بازار سهام در دومین روز هفته بار دیگر روی مرز حساس هیجان و عقلانیت حرکت کرد.
شاخص کل توانست با اتکا به چند نماد بزرگ مسیر صعودی محدودی را ثبت کند، اما توزیع منفی نمادها تصویر واقعیتری از فضای معاملات ارائه داد.
رفتار معاملهگران نشان میداد که تمایل به فروش همچنان قوی است و هر تحرک صعودی سریعا با عرضه گسترده مواجه میشود.
رشد شاخص کل و هموزن در حالی ثبت شد که بیشتر صنایع درگیر فشار فروش بودند و بازار فاقد یک لیدر قدرتمند بود.
این وضعیت معمولاً نشانهای از معاملات فرسایشی است؛ جایی که تقاضای درونبازاری توان عبور از سد عرضههای خرد و میانمدت را ندارد. خروج پول از سهام بزرگ نیز پیام واضحی درباره تردید نسبت به تداوم صعود میفرستد.
بازار همچنان درگیر نوسانات کوتاهمدت
شاخص کل دیروز با رشد ۳۸۰۷ واحدی به سطح ۳ میلیون و ۴۵۰ هزار و ۵۹۵ واحد رسید؛ رقمی که اگرچه سبز است اما نسبت به دامنه وسیع عرضهها نشان میدهد رشد امروز بیشتر یک مقاومت نمادین در برابر فشار فروش بوده تا یک موج صعودی واقعی.
شاخص کل هموزن نیز با افزایش ۴۵۰ واحدی در محدوده ۹۷۴ هزار واحد ایستاد که این رشد ضعیف، عمق کمرمق تقاضا در نمادهای متوسط و کوچک را آشکار میکند.
شاخص فرابورس هم با رشد ۵۳ واحدی به عدد ۲۹ هزار و ۶۳۹ واحد رسید.
تحلیل رفتار شاخصها نشان میدهد که بازار همچنان درگیر نوسانات کوتاهمدت است و حرکت پایدار شکل نگرفته است.
رشد اندک شاخصها در کنار ۶۸ درصد نماد منفی، ساختاری ناپایدار میسازد که در آن چند نماد بزرگ مانع ریزش شاخص میشوند؛ اما کلیت بازار در فاز اصلاح میماند. این تضاد معمولا خبر از ضعف تقاضای هوشمند در عمق بازار میدهد.
نقدینگی فعال هنوز وارد بازار نشده
ارزش کل معاملات بورس امروز به حدود ۱۷۰ هزار و ۴۶۵ میلیارد تومان رسید و ارزش معاملات خرد عدد ۱۶۱۶۷ میلیارد تومان را ثبت کرد.
سهم ۸ درصدی معاملات خرد از کل معاملات روز نشان میدهد که بخش قابل توجهی از نقدینگی همچنان در قالب معاملات بلوکی و جابهجاییهای غیرمصرفی جریان دارد و تقاضای واقعی در سطحی محدود باقی مانده است.
این دادهها تنها یک معنا دارد: نقدینگی فعال هنوز تصمیم قطعی برای بازگشت نگرفته و بازار برای شکلگیری روندهای پایدار باید شاهد افزایش محسوس حجم و ارزش معاملات خرد باشد.
افت ارزش معاملات در صنایع محرک و افزایش در نمادهای کمریسکتر نیز نشانهای از چرخش انتظارات به سمت محافظهکاری است.
خروج پول از بازار سهام
در جریان معاملات روز گذشته، مجموعاً ۵۶۴ میلیارد تومان خروج پول حقیقی از سهام ثبت شد.
حدود ۵۶۶ میلیارد تومان از این خروج در نمادهای بزرگ اتفاق افتاده و تنها ۲ میلیارد تومان ورود در نمادهای کوچک دیده میشود.
سرانه خرید حقیقی ۶۲.۳ میلیون تومان و سرانه فروش ۵۰.۱ میلیون تومان بود؛ ارقامی که نشان میدهد بخش قابلتوجهی از معاملات توسط معاملهگران کوتاهمدت انجام شده است.
جریان نقدینگی امروز پیام بسیار مهمی دارد: علیرغم مثبت شدن شاخصها، سرمایهگذاران حقیقی با احتیاط خرید میکنند و احتمالا آمادهی واکنش اصلاحی در بازار هستند.
خروج حدود ۷۷۴ میلیارد تومان از صندوقهای درآمد ثابت نشان میدهد بخشی از سرمایهگذاران تنها به دنبال جابهجایی کوتاهمدت منابع هستند و ورودهای امروز شدت کافی برای تغییر فاز بازار ایجاد نکرده است.
