تب مذاكرات هسته‌يي ميان ايران و گروه 1+5 با نزديك شدن به ضرب‌الاجل نهايي دهم تيرماه ( 30 ژوئن ) تند‌تر مي‌شود. هشتمين دور اين مذاكرات در سطح معاونان با ورود سيدعباس عراقچي و مجيد تخت‌روانچي به وين درحالي از سر گرفته شد كه روز گذشته نشست سه جانبه‌يي ميان معاونان وزارت خارجه كشورمان با وندي شرمن، معاون وزارت خارجه امريكا و هلگا اشميت، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا در هتل كوبرگ وين برگزار شد.
به گفته منابع نزديك به هيات مذاكره‌كننده هسته‌يي كشورمان، قرار است محمدجواد ظريف در حاشيه نشست وزراي خارجه اتحاديه اروپا در لوكزامبورگ با فدريكا موگريني ديدار و گفت‌وگو كند و پس از بازگشت به تهران از اواخر هفته جاري به تيم مذاكره‌كننده در وين ملحق شود. اين درحالي است كه همچنان منابع و رسانه‌هاي غربي درحال تحليل و بررسي روند و نتيجه احتمالي مذاكرات هستند.
اهميت سياسي توافق براي روحانی و اوباما
تارنماي دويچه‌وله در اين باره به نقل از منابع ديپلماتيك كه نام آنها افشا نشده است، نوشت: توافق نهايي ممكن است در مذاكرات هفته آينده در وين به دست آيد. اين رسانه آلماني در عين حال افزوده است: با نزديك شدن به پايان ضرب‌الاجل مذاكرات هسته‌يي ميان ايران و كشورهاي 1+5 نگراني‌ها در مورد شكست گفت‌وگوهاي دو ساله نيز بيشتر شده است. به گزارش ايرنا، خبرگزاري رويترز نيز در گزارشي به نقل از ديپلمات‌هاي حاضر در محل مذاكرات گزارش داد، احتمال دستيابي به يك توافق نهايي بيش از آن چيزي است كه منابع رسمي سياسي كشورهاي حاضر در اين گفت‌وگو‌ها اعلام مي‌كنند. يك مقام ارشد غربي به رويترز گفت: نمي‌توان احتمال شكست مذاكرات را رد كرد اما به نظر مي‌رسد كه ما درحال دستيابي به چيزي هستيم نه تا 30 ژوئن اما شايد در روز‌هاي پيش رو. يك ديپلمات ديگر غربي هم تصريح كرد: به باور من توافق صورت خواهد گرفت زيرا هر دو بازيگر اصلي (ايران و امريكا) به آن نياز دارند. ناظران سياسي با اشاره به تمايل دو طرف اصلي براي توافق تاكيد مي‌كنند كه اين معامله هسته‌يي براي باراك اوباما و حسن روحاني از جنبه سياسي اهميت زيادي دارد.
حمايت قاطع پوتين از توافق هسته‌اي
در همين راستا ولاديمير پوتين، رييس‌جمهوري روسيه درحالي كه كمتر از دو هفته به مهلت تعيين شده براي دستيابي به توافق جامع هسته‌يي مانده، اظهاركرد: ما خرسنديم از اينكه موضع ايران به طور چشم‌گيري تعديل شده كه اين امر دستيابي به توافق را تا حدي ممكن مي‌كند. ما قطعا از اين توافق حمايت مي‌كنيم. وي در ادامه افزود: تنها مساله‌يي كه آسيب زننده به نظر مي‌رسد، اين است كه براي به هم زدن توافق تعمدا– دوست دارم تاكيد كنم روي اين سخن – تعمدا از ايران خواسته شود دست به اقداماتي بزند كه كاملا غيرممكن است، اقداماتي كه در مقايسه با حل و فصل مساله اصلي، يعني مساله منع گسترش سلاح‌هاي هسته‌يي بي‌اهميت است. همچنين سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه در مورد مهلت مقرر براي دستيابي به توافق جامع گفت: براي ما نتيجه اين مذاكرات از اولويت برخوردار است و بهتر است نسبت به ضرب‌الاجل مذاكرات گمانه‌زني نكنيم زيرا امكان پايان مذاكرات براي حل برنامه هسته‌يي ايران در زمان تعيين شده در مقايسه با حل مشكل بايد در جايگاه دوم قرار بگيرد. به گزارش ايلنا، وي تاكيد كرد: نيازي به گمانه‌زني نيست زيرا تمام شركت‌كنندگان در مذاكرات هسته‌يي در تلاش هستند به توافق دست پيدا كنند. در همين حال سرگئي ريابكوف، معاون وزير خارجه روسيه نيز طي سخناني اعلام كرد كه قدرت‌هاي جهاني هنوز نتوانسته‌اند به يك تفاهم مشخص بر سر لغو محدوديت‌هاي تسليحاتي عليه ايران دست يابند. اين يكي از اصلي‌ترين موضوعات مورد اختلاف در گروه 1+5 است كه ما هنوز نتوانسته‌ايم به يك نقطه تفاهم بر سر آن برسيم.
