وقایع اتفاقیه- بازار خودرو شاید یکی از پرحاشیهترین بازارهاست. در سالهای گذشته کاهش و افزایش قیمت خودروهای داخلی و کشمکش وزارت صنعت، معدن و تجارت، شورای رقابت و سازمان حمایت از مصرفکنندگان بر سر این موضوع به یکی از جنجالهای صنعت خودرو بدل شده است. ازسویدیگر تحریمها بزرگترین آسیب را به صنعت خودروی ایران وارد کرده است. آنطورکه مدیران بخشخصوصی خودرو بارها اعلام کردهاند، تحریم موجب افت 50 درصدی تولید خودرو و وابستگی این صنعت به واردات شد. همچنین براساس آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، تولید خودرو در سال 94 در حدود 13,7 نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کرده است اما با لغو تحریمها انتظار بر این است، شرایط بهگونه دیگری در این صنعت رقم بخورد. هرچند حاشیهها همچنان گریبانگیر این صنعت مانده است. بدون شک صنعت خودرو بعد از لغو تحریمها شاهد حضور محصولات جدید در بازار خودرو است.
از چند ماه قبل خبر قرارداد کمپانیهای مهم دنیا با خودروسازان بزرگ کشور مطرح شده و حتی در مواردی نام خودروهایی که قرار است در ایران وارد خط تولید شوند منتشر شده است. بسیاری از این نامها، محصولات کمپانیهای مطرح اروپایی هستند. دراینمیان نگرانی خودروسازان چینی از همکاری غولهای خودروسازی اروپایی با ایران محسوس است بسیاری از این واردکنندگان که پیش از برجام خریدهای کلان از کمپانیهای سازنده داشتند و خودروها را در انبارهای خود دپو کرده بودند، به یکباره شاهد کاهش چشمگیر فروش شدند. مردم چشم انتظار ورود مدلهای جدید خودروهای فرانسوی و آلمانی به کشور هستند و همین مورد موجب شده است، واردکنندگان خودروهای کرهای و چینی دست به فروشهای فوقالعادهای بزنند تا انبارهای خود را قبل از واردشدن رقبای جدید از خودروهای بیکیفیت خود خالی کنند.
مدلهای متنوع فروش
یکی از روشهای معمول که خودروسازهای چینی و کرهای برای فروش محصولات خود پیش گرفتهاند، طرحهای متنوع فروش از قبیل فروش نقدی با تخفیف، فروش اقساطی با شرایط ویژه و فروش مشارکتی بوده است. در ابتدا این مدل برای مشتریان جذاب به نظر میرسید ولی با نگاهی دقیقتر متوجه میشویم این طرحها آنچه نشان میدهند نیستند بلکه به نوعی در فوقالعادهبودن آنها نیز ابهام وجود دارد. در حقیقت نه تنها تخفیف یا فروش فوقالعادهای صورت نگرفته که مشتری چند برابر قیمت نقدی را چندینماهه باید به شرکت بازگرداند یا طرحهای دیگر با سود خواب پول در پیش فروش ضرر میکند. در ادامه به بعضی از ترفندهای فروشندگان خودروهای وارداتی برای بزرگنمایی طرحهای فوقالعادهشان میپردازیم.
فروش اقساطی بدون بهره
فروش اقساطی این روزها در بسیاری از تبلیغات واردکنندگان خودروهای خارجی به چشم میخورد. این مدل با پیشپرداخت 50 درصدی و مابقی اقساط چندینماهه بدون بهره است ولی با ریزبینی بسیاری به این طرحها متوجه این موضوع میشویم که نه تنها فروشنده خودرو، سود فروش اقساطی را به نوعی پنهان، در قیمت محاسبه شده میگنجاند بلکه با تحمیلکردن چند پیش پرداخت ازقبیل بیمه بدنه و مالیات، هزینه اضافی هنگفتی به خریدار تحمیل میکند. در ادامه گزارش به مثالهایی دراینزمینه اشاره میشود:
مدیران خودرو، قیمت بیمه بدنه و مالیات روی اقساط
تا یک سال گذشته خودرو امویام چینی در خیابانهای ایران یکهتازی میکرد و این شرکت خودروهای فاقد استاندارهای لازم خود با قیمت بالا به مردم ایران میفروخت. دوران تحریم به پایان رسیده و با ورود رنو، ولوو، آئودی، پژوهای مدل 2016 با استاندارهای روز دنیا، میزان فروش این خودروها بهطرز چشمگیری کاهش پیدا کرد تا اینکه این شرکت تصمیم به فروش اقساطی خودرو بدون بهره گرفت. درحالحاضر و در آخرین بخشنامه این شرکت، خودرو به اصطلاح شاسی بلند X33 این شرکت به قیمت 66 میلیون و 500 هزار تومان به صورت نقدی به فروش میرسد. طبق ادعای مدیران خودرو، نزدیک60 درصد مبلغ این خودرو به صورت وام و مابقی در 18 قسط دریافت میشود مبلغ پیش پرداخت نزدیک به 34میلیون تومان است و مابقی در 18 قسط و بدونبهره دریافت میشود، اگر مبلغ وام را از مبلغ نقدی خودرو کسر کنیم، مبلغی حدود 32 میلیون تومان باقی میماند و طبعیتا باید شما 18 قسط 768 هزار تومانی پرداخت کنید ولی با مراجعه به نمایندگیهای مدیران خودرو، تا یک میلیون و دویست هزار تومان از شما ماهانه قسط دریافت میکنند و در پاسخ اعتراض شما میگویند مبلغ مالیات و بیمه بدنه برروی اقساط اضافه شده است! البته هیچگاه مبلغ واقعی خودرو در قراردادهای این شرکت اعلام نمیشود و جالبتر اینکه درحالحاضر این خودرو در بازار آزاد به مبلغ 64 میلیون تومان به فروش میرسد پس با یک حساب سرانگشتی میتوان به این نتیجه رسید، نه تنها خبری از فروش اقساطی بدون بهره نیست بلکه به نوع دیگری خریدار سود لیزینگی خودرو را پرداخت میکند.
