اعتماد| در سومين روز از اعتراضات اصناف نسبت به افزايش لحظهبهلحظه قيمت ارز، «اعتماد» دوباره سري به بازار تهران زدم. نرسيده به پل حافظ مغازهها اكثرا باز بودند و در كنار آنها مردم در حال تردد.
پيش از اينكه به بهارستان برسم زير پل حافظ توقفي كردم و به بازار علاءالدين سري زدم. بازاري كه دو روز پيش تجمعات از آنجا شروع شده بود. در اطراف علاءالدين و در چهارسو، تمام مغازههاي شش طبقه علاءالدين باز بودند، البته به گفته فروشندگان خريد و فروشي انجام نميشد يا بسيار حداقلي بود. يكي از فروشندگان ميگويد نسبت به دو ماه قبل، فروش من ۳۰ تا ۴۰ درصد كمتر شده است.
او دليل اعتراض كسبه را گراني ميداند و ميگويد ارزانترين گوشي اكنون ۲۰ ميليون تومان است. يكي از كسبه به طعنه ميگويد: «كسي از روي سيري اعتراض نميكند. اكنون گراني و تورم مردم را بهشدت اذيت ميكند و از سوي ديگر امنيت در كشور وجود ندارد.» يكي از كسبه در واكنش به اين سوال كه آيا با آمدن آقاي همتي بازار آرام شده است، ميگويد: «آقاي همتي را به خاطر دلار ۸۰ هزار توماني استيضاح كردند، حالا ايشان ميتوانند دلار ۱۴۵ هزار توماني را مديريت كنند؟» يكي ديگر از كسبه با كنايه به «اعتماد» ميگويد: «شما در ايران زندگي نميكنيد و نميدانيد مردم براي چه اعتراض ميكنند.»
او ادامه داد:«دليل مهم اين اتفاق افزايش قيمت ارز و فساد است. مردم مسكن ندارند.» او ميافزايد: «سال گذشته به سوپرماركت ميرفتيم بدون اينكه به قيمت اجناس نگاه كنيم ماست و پنير برميداشتيم؛ اكنون براي برداشتن يك بيسكويت هم بايد قيمت آن را چك كرد.» در اين ميان فروشندگاني نيز بودند كه حاضر نبودند به «اعتماد» پاسخ بدهند. برخي ميگفتند هيچ نظري نداريم و هيچ فروشي هم نداريم. برخي ديگر ميگفتند فروش داريم، اما نظري نداريم. اكثر فروشندگان بازار موبايل معتقد بودند بازار روز سهشنبه هم شلوغ ميشود، اما از ساعت ۲ بعدازظهر وضعيت تغيير ميكند.
يكي از فروشندگان به «اعتماد» ميگويد: «ساعت ۲ قيمت دلار كاملا مشخص و از طرفي وضعیت خريد و فروش هم مشخص ميشود.
بازار تصمیم میگیرد اعتراض کند یا نکند.» يكي ديگر از كسبه نظري متفاوت از اكثر فعالان بازار موبايل دارد و ميگويد بعيد است دوباره شلوغ شود. اگرچه او نيز همچون بسياري از فروشندگان ميگفت فروشي نداشته و چشمانتظار مشتري است.
در بازار از فروشندگان ميپرسيدم نظرتان در مورد اظهارات رييسجمهور مبني بر اينكه دولت آمادگي دارد با نماينده معترضان گفتوگو كند؛ چيست؟ يكي از آنها ميگويد: «اينجا هيچكس نمايندهاي ندارد. اينجا همه براي يك لقمه نان مبارزه ميكنند.» فروشنده ديگري همزمان با او ميگويد: «قيمت اجناس در بازار ما دو برابر شده است. ظرف ۱۰ روز گذشته موبايل از ۴۰ ميليون به ۸۰ ميليون رسيده و هزينه رجيستري از ۳۰ ميليون به ۶۰ ميليون، آن هم در يك شب.» او در واكنش به تعجب من ميگويد: «ما هم خودمان باورمان نميشود.»
