توقف سوآپ نفت ایران در حالی 5 ساله شده که با سقوط آزاد قیمت نفت ، هزینه سوآپ از خطوط لوله رقیب همچون BTC، CPC و روسیه به شدت غیر اقتصادی شده و نفت ارزان به فرصت طلایی احیای سوآپ تبدیل شده است.
عملیات سوآپ نفت خام ایران برای پنجمین سال متوالی متوقف مانده است و با وجود ایجاد زیرساخت‌هایی برای سوآپ روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت اما این تجارت استراتژیک نفتی کماکان در نقطه صفر قرار دارد.با این وجود آمارهای منتشر شده توسط شرکت ملی نفت ایران نشان می دهد ایران در طول ۱۳ سال انجام سوآپ نفت کشورهای حاشیه دریای خزر بیش از ۲۵۴ میلیون بشکه نفت از مسیر ایران، طلای سیاه سوآپ شد که حدود ۸۸۰ میلیون دلار درآمد ارزی برای کشور به همراه داشته است.
همزمان با متوقف ماندن تجارت سوآپ نفت ایران از سال 1389 تاکنون، مذاکرات متعددی با شرکت‌های بزرگ بین‌المللی سواپ‌کننده نفت خام در منطقه دریای خزر انجام گرفته است و حتی وزارت نفت از چانه‌زنی به‌منظور از سرگیری این تجارت سودآور و استراتژیک نفتی با کشورهای ترکمنستان و قزاقستان خبر داده است. مهر نوشت؛ بیژن زنگنه، وزیر نفت اخیرا با اشاره به صدور دستوراتی به منظور ازسرگیری سوآپ نفت، تاکید کرده بود: تمامی شرکت‌های سوآپ‌کننده نفت می‌توانند بر اساس شرایط جدید اقدام به سوآپ نفت از مسیر ایران بکنند.
درهمین حال محمود آستانه عضو هیات‌مدیره شرکت نیکو هم با اشاره به انجام مذاکرات با ۴ تا ۵ شرکت بین‌المللی به‌منظور ازسرگیری سوآپ نفت، گفته بود: بر این اساس مذاکرات اولیه با ویتول سوئیس انجام گرفته و این شرکت هم به منظور از سرگیری سوآپ نفت اعلام آمادگی کرده است. بر اساس این گزارش توقف عملیات سوآپ نفت هر چند زیان های مالی و استراتژیکی برای اقتصاد کشور به همراه دارد و هم‌اکنون هزینه تعمیر، نگهداری و صیانت از تاسیسات و خطوط لوله انتقال نفت سوآپ شده از کشورهای حاشیه دریای خزر سر به فلک کشیده است.
عباسعلی جعفری‌نسب، مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران اخیرا با اشاره به آماده بودن زیرساخت‌های از سرگیری سوآپ نفت ایران از کشورهای حاشیه دریای خزر، تاکید می کند: با تزریق نفت به خطوط لوله سوآپ از خطر زنگ‌زدگی و خوردگی آن جلوگیری می‌شود.از سوی دیگر به دلیل توقف عملیات سوآپ تمامی خطوط لوله نفت در شمال کشور که مسئولیت انتقال نفت از پایانه نکا به پالایشگاه‌های تهران و تبریز را برعهده داشته درحالی بدون استفاده مانده که برای ساخت این خط بیش از ۱۷۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری شده است.