درحالی‌که کشورهایی مانند چین می‌کوشند سلطه دلار را به چالش بکشند، آمریکا با اتکا به استیبل‌کوین‌های دلاری در تلاش است، این برتری تاریخی را حفظ کرده و نفوذ خود را در نظام پرداخت‌های جهانی تثبیت کند.
آمریکا در تلاش است تا جایگاه دلار را به عنوان ارز غالب صورت‌حساب‌های فرامرزی حفظ کند، نقشی که برای حمایت از دلار به عنوان وسیله پس‌انداز خصوصی و ارز ذخیره جهانی حیاتی است.
به نوشته موسسه تحقیقاتی دویچه بانک آلمان، موفقیت آمریکا در این زمینه به پذیرش واقعی اقتصادی «استیبل‌کوین‌های دلاری» در پرداخت‌های فرامرزی وابسته است.
استیبل‌کوین‌ها، ارزهای دیجیتال با ارزش ثابت به دلار هستند که با دارایی‌های نقد و با کیفیت بالا پشتیبانی می‌شوند و می‌توانند به عنوان نماینده دیجیتال پول نقد عمل کنند. این نوآوری، در کنار فناوری بلاکچین، قابلیت تراکنش تقریباا آنی و کاهش هزینه‌ها را برای پرداخت‌های بین‌المللی فراهم می‌کند.
سیستم سنتی پرداخت‌های برون‌مرزی آمریکا بر اساس بانک‌های متناظر و شبکه SWIFT عمل می‌کند و دلار به عنوان ارز غالب، محور اصلی صورت‌حساب‌های جهانی است.
با این حال، این سیستم با مشکلاتی چون هزینه بالا، تاخیر در تسویه و پیچیدگی‌های زنجیره‌ای مواجه است و مناطق اقتصادی کم‌خدمت و محدودیت‌های فناوری، تهدیداتی برای سلطه دلار به شمار می‌روند.
واشنگتن تصمیم گرفته است با حمایت از استیبل‌کوین‌ها و توسعه راه‌حل‌های بخش خصوصی، به جای CBDCها، این چالش‌ها را پاسخ دهد. این اقدام به نوعی شرط‌بندی روی فناوری و سازوکار جدید پرداخت است که ساختار پولی دو طبقه موجود مبتنی بر تسویه در ترازنامه بانک مرکزی را دور می‌زند.
تاکنون پذیرش استیبل‌کوین‌ها توسط شرکت‌ها برای فعالیت اقتصادی واقعی محدود بوده است و تردیدهایی درباره ویژگی‌های پولی آنها وجود دارد اما مزیت آمریکا در پیشتازی سیستم‌های پرداخت بین‌المللی، سلطه دلار در بازار FX و حمایت نظارتی از استیبل‌کوین‌ها پتانسیل بالایی ایجاد کرده است.
رشد قابل توجه استیبل‌کوین‌های دلاری در پرداخت‌های فرامرزی می‌تواند چالشی جدی برای تلاش‌های اروپا برای ترویج یورو جهانی و برای بین‌المللی شدن RMB چین ایجاد کند.
وضع اروپا چگونه است؟
اروپا نیز در حال بررسی نوآوری‌های نوع CBDC برای پرداخت‌های فرامرزی است اما ریسک این وجود دارد که استیبل‌کوین‌های دلاری آمریکا این پروژه‌ها را پشت سر بگذارند.
اروپا برای حفظ جایگاه یورو باید اکوسیستمی از استیبل‌کوین‌های یورویی منتشر شده توسط بانک‌ها و شرکت‌ها ایجاد کند تا هم از حاکمیت پرداخت‌های داخلی محافظت کند و هم جایگاه یورو در صورت‌حساب‌های جهانی تثبیت شود.
کشورهای اروپایی در مقایسه با چین مزیت دارند چراکه سهم بالاتری در صورت‌حساب‌های تجاری با یورو، اعتماد بیشتری با شرکای تجاری و حساب سرمایه باز و نهادهای شفاف دارند.
چین چه می‌کند؟
در مقابل، چین با پروژه mBridge به همراه بانک‌های مرکزی کشورهای جنوب جهانی تلاش می‌کند شبکه تسویه برون‌مرزی مبتنی بر بلاکچین ایجاد کند تا پرداخت‌ها در ارزهای محلی انجام شوند و وابستگی به دلار آمریکا کاهش یابد.
این اقدام چین به دنبال استقلال مالی بین‌المللی و تسهیل تراکنش‌ها برای کشورها و شرکت‌های شریک است.
با این حال، شبکه جهانی و هماهنگ هنوز ایجاد نشده و سرعت پیشