كاهش نرخ سود، تمايل به رهن كامل را كاهش داد

بررسي‌ها بيانگر آن است كه بازار رهن و اجاره در سال جاري حدود 10تا 15درصد رشد داشته باشد، اين در حالي است كه به دليل كاهش نرخ سود بانكي تمايل به اخذ اجاره بيش از اخذ رهن مي‌باشد. 

همه ساله همزمان با آغاز فصل تابستان موتور نقل و انتقال در بازار اجاره‌ مسكن نيز روشن مي‌شود، اين در حالي است كه حجم زيادي از معاملات اجاره نيز در طول سال در اين فصل انجام مي‌شود. 

نكته‌اي كه در بازار اجاره وجود دارد آن است كه مواردي چون اقتصاد كلان و نماگر‌هايي چون ‌نرخ تورم، مسكن و همچنين سود بانكي در تعيين بهاي اجاره بها در سال جاري نقش پر‌رنگي دارند اما با اين حال، در ماه ابتدايي تابستان كمي قيمت‌ها در بازار اجاره بالاتر از قيمت‌هاي واقعي است و مالكان به‌دليل آنكه با افزايش بالاي مستأجران روبه‌رو هستند، كمي بيش از نرخ افزايش سالانه، آپارتمان‌هايشان را براي فروش مي‌گذارند اما در ميانه مردادماه اين نرخ‌ها به تعادل مي‌رسد. در اين بين اگرچه دو متغير تورم و قيمت مسكن بر ثبات بازار اجاره دلالت دارد اما متغير سوم كه همان نرخ سود بانكي است زمينه را براي افزايش اجاره‌بها به وجود آورده و علاوه براين نسبت بين رهن و اجاره را به سود اجاره نقدي تغيير داده است. 

اين در حالي است كه شواهد بيانگر آن است كه گويا موجران افزايش 10تا 15درصدي اجاره را نسبت به سال قبل براي اين بازار برگزيده‌اند. هر چند در برخي مناطق شمالي، اين نرخ به بيش از 20 درصد هم مي‌رسد. در اين بين، رشد 10تا 15درصدي اجاره در مقايسه با تورم، قابل قبول مي‌تواند باشد، ‌اين در حالي است كه متوسط اجاره بها در تهران در ماه گذشته 11.6 درصد نسبت به ارديبهشت 93 افزايش يافت و در فروردين نيز رشد نقطه‌اي 13.7 درصد را تجربه كرد. 

بازار تمديد قرارداد اجاره‌بها در بازار امسال چندان مورد استقبال موجران نيست، هر چند مستأجرها تمايل زيادي به آن دارند اما به‌دليل افزايش نرخ اجاره‌بها، مالكان تمايل دارند مستأجر جديدي براي املاكشان پيدا شود. اين اعتقاد گروهي از مشاوران املاك در محدوده مركزي پايتخت است. يكي از دلايلي كه مشاوران املاك براي تمايل به اجاره از سوي مالكان عنوان مي‌كنند، كاهش نرخ سود بانكي در ماه‌هاي گذشته است.

 به‌دليل آنكه بسياري از بازارهاي سرمايه‌گذاري منتظر اعلام نتيجه مذاكرات هستند و همچنان در ركود به سر مي‌برند، كمتر مالكان به دنبال سرمايه‌گذاري‌هاي جايگزين مي‌روند و دريافت اجاره‌بها را مطمئن‌تر از هر گونه سرمايه‌گذاري مي‌دانند اما بازار اجاره در مناطق جنوبي و جنوب‌غربي بسيار پر رونق است. 

در اين بين، تمايل به تمديد قراردادهاي اجاره بسيار بيشتر از تنظيم قراردادهاي جديد است، زيرا قراردادهاي جديد هزينه‌هاي خود را دارد، مانند هزينه جابه‌جايي، هزينه مشاوران املاك و... كه مستأجران حاضرند حتي كمي بيش از افزايش سالانه، با مالكان خود توافق كنند اما قراردادهاي قبلي‌شان دوباره تمديد شود. در حال حاضر مالكان تمايل به دريافت اجاره‌بهاي بالا دارند وحتي حاضرند مبلغ رهن بسيار پاييني در حد اجاره بهاي ماهانه خود دريافت كنند. اين رويه در تمامي مناطق تهران مشابه است و تنها مناطق جنوبي به‌دليل توان اندك مالي مستأجران از اين قانون پيروي نمي‌كنند. 

 با وجود آنكه در ماه رمضان كمي بازار مسكن رو به ركود مي‌رود، اما در حال حاضر بيشتر مشاوران املاك از وضعيت بازار اجاره راضي هستند. در پايان به نظر مي‌رسد در سال جاري نيز بازار اجاره بها نسبت به سال‌هاي گذشته با رشدي به ميزان تورم سالانه همراه شود، اين در حالي است كه كاهش نرخ سود بانكي نيز معادله رهن و اجاره را به سود اجاره تغيير خواهد داد.