تاكيد دوباره بر راستي‌آزمايي در برنامه
ارنست مونيز، وزير انرژي امريكا در گفت‌وگو با شبكه پي‌بي‌اس بار ديگر بر لزوم دسترسي آژانس به اماكن و اشخاص مورد درخواستش در يك توافق هسته‌يي با ايران تاكيد كرد. وي گفت: امريكا در هر توافق هسته‌يي با ايران خواهان راستي‌آزمايي و دسترسي به سايت‌هاي مشكوك در اين كشور است. به گزارش ايسنا، مونيز تاكيد كرد: يك توافق خوب توافقي است كه به ما كاملا اطمينان دهد تمام راه‌هاي ايران براي ساخت بمب كه شامل رسيدگي به راه‌هاي محرمانه است، مسدود مي‌شود. من به اين توافق به عنوان يك فرصت در طول مدت زماني طولاني نگاه مي‌كنم كه ايران بتواند نشان دهد كه اهدافش در برنامه هسته‌يي ماهيت كاملا صلح‌آميز دارد و هدف ما تكميل اين توافق است تا ما و همپيمانانمان در گروه 1+5 بتوانيم اطمينان يابيم كه برنامه هسته‌يي ايران صلح‌آميز است و اينكه اگر چنين نبود فورا آن را تشخيص و پاسخ مناسب بدهيم. در همين رابطه جان كربي، سخنگوي وزارت خارجه امريكا نيز در كنفرانس خبري خود با تاكيد دوباره بر حل ابعاد نظامي احتمالي در توافق هسته‌يي گفت: همانطور كه در نوامبر سپس در اوايل ماه آوريل در لوزان به تفاهم رسيديم، دسترسي آژانس براي حل نگراني‌هايش درخصوص ابعاد نظامي احتمالي در برنامه هسته‌يي گذشته و كنوني ايران بايد بخشي از يك توافق نهايي و حتي زماني باشد كه يك توافق مي‌تواند حاصل شود. براي اينكه يك توافق به دست آيد آنها (ايراني‌ها) بايد پارامترها براي دسترسي مورد نياز آژانس را مشخص كنند و آژانس براي اينكه بتواند نگراني‌ها درباره ابعاد نظامي احتمالي را حل كند بايد دسترسي لازم را داشته باشد كه اين نه با اعتماد بلكه با يك رژيم راستي‌آزمايي مشخص اتفاق مي‌افتد.
هراس جمهوري‌خواهان و صهيونيست‌ها از توافق محتمل هسته‌ای
به نظر مي‌رسد اظهارنظر‌ها درخصوص محتمل بودن توافق هسته‌يي ميان ايران و غرب سبب شده تا موضع‌گيري‌هايي هم در مورد توافق احتمالي از سوي برخي از مقامات امريكايي و صهيونيستي صورت بگيرد. در همين رابطه پس از اظهارات تند باب منندز، سناتور جمهوري‌خواه مبني بر اينكه درصورت حل نشدن ابعاد ادعايي غيرصلح‌آميز برنامه هسته‌يي ايران در گذشته (PMD)، امريكا بايد ميز مذاكرات را ترك كند، رويترز گزارش داد: رژيم صهيونيستي شروع به بررسي اين موضوع كرده كه پس از توافق چه اتفاقي مي‌افتد و چگونه مي‌تواند بهترين موضع را براي بلندمدت اتخاذ كند. به گزارش ايرنا، رويترز مي‌نويسد: اما در وراي سروصداها درخصوص مذاكره، مقام‌هاي صهيونيستي تا حد گسترده‌يي پذيرفته‌اند كه توافق انجام خواهد شد و شروع به بررسي اين مساله كرده‌اند كه چگونه موضع‌گيري كنند تا در صورت لغو تحريم‌هاي ايران به بهترين نحوي منافع خود را تضمين كنند. گفته مي‌شود يوال اشتاينيتز، وزير انرژي رژيم صهيونيستي هر جا مي‌تواند براي سخت‌تر شدن جنبه‌هاي فني توافق فشار مي‌آورد. وي به رويترز گفت: ما بسيار نگرانيم؛ آنچه شاهد هستيم يك فروريزي يا نشانه‌هاي فروريختن حتي بندهايي است كه ظاهرا روشن و قطعي شده بود و موضع امريكا درخصوص بازرسي‌ها بايد سخت‌تر باشد.