چهارراه استانبول تا بهارستان
روز گذشته ابتدا به بهارستان رفتم. ميدان سوت و كور بود و تعداد محدودي مغازه باز كه در بهارستان با يكي از فروشندگان كيف و كفش گفتوگو كردم. از او پرسيدم بهارستان اين روزها چقدر خلوت است. او پاسخ ميدهد: بسياري از مغازهها بستهاند و درادامه پرسيد شما ميدانيد چه ميشود؟ از بهارستان به سمت سعدي برگشتم، از آنجا به سمت سبزهميدان حركت كردم.
اما خيابانها خلوت بود. راننده تاكسي كه سوار ماشينش شده بودم، ميگويد: ديروز اينجا خيلي شلوغ بود اما امروز خلوت است. به همين دليل سريع به مقصد ميرسيم. يكي از فروشندگان عطر كه عطرهاي اسانسي ميفروخت، ميگويد: «بازار بسيار خلوت است و ما هم منتظريم.» حوالي يك و نيم بود که به خيابان پانزده خرداد رسيدم. گروهي از خردهفروشان فقط مغازههايشان را باز نگه داشته بودند تا زماني كه امكان فروش وجود دارد. هر از چندي نيز صداي اعتراضي شنيده و سپس آرامش موقتی حاکم می شود.
حوالي ساعت يك ظهر روز گذشته به گفته بسياري از بازارياني كه هنوز كركرههايشان را نبسته بودند، سمت سبزهميدان بسيار شلوغ شده بود. اما در سبزهميدان، يكي از فروشندگان ميگويد: «خود مردم گاهي مغازهها را ميبندند. دستوري براي بستن مغازهها به دست ما نرسيده است.» نزديك ساعت 2 بعدازظهر بود كه دستفروشها و مغازههايي كه نيمه باز بودند يا حتي آنهايي كه كامل باز بودند سريع وسايلشان را جمع ميكردند و ميبستند. يكي از فروشندگان آجيل و خشكبار با سرعت در حال بستن مغازهاش بود. در واكنش به اينكه دستوري براي بستن مغازهها صادر شده، ميگويد: «نميبينيد چه خبر است؟»
بازار طلا بسته مانده
از سبزهميدان كه ميگذرم، به پله نوروزخان ميرسم. تمام مغازههاي پله نوروزخان كه عمدهفروشان وسايل بستهبندي هستند تا انتها بسته بودند. بازار طلا از جمله بازارهايي بود كه دو روز متوالي باز نميكند.
ظهر روز گذشته اكثر پاساژها هم بسته بودند يا نيمه باز و فقط افراد پاساژ امكان تردد داشتند. حتي تعداد دستفروشان بازار نيز بسيار كمتر از روزهاي عادي بود. در اين بين برخی فروشندههاي پوشاك يا مواد غذايي بودند كه باز بودند. بازار در این شرایط كه قيمت دلار به روزهاي اوج خود يعني 144 هزار تومان نرسيده است، روز گذشته حوالي ساعت 30: 14 دقيقه 139 هزار تومان بود. اين بازار كف قيمتش روز سهشنبه در محدوده 137 هزار تومان بوده است.
صدايهاي اميدواركننده از دولت به گوش مي رسد
از نگاه برخي تحليلگران استقرار عبدالناصر همتي شايد گام مهمي در شكلگيري جريان اصلاحات ارزي باشد؛ گامي هرچند دير که ميتواند تا حدودي آرامش را به بازار برگرداند. از ديد برخي ديگر واكنش مسعود پزشكيان به اعتراضات اين روزهاي اصناف قابل توجه است. او دستور داد« با نماينده معترضان گفتوگو شود». همانقدر اين پيام از نگاه برخي كارشناسان مهم است كه اظهارات اخير فاطمه مهاجراني كه ميگويد: «اعتراضها را به رسميت ميشناسيم؛ دولت صداهاي تند را هم خواهد شنيد. »
در كنار همه اين رويدادها، ديدار روز گذشته رييسجمهور با بازاريان و فعالان اقتصادي در راستاي حل مسائل و دغدغههاي آنها شايد گامي بزرگ براي حل مشكلات فعالان بازار باشد.