آخر هفته گذشته، تفاهمنامههای بانکی مهمی میان ایران و روسیه به امضا رسید. بانکهای مرکزی روسیه و ایران در نشست کارگروه همکاریهای مالی و بانکی دو کشور، یادداشت تفاهم همکاری بانکی امضا کردند. این نشست توسط کمیسیون دائمی تجارت و همکاریهای اقتصادی ایران و روسیه برگزار شده و ریاست آن را دیمیتری اسکوبلکین، معاون بانک مرکزی روسیه و غلام علی کامیاب، معاون بانک مرکزی ایران به عهده داشتند.
در پی این نشست، نمایندگان بانکی ایران و مسکو توافق کردند که سیستم بانکی شتاب به شبکه خودپردازهای روسیه متصل شود. بر این اساس، شهروندان دو کشور هنگام سفر میتوانند از کارتهای خود در کشور مقصد استفاده و روبل یا تومان دریافت کنند. امضای پروتکل پنجمین نشست کارگروههای بانکی نیز از دیگر برنامههای هیأتهای ایرانی و روسی در مسکو بوده است. نشست چهارم کارگروههای بانکی شهریور ماه سال گذشته در تهران برگزار شد و در حاشیه مذاکرات هشتم فروردین ماه حسن روحانی و ولادیمیر پوتین رؤسای جمهوری ایران و روسیه در کاخ کرملین، مقامهای مسئول بانکی دو کشور نیز برای توسعه روابط در حوزههای مرتبط مذاکره کرده بودند.
پاییز امسال؛ شروع تحول روابط بانکی ایران و روسیه
نمایندگان بانکی ایران و روسیه در مسکو، توافق کردند کارتهای الکترونیک پرداخت پول شتاب ایران (ATM) از ماه نوامبر (آبان- آذر) در روسیه قابل استفاده شود. فروردین ماه امسال بود که ولیالله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در بازگشت از مسکو از این پروژه خبر داده و گفته بود: «با بانک مرکزی روسیه پیرامون اتصال سوئیچ کارتهای بانکی دو کشور یعنی سامانه شتاب ایران و سامانه میر روسیه مذاکره کردیم تا با نهایی شدن آن، گردشگران دو کشور از خدمات این کارتها و استفاده از دستگاههای خودپرداز و پایانههای فروش بهرهمند شوند. این دستاورد مثبتی در تسهیل گردشگری میان ایران و روسیه خواهد بود و امیدواریم به زودی عملیاتی شود.»
پس از آن هم در اردیبهشت ماه، یکی دیگر از مسئولان بانک مرکزی از رایزنیهای جدی با روسیه خبر داده بود. ناصر حکیمی، مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی گفته بود: «رایزنیهای ایران برای اتصال به نظامهای بینالمللی و برقراری این اتصالها با کشورهایی که از شبکه ملی پرداخت برخوردارند، اولویت و سهولت بیشتری دارد. روسیه همچون ایران از شبکه ملی اطلاعات پرداخت برخوردار است، امیدواریم که اتصال بانکهای ایران و روسیه در چند ماه آینده نهایی شود» بر اساس صحبتهای حکیمی، اتصال به شبکه بانکی ژاپن و چین نیز در دستور کار قرار دارد.
روز پنجشنبه 12 مرداد ماه این رایزنیها به مرحله نهایی و توافق رسید. مهدی سنایی، سفیر ایران در روسیه میگوید: «روسها اعلام کردند که تلاش میکنند تا در صورت امکان زودتر این طرح اجرا شود.» بر پایه این توافق، شهروندان هر دو کشور پس از اتصال شبکههای بانکی میتوانند در مقصد مقابل با کارتهای بانکی از خودپردازها وجه دریافت یا وجه خریدها را با کارت در فروشگاهها پرداخت کنند. اتصال شبکه بانکی ایران و روسیه به شهروندان ایرانی و روسی امکان میدهد هنگام سفر به کشور مقابل بر اساس موجودی کارت، روبل یا تومان دریافت کنند یا اقدام به خرید کالا کنند.
همچنین نمایندگان بانکهای رفاه، سینا، حکمت ایرانیان و توسعه صادرات نیز با نمایندگان تعدادی از بانکهای روسی برای توسعه همکاری مذاکره کردند. روسیه سالانه 50 میلیون گردشگر را به کشورهای مختلف جهان میفرستد و گفته میشود پس از تحولات ایجاد شده در منطقه قصد دارد که مقصد گردشگران روس به ترکیه و مصر را به ایران تغییر دهد. حالا این توافق بانکی، مسیر گردشگری را تسهیل میکند. گردشگری، یکی از سودآورترین صنایع جهان است که تا پیش از توافق هستهای، به دلیل تبلیغات ایران هراسی در کشور مغفول مانده بود و حالا چند سالی است که درآمد گردشگری رشد کرده است.