تفاوت شروع سال ميلادي و سال نو در ايران عاملي اساسي است كه آمارهاي تجاري ايران را معمولا نمي‌توان به سادگي با آمارهاي جهاني مقايسه كرد. 10 روز اختلاف در شروع هر ماه باعث شده است كه دقت آمار متفاوت باشد. با اين وجود با پايان يافتن سال ميلادي مي‌توان وضعيت تجارت خارجي درسال2014ميلادي را مقايسه كرد.
تراز بازرگاني خارجي كشورمان بدون احتساب صادرات نفت‌خام و ميعانات گازي طي سال2014ميلادي، كسري 20ميليارد و743ميليون دلاري را تجربه كرده است كه اين رقم در مدت مشابه سال پيش 15ميليارد و389ميليون دلار بوده است. در واقع سال2014 را به دو بخش بايد تفكيك كرد. يك بخش هنوز تحت‌تاثير سياست‌هاي دولت دهم قرار داشت و بخش دوم تحت‌تاثير دولت تدبير و اميد قرار گرفت.
در واقع سياست‌هاي دولت جديد در ابتدا توانست بخش واردات را به تحرك درآورد و آمار صادرات پس از يك وقفه زماني خود را نشان داد. همين موضوع عاملي است كه خود را در وضعيت تجارت خارجي درسال2014ميلادي ايران نشان مي‌دهد. ارزش واردات در اين مدت 61.49درصد از كل مبادلات خارجي كشور را تشكيل داده كه اين نسبت در مدت مشابه سال گذشته 59.92درصد بوده است.
رشد 11.88 درصدي صادرات
درسال گذشته ميلادي ارزش صادرات 34ميليارد و 777ميليون دلار بوده است كه نسبت به مدت مشابه سال قبل آن 11.88درصد رشد داشته است.
در مقابل در بخش واردات معادل 55ميليارد و520 ميليون دلار كالا به كشور وارد شده است كه نسبت به واردات 46.5ميليارد دلاري سال2013 نزديك به 19.5درصد رشد داشته است. با اين وجود اين آمار و ارقام باعث رشد 34درصدي تراز تجاري منفي ايران شده است.
از ميان 178 كشور طرف معامله، در مدت مذكور تراز بازرگاني با 96 كشور مثبت و با 82 كشور ديگر به نفع طرف مقابل بوده است. 5 كشور طرف معامله با بيشترين تراز تجاري مثبت شامل عراق با تراز بازرگاني 6ميليارد دلار، افغانستان با 2.4ميليارد دلار، تركمنستان با 753ميليون دلار، پاكستان با 627ميليون دلار و مصر با 579ميليون دلار است.
در مجموع تراز بازرگاني ايران با اين 5 كشور بيش از 10ميليارد دلار مثبت بوده است كه بحث مهمي از اين آمار مديون صادرات 6ميليارد دلاري به عراق و 2.4ميليارد دلاري به افغانستان است.
اين درحالي است كه واردات از عراق و افغانستان حتي به 90ميليون دلار نمي‌رسد.
امارات برنده اصلي
مبادلات بازرگاني با كشور عراق با اختصاص 46درصد از سهم تراز مثبت بازرگاني بيشترين سود را براي كشورمان به‌همراه داشته ولي در مقابل امارات متحده عربي با 28.89درصد از سهم تراز منفي بازرگاني بيشترين سود را از تجارت با كشورمان به دست آورده است. درسال2014 از ايران تنها 3ميليارد و738 ميليون دلار كالا به امارات صادر شده است ولي از اين كشور 13ميليارد و515ميليون دلار كالا وارد شد. اين موضوع باعث تراز بازرگاني منفي 9ميليارد و777 ميليون دلاري بوده است. بخش مهمي از كالاهاي وارداتي از امارات ساخت چين است. بعد از امارات، كره‌جنوبي، چين، سوييس و آلمان قرار دارند.
از صادرات 34ميليارد و777ميليون دلاري ايران 6.28درصد سهم پروپان مايع شده، 4.21درصد سهم بوتان مايع شده و 3.92درصد سهم پلي‌اتيلن بوده است. چين با سهم ارزشي 26.64درصدي، عراق با 17.51درصدي و امارات با 10.75درصد بيشترين سهم را در بين كشورهايي كه پذيراي كالاهاي ايراني بودند، هستند. بعد از اين كشورها نوبت به افغانستان و هند مي‌رسد.
متوسط قيمت هر تن كالاي صادراتي طي سال2014 معادل 428دلار بوده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل 6.77درصد افزايش داشته است. اين درحالي است كه متوسط قيمت هر تن كالاي وارداتي طي سال2014ميلادي معادل 1319دلار بوده است كه نسبت به مدت مشابه سال قبل 9.68درصد كاهش داشته است.
سال واردات محصولات كشاورزي
برخلاف بخش صادرات غيرنفتي كه دايما مشتقات نفتي صدرنشين كالاهاي صادراتي بودند در بخش واردات سال2014 را بايد سال واردات كالاهاي كشاورزي ناميد. طي سال2014ميلادي بيشترين واردات 55ميليارد و520ميليون دلاري مربوط به دانه گندم خوراكي به ارزش يك‌ميليارد و919ميليون دلار با سهم ارزشي 3.46درصد، برنج به ارزش يك‌ميليارد و613ميليون دلار و سهم ارزشي 2.94درصد، كنجاله سويا به ارزش يك‌ميليارد و571ميليون دلار و سهم ارزشي 2.83درصد بوده است. در بخش كشورها هم امارات با سهم 24.34درصدي، چين با سهم ارزشي 22.64درصدي، كره با سهم 7.72درصدي بيشترين سهم را در واردات داشته‌اند.