دیروز روز امنیتی «دونالد» بود. او همان طور که سهشنبه شب در توئیتی، چهارشنبه خود را روزی «بزرگ» در امنیت داخلی امریکا خوانده بود، دیروز طوفانی در امنیت داخلی و اقتصاد امریکا به پا کرد که نه فقط امریکا درگیر تبعات چنین طوفانی که کم از طوفان کاترینا نیست، خواهد شد که پیامدهای آن دامن جهانیان را هم خواهد گرفت. او در دستورات جدید خود، ساخت دیوار حایل در مرز مکزیک را اعلام، ورود مهاجران به امریکا را محدود و سختگیری بر ویزای هفت کشور را تشدید کرد.
به نظر میرسد، دونالد ترامپ که هنوز چند روزی از ورودش به کاخ سفید نمیگذرد، قصد دارد، در مدتی کوتاه و بدون بررسیهای لازم، ضمن نابود کردن میراث باراک اوباما، همه وعدههای انتخاباتی تند و افراطی خود را اجرا کند. در همین ارتباط خبرگزاری رویترز گزارش داد، دونالد ترامپ در نخستین فرمان «روز بزرگ» خود، دستوری را امضا کرد که به موجب آن ورود مهاجران به امریکا محدود میشود. او در دوران تبلیغات انتخاباتی خود بارها نسبت به این مسأله وعده داده و گفته بود درهای امریکا را به روی مهاجران میبندد و شرایطی ایجاد میکند که مهاجرانی که در امریکا هستند نیز ترجیح دهند، به کشورهای خود بازگردند.
در همان زمان نیز این سخنرانیهای تبلیغاتی افراطی با واکنشهای بسیاری مواجه شد. با فرمانی که دیروز صادر شد، انتظار میرود، در چند ماه آینده ورود مهاجران کشورهای مختلف به امریکا بشدت کاهش یابد. این درحالی است که همواره یکی از مانیفستهای امریکا بهعنوان کشوری که مهاجران پایهگذارش بودند، اجازه ورود دادن به مهاجران فارغ ازنژاد و مذهب و ملیت آنان بوده است. بخش دیگری از فرمانی که دیروز ترامپ امضا کرد، اعمال سختگیریهای بیشتر بر ویزای هفت کشور خاورمیانهای و افریقایی است. به این معنی که سفرهای توریستی و تجاری شهروندان این کشورها به امریکا از این پس با دشواری انجام خواهد شد. این هفت کشور عبارتند از: سوریه، ایران، عراق، لیبی، سومالی، سودان و یمن. با این حال هنوز جزئیات این فرمان افشا نشده است اما بر حسب اطلاعات منتشر شده به علاوه مواردی که ذکر شد ، کسانی که تابعیت دوگانه این کشورها را هم دارند، از جمله ایرانیهایی که شهروند کشورهای معاف از ویزا مانند انگلیس، استرالیا یا فرانسه هستند، باید با اجرای قانون تازه برای سفر به امریکا درخواست ویزا کنند. در این فهرست نامی از عربستان، پاکستان و افغانستان مشاهده نمیشود. این درحالی است که این سه کشور همواره بهعنوان کشورهایی شناخته شدهاند که شهروندانشان، دارای گرایشهای افراطی هستند. بر مبنای این دو دستور، پذیرش کل پناهجویان از جمله افرادی که از جنگ داخلی سوریه فرار کرده و به دنبال پناهگاه هستند، به مدت ۱۲۰ روز و صدور ویزای مهاجرت و غیرمهاجرت برای افرادی که از کشورهای با اکثریت مسلمان میآیند به مدت ۳۰روز متوقف خواهد شد.
به نوشته روزنامه واشنگتن پست به نقل از مقامات مطلع نوشت: استیو بانون، استراتژیست ارشد ترامپ، جف سشنز، دادستان کل امریکا و دیگر مشاوران ارشد رئیس جمهوری بشدت در تصمیمگیریها درخصوص این دستورات دخالت داشتهاند. باراک اوباما، رئیس جمهوری قبلی امریکا استدلال میکرد که چنین اقداماتی به احساسات ضدامریکایی دامن میزند، بهانهای برای جذب نیرو به تروریستها میدهد و بعضی کشورهای خاورمیانه را که امریکا برای مبارزه با افراطگرایی خشن به آنها نیاز دارد، خواهد رنجاند.