تحلیل تکنیکال بازار
از منظر تکنیکال، شاخص کل همچنان زیر مقاومتهای حیاتی ناحیه ۳.۵۵۰ تا ۳.۶۰۰ میلیون واحد نوسان میکند و عدم توان عبور از این محدوده دلیل اصلی کمجان بودن موجهای صعودی اخیر است.
بازار در چند روز اخیر نشانههایی از ضعف مومنتوم و کاهش زاویه صعود شاخص را ثبت کرده که معمولاً پیشدرآمد ورود به فاز اصلاحی یا نوسانی است.
شاخص کل هموزن نیز در محدوده حساسی قرار دارد؛ حمایت ۹۶۰ تا ۹۷۰ هزار واحدی بارها مانع ریزش عمیق شده اما نبود قدرت خرید کافی اجازه جهش قدرتمند نمیدهد.
اگر ارزش معاملات رشد نکند، احتمال ادامهی حرکت نوسانی در هفته پیشرو میان محدودههای حمایتی فعلی بسیار بالاست.
استراتژی کمین برای اصلاح در بازار
رفتار معاملهگران نشان میدهد اعتماد به بازار هنوز شکننده است.
درصد بالای نمادهای منفی در کنار رشد اندک شاخص کل یعنی معاملهگران ترجیح میدهند در موجهای مثبت سیو سود کنند و در موجهای منفی دفاعی عمل کنند.
این الگو معمولاً زمانی رخ میدهد که انتظارات آینده روشن نیست و سرمایهگذاران میان احتیاط و امید در نوساناند.
از سوی دیگر، ریسکهای سیاسی و انتظارات تورمی متغیر موجب شده بخشی از نقدینگی همچنان در حالت موقت باقی بماند.
معاملهگران بزرگ نیز فعلاً استراتژی «کمین برای اصلاح» را در پیش گرفتهاند و تا زمانی که موج ورود پول قدرتمند مشاهده نکنند، بعید است نقش لیدر بازار را برعهده بگیرند.
حرکت بازار روی لبه تیغ
راضیه آرمند، تحلیلگر بازار سرمایه در گفتوگو با فارس گقت: رشد شاخص در روز گذشته نباید باعث خوشبینی بیش از حد شود.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: زمانی که بیش از ۶۰ درصد بازار منفی است، اما شاخص کل مثبت میشود، یعنی بار اصلی بازار روی دوش چند نماد بزرگ است و این ساختار میتواند بهسرعت تغییر کند.
وی افزود: بازار برای ورود به موج جدید صعودی، نیازمند دو عامل کلیدی است: نخست افزایش پایدار ارزش معاملات خرد و دوم خروج از وضعیت حمایتی در شاخص هموزن. به باور او، فعلاً هیچیک از این دو علامت با شدت لازم دیده نمیشود و بازار در وضعیت انتظار قرار دارد.
این تحلیلگر در پایان میگوید: رفتار دیروز بازار بیشتر شبیه حرکت روی لبه تیغ است. نه نشانهای از فروپاشی روند صعودی داریم و نه سیگنالی از آغاز یک رالی جدید. هرگونه خبر سیاسی، ارزی یا بودجهای میتواند روند بازار را در کمتر از چند ساعت تغییر دهد.
چالش اصلی بازار در روزهای آینده
بازار در انتهای ۱۶ آذر در نقطهای ایستاده که نیروی صعودی کافی ندارد؛ اما در عین حال در معرض ریزش سنگین نیز نیست.
ساختار معاملات دیروز نشان میدهد بازار در فاز «تردید فعال» قرار گرفته؛ جایی که معاملهگران بهدنبال فرصتهای سریع هستند اما تمایل چندانی به نگهداری طولانیمدت ندارند.
در روزهای آینده چالش اصلی بازار حفظ محدوده ۳.۴۵۰ میلیون واحد برای شاخص کل و تثبیت بالای ۹۷۰ هزار واحد برای شاخص هموزن است.
عبور از مقاومتهای فعلی تنها در صورتی ممکن است که جریان ورود پول حقیقی از سطح روزهای اخیر فراتر رود و ارزش معاملات خرد به محدوده ۱۸ تا ۲۰ هزار میلیارد تومان برسد.
با توجه به رفتار امروز بازار، سناریوی محتملتر ادامهی نوسان در محدوده فعلی با گرایشهای خفیف صعودی یا اصلاحی است.
روند پایدار تنها زمانی شکل خواهد گرفت که یکی از دو سمت بازار—ورود پول یا تشدید فروشندگان—بهطور واضح بر دیگری غلبه کند./ فارس