالاهای بی‌کیفیت را با انواع باکیفیت جایگزین کند. اما اگر کلیدها معدوم نشود، ممکن است در بازار به شکل دیگری توزیع شود که بسیار خطرساز خواهد بود.
تابلوسازان، جبران‌کننده خسارات کلیدهای چینی
سیدمحمد علی رضوی، دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان تابلوهای برق هم در گفت‌وگو با «فرصت امروز» کلیدهای بی‌کیفیت را متعلق به چین می‌داند اما بر این باور است که این کشور محصولات باکیفیت هم تولید می‌کند، اما برخی تجار ایرانی به دنبال خرید جنس ارزان هستند. وی در پاسخ به اینکه آیا سازمان استاندارد به وضعیت ورود کالاهای بی‌کیفیت به کشور نظارت ندارد، می‌گوید: قطعا این سازمان نظارت‌های لازم را دارد. اما معلوم نیست از کجا و چگونه این کلیدها به بازار ایران راه یافته است.
به گفته رضوی بسیاری از کلیدهای بی‌کیفیت وارداتی، دارای برندهای معتبر بوده و به اسم جنس اصل به متقاضیان فروخته شده‌است. حتی خریداران، پول جنس اصل را به فروشنده پرداخت کرده‌اند اما در نهایت کالای تقلبی تحویل گرفته‌اند. وی با اشاره به اینکه کالای مشابه کلیدهای وارداتی، در داخل کشور تولید نمی‌شوند یا به‌صورت محدود تولید می‌شوند، بیان می‌کند: هنوز هم تامین‌‌کننده‌هایی وجود دارند که کلیدهای باکیفیت را به بازار ایران وارد می‌کنند. اما کلیدهای تقلبی به‌وسیله برخی از تجار به کشور وارد شده‌است. دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان تابلوهای برق در پاسخ به این پرسش که آیا برآوردی از خسارات وارده به شبکه توزیع به دلیل استفاده از کلیدهای بی‌کیفیت وجود دارد، عنوان می‌کند: برآورد دقیقی نداریم زیرا این بحث تازه باز شده است. اما تابلوسازهایی که ندانسته جنس غیر‌اصل می‌خرند، پس از بروز حادثه ناگزیر به پرداخت خسارات هستند.
وی می‌گوید: واردکنندگان این کلیدهای بی‌کیفیت، یک سوم بهایی که برای این کلیدها در بازار داخل تعیین شده، پول پرداخت کرده و کالای تقلبی را وارد بازار کشور می‌کنند. این کلیدها در ساختار تابلوهای برق به کار گرفته می‌شود و از آنجا که تابلوهای برق گارانتی دارند، تمام هزینه‌های ناشی از حوادث به عهده تولیدکنندگان تابلوهای برق خواهد بود.