ساخت دیوارحایل مکزیک
دونالد ترامپ شب گذشته نیز فرمانی را امضا کرد که بر مبنای آن دیوار حایل در مرز مکزیک بنا میشود. دیواری که وقتی او در سخنرانیهای انتخاباتی خود از آن سخن گفت، بسیاری آن را وعدهای عمل نشدنی تلقی کردند و با انتقاد از آن گفتند، چنین دیواری بار سنگینی بر دوش مالیات دهندگان امریکایی خواهد گذاشت. اما ترامپ قول داد هزینه آن را از دولت مکزیک بگیرد. اما مکزیک از همان زمان مخالفت خود را با چنین پرداختی اعلام کرد. رویترز اخیراً گزارش داده بود که ترامپ خواستار ارزیابی منابع موجود در امریکا برای ساخت دیوار مرزی شده است. اداره گمرک و حفاظت مرزی امریکا نیز به دولت اعلام کرده که ساخت یک دیوار به طول بیش از 600 کیلومتر در مرز مشترک با مکزیک نزدیک به 11 میلیارد دلار هزینه در بر خواهد داشت. به گزارش ایرنا به نقل از نیویورک تایمز، دستور ساخت دیوار در مرز مشترک امریکا و مکزیک همزمان با سفر وزیر خارجه مکزیک صورت میگیرد که روز چهارشنبه با هدف تدارک دیدار آتی رهبران دو کشور به واشنگتن سفر میکند.
اما هنوز مشخص نیست که جان کلی، وزیر امنیت داخلی امریکا چطور این دستورات را اجرا خواهد کرد چراکه در جلسه تأییدش اعلام کرد که این دیوار مرزی بزودی ساخته نخواهد شد.
امضای ترامپ برای احیای طرح ساخت دو خط لوله پر مناقشه نفت
دونالد ترامپ، دیروز بجز این تصمیمات امنیتی در بخش اقتصاد هم تصمیماتی جدید اتخاذ کرد و برای خنثی کردن سیاستهای اجرا شده در دوران باراک اوباما طرح دو خط لوله انتقال نفت مناقشه برانگیز را که اوباما به دلیل آسیبهای زیست محیطی متوقف کرد، احیا کرد. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری فرانسه، دونالد ترامپ با طرح ساخت این دو خط لوله شامل خط لوله مشهور کیاستون ایکس ال که نفت استخراج شده از ماسههای نفتی کانادا را به پالایشگاههای امریکا در منطقه ساحل خلیج منتقل میکند و همچنین خط لوله انتقال نفت مناقشه برانگیز عبورکننده از منطقه داکوتای شمالی بهطور مشروط موافقت کرد. هر دوی این خط لولهها در دوران اوباما به حالت تعویق درآمدند. ترامپ در یک دستور اجرایی جداگانه دستور داده که این خط لولهها باید به دست امریکاییها ساخته شود. ترامپ گفته است: «من تأکید شدید دارم که اگر بخواهیم این خط لولهها را در امریکا بسازیم لولههایش باید در امریکا ساخته شده باشد. ما میخواهیم این لولهها بسازیم تا تعداد زیادی از کارگران بخش فولاد به سرکارشان بازگردند.»
واکنش تند عراق به سخنان ترامپ
حیدر العبادی، نخستوزیر عراق به سخنان دونالد ترامپ که گفته بود «باید نفت عراق را برای خودمان برمیداشتیم، گفت: نفت عراق فقط برای عراقیها است. وی که در یک کنفرانس خبری سخن میگفت، افزود: دولت ترامپ پیامهایی را به بغداد درباره افزایش کمکها به عراق و حمایت از این کشور ارسال کرد و این حمایتها شامل زمینههای مختلف است. العبادی تصریح کرد: تلاشهای بینالمللی و منطقهای در حمایت از عراق وجود دارد زیرا جامعه جهانی خطرناک بودن تروریسم را درک کرد. هافینگتون پست نیز در تحلیل این اظهارت ترامپ نوشت، این تمایل او برای بیان این نظر که امریکا باید منابع یک کشور دیگر را غارت کند، نقطه عطف جدیدی در سیاست خارجی است.
ترامپ «مودی» را به واشنگتن دعوت کرد
دونالد ترامپ در گفتوگوی تلفنی خود با نخستوزیر هند از وی برای سفر به امریکا در اواخر امسال دعوت کرد. به گزارش خبرگزاری رویترز، کاخ سفید با اشاره به گفتوگوی تلفنی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا با نارندا مودی، نخستوزیر هند اعلام کرد، رهبران این دو کشور درباره همکاریهای اقتصادی، دفاعی و وضعیت امنیت در جنوب و مرکز آسیا تبادل نظر کردند. در سالهای اخیر روابط هند و امریکا گسترش یافته است. . به نظر میرسد برای ترامپ روابط با آسیا اهمیت ویژهای دارد. یکی از مقامات امریکایی که خواست نامش فاش نشود اعلام کرده، جیمز ماتیس، وزیر دفاع جدید امریکا قصد دارد در چند روز آتی به ژاپن و کره جنوبی سفر کند.
دیدهبان ضد فساد: رهبران پوپولیست فاسد هستند
گروه دیدهبان ضد فساد هشدار داد، آن دسته از افرادی که به «سیاستمداران پوپولیست» تبدیل میشوند و وعده میدهند تا به شرایط کنونی و فساد خاتمه دهند، تنها موجب وخیمتر شدن مشکلات میشوند. به گزارش آسوشیتدپرس، شفافیت بینالملل در گزارش سالانهاش با موضوع «شاخص مشاهده فساد سال ۲۰۱۶» اعلام کرد در کشورهایی با رهبران پوپولیست یا خودکامه، «آن رهبران به جای مبارزه با سرمایهداری معمولاً انواع بدتری از سیستمهای فساد را پیاده میکنند.» مدیر تحقیقات شفافیت بینالملل به آسوشیتدپرس گفت، این سازمان منتظر عملکرد دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ است اما نگرانیهای جدی در این رابطه وجود دارد.
فرمان محدودیتهای موقت صدور ویزا علیه ایرانیان
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا نخستین گام برای تحقق بخشیدن به وعدههای انتخاباتیاش مبنی بر اصلاح سیاستهای مهاجرتی امریکا را با ممنوعیت اعطای ویزا برای شهروندان چند کشور مسلمان از جمله ایران برداشته است. اقدامی که ترامپ در یک پیام توئیتری و پیش از ثبت شدن امضایش پای این فرمان، آن را روزی بزرگ برای امنیت امریکا توصیف کرده است. در این راستا خبرگزاری رویترز گزارش داده است که ترامپ چندین فرمان اجرایی صادر کرده است که بر اساس آن صدور ویزا برای شهروندان سوریه و شش کشور دیگر خاورمیانه و آفریقا، شامل ایران، عراق، یمن، لیبی، سودان و سومالی به بهانه اینکه تهدیدی علیه امنیت ملی هستند، بهطور موقت ممنوع شود. قرار است این محدودیتها طی ماههای آینده و تا زمانی که مقامها قوانین سختگیرانه بررسی پیشینه را آغاز کنند، به اجرا درآید. قوانین و مقررات دیگری نیز قرار است وضع شود که روند صدور روادید برای شهروندان ایران و چند کشور دیگر را موقتاً تعلیق خواهد کرد.
