سرنوشت قیمت دلار پس از پذیرش قطعنامه 598

چهارشنبه، ۳ فروردین ۱۴۰۱ - ۰۹:۰۲:۴۵
کدخبر:۹۴۱۲۴

سال 1359 سالی دشوار برای اقتصاد ایران بود، از یک سو، آمریکا هرگونه تبادل اقتصادی با ایران را قطع کرد و به همین دلیل فروش بخشی از نفت ایران که پیشتر مشتری ثابتی همچون آمریکا داشت، با مشکل مواجه شد. از سوی دیگر در شهریور همین سال ارتش عراق به ایران حمله کرد و جنگ ۸ ساله دو کشور آغاز شد. به همین دلیل، قیمت هر دلار آمریکا در سال 1359 از 14 به 20 تومان رسید.

روند صعودی نرخ دلار تا تیرماه سال 1367 که موعد پذیرش قطعنامه 598 از سوی ایران و آغاز تلاش‌های رسمی برای پایان دادن به جنگ 8 ساله با عراق بود، ادامه یافت.

از سال 1365 نرخ تورم اقتصاد کشور به بیش از 20 درصد رسید و رشد اقتصادی کشور نیز منفی شد. قیمت هر بشکه نفت صادراتی ایران هم نصف شد و به 13 دلار رسید. این شرایط به مدت سه سال ادامه داشت.

در طول سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۷ متوسط نرخ رشد اقتصاد ایران در این مدت حدود ۱.۸ درصد بود و اقتصاد ایران به طور متوسط سالانه نرخ تورم۱۹.۳ درصدی را تحمل کرد و این به منزله کاهش ۴ برابری ارزش پول ملی بود.

بر همین اساس نرخ دلار آزاد طی سال 1366 در بازار آزاد به نزدیکی 100 تومان رسید. این نرخ در آستانه پذیرش قطعنامه بین 145 تا 148 تومان بود.

در روز 27 تیرماه 1367 که مصادف با اعلام رسمی پذیرش این قطعنامه از سوی ایران بود، تنها به فاصله چند ساعت بهای دلار 40 تومان کاهش یافت. در مجموع پذیرش پیشنهاد پایان دادن به جنگ از سوی ایران، نرخ ارز را حدود 90 تومان کاهش داد و به نزدیکی 50 تومان رساند.

شوک مثبت پذیرش قطعنامه 598 به بازار ارز بسیار کوتاه مدت بود، به طوری که میانگین نرخ دلار آزاد تا پایان سال 1367 به 96 تومان رسید.

یکسال بعد یعنی در سال 1368 با وجود پایان جنگ 8 ساله میان ایران و عراق، متوسط نرخ دلار به 120 تومان افزایش یافت.

ثبت این نرخ برای دلار آمریکا آه از نهاد خانواده‌هایی بلند کرد که اعضاء آنها همزمان با سقوط نرخ ارز در پی اعلام پذیرش قطعنامه از سوی ایران و از بیم متحمل شدن زیان سنگین، دچار حمله قلبی شده و فوت کرده بودند.