نگین خودرو، تخفیف نقدی
نمایندگی رنو در ایران هم گرچه خودروهای با کیفیت به روز جهانی را برای فروش ارائه میکند ولی از ترفند دیگری برای دریافت سود اقساط از مشتری استفاده میکند. برای نمونه شما اگر خودرو رنو داستر مدل 2015 را به صورت اقساطی خریداری کنید باید صد میلیون تومان از جیب هزینه کنید، ولی اگر به صورت نقدی این خودرو را خریداری کنید پنج میلیون تومان تخفیف خرید نقدی دریافت میکنید. سؤال اساسی که اینجا پیش میآید این است که اگر فروش اقساطی این خودرو بدون بهره است و قیمت آن صد میلیون تومان پس تخفیف پنج میلیون تومانی چیست؟ حتی تا یک ماه گذشته برای خریداران نقدی یک مونیتور همراه با دوربین دید عقب هم به آنها هدیه میشد که قیمتی حدود دو میلیون تومان دارد. پس نمایندگی رنو در ایران هم به نوع دیگری سود اقساط را از شما دریافت میکند.
آرین موتور و تحویل بلندمدت
نمایندگی میتسوبیشی در ایران هم راه دیگری برای جبران سود دریافتی از خریداران فروش اقساطی در پیش گرفته است. برای نمونه اگر شما خودرو میراژ این تولیدکننده را خریداری کنید میتوانید با پرداخت 50 درصد پیش پرداخت مابقی این مبلغ این خودرو را به صورت اقساط بدون بهره پرداخت کنید ولی باید توجه کنید که تحویل خودرو یک ماه کاری و حتی تا دو ماه طول میکشد و اگر سود بانکی خواب پول خود را در این مدت حساب کنید شاید به زیرکی این واردکننده پی ببرید. حتی اگر با سود 11درصد ماهانه بانکی هم خواب پول خود را در این شرکت حساب کنید، متوجه میشوید که طبق ادعای این شرکت، بخش اعظم سود پرداختی شما به این شرکت، در آن مدت خواب پول از شما دریافت شده است.
پیش پرداخت 50 درصدی در حقیقت 10 درصد سود آنی برای واردکننده دارد
بسیاری از واردکنندگان خودروهای خارجی برای فروش اقساطی مبلغ 50درصد به عنوان پیش پرداخت دریافت میکنند و نکته جالب توجه این است که تعرفه گمرگی بسیاری از این خودروها 40درصد است. در حقیقت شما پول اصل ماشین از مبدأ را نه تنها پرداخت میکنید که 10درصد هم در همان ابتدا سود به واردکنندگان پرداخت میکنید و مابقی پول که به صورت اقساط از شما دریافت میشود نه تنها لطف واردکننده نبوده که به دلیل تعرفه بالای گمرکی در ایران بوده که بسیاری از شرکتهای واردکننده خودرو با گذاشتن ضمانت نامه بانکی بعد از یک سال با گمرک تسویه میکنند. در حقیقت هیچ لطفی در حق شما نمیکنند و طرحهای فروش فوقالعاده اتفاقا سود بیشتری نصیب آنها میکند و در ضمن در آشفته بازار خودرو، خریداران را ترغیب به خرید میکنند. گرچه امید میرود با قراردادهای جدید غولهای خودروساز کشور با کمپانیهای به نام دنیا و تولید خودروهای به روز دنیا با قیمت مناسب جلوی سوءاستفاده بعضی از واردکنندگان خودرو گرفته شود ولی در صورت نبود نظارتهای کافی، واردکنندگان خودروهای کرهای هم با ترفندهای تازه وارد بازار میشوند که مشکلات بازار خودرو در ایران را دوچندان میکنند.