این نخستین گام ترامپ در راه تحقق وعدههایی است که وی در راستای سیاست کنترل و محدودسازی اقلیتهای مذهبی و قومی امریکا در رقابتهای انتخاباتی خود برای کسب رأی، بارها به آنها اشاره کرده بود. این اقدام ترامپ بلافاصله با واکنش جامعه ایرانیان حاضر در امریکا و شورای ملی ایرانیان امریکایی روبهرو شده است. آنها در بیانیهای ضمن محکوم کردن تصمیم ترامپ اعلام کردند که در برابر این اقدامهای شرمآور، سکوت نخواهند کرد. جامعه ایرانیان امریکایی در این بیانیه تصمیم ترامپ را یک فرمان ضد امریکایی دانسته و گفتهاند که در فهرست قانون ممنوعیت مهاجرت، عربستان سعودی به عنوان یکی از اصلیترین حامیان تروریسم که از مسببان اصلی واقعه 11 سپتامبر بود، دیده نمیشود و برعکس این اقدامها ایران را شامل شده که هیچ گونه اقدام تروریستی از سوی آن در امریکا ثبت نشده است.
کلید خوردن طرح تحریمهای غیرهستهای کنگره
همزمان با صدور فرمان ممنوعیت مهاجرتی رئیس جمهوری امریکا، سه سناتور امریکایی مجدداً طرحی را برای وضع تحریمهای جدید علیه ایران در سنای این کشور به جریان انداختهاند. به گزارش رویترز، این طرح که از سوی مارکو روبیو، تاد یانگ و جان کورنین، اعضای سنای امریکا از حزب جمهوریخواه آماده شده است، در صورت تصویب، تحت عنوان «قانون تحریمهای غیرهستهای ایران» این امکان را به امریکا خواهد داد تا تحریمهای سنگین اقتصادی و مالی را علیه برخی نهادها و اشخاص ایرانی اجرایی کند.
سناتورهای حامی این طرح با ادعای مقابله با تحریکات غیر هستهای ایران از جمله زیر پا گذاشتن محدودیت مرتبط با برنامه موشکی بالستیکی، نقض حقوق بشر شهروندان ایرانی و حمایت از تروریسم بینالمللی، پیگیری آن را در دستور کار خود قرار دادهاند.
به موجب این طرح، تحریمهای جدیدی علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و هواپیمایی ماهان وضع خواهد شد. در ادامه دولت امریکا ملزم خواهد شد تا فهرستی از مؤسسات و شرکتهایی تهیه کند که سپاه پاسداران مالکیت بیش ار ٢٥درصد سهام آنها را در اختیار دارد و آنها را مشمول تحریم قرار دهد. همچنین در این طرح ادعایی، خواسته شده است تا به دلیل ادعای نقض حقوق بشر در ایران، تحریمهای حقوق بشری کنونی تشدید و تحریمهای جدیدی به اجرا گذاشته شود. علاوه بر این، دولت امریکا موظف خواهد شد تا در مورد شهروندان امریکایی که توسط ایران بازداشت یا ربوده شدهاند و اقدامات دولت برای آزادی آنان به طور شفاف به کنگره توضیح دهد. درطرح پیشنهادی سناتورهای پیگیر این موضوع همچنین از ترامپ خواسته شده تا وضعیت دسترسی مستقیم یا غیرمستقیم ایران به نظام مالی امریکا را مشخص سازد و چگونگی تصمیمگیری رئیسان جمهوری در حذف نام ایران یا هر کشور دیگری از فهرست کشورهای حامی تروریسم را ساماندهی کند.
دو گام ضد ایرانی کاخ سفید و کنگره درخصوص ایران در حالی است که موضوع برجام به اصلیترین موضوع اختلافی این روزهای ایران و امریکا تبدیل شده است. ترامپ پیش از این با انتقاد از توافق هستهای، وعده بازنگری در آن را داده است. وعدهای که بارها با هشدار مسئولان اروپایی و مقامهای سابق کاخ سفید مبنی بر پرهیز از هرگونه اقدام فراتر از برجام روبهرو شده است. در همین راستا فیلیپ گوردون، مشاور ارشد سابق باراک اوباما به تازگی در یک نشست در تلآویو گفته است که ترامپ درباره توانایی خود برای تغییر توافق هستهای ایران دچار توهم است. وی در بخشی از اظهارات خود گفته است: «اگر تیم ترامپ بخواهد بدون حمایت متحدانمان تغییری اساسی در توافق ایجاد کند، خودش را دست خواهد انداخت و به این نتیجه خواهد رسید که امریکا بیشتر منزوی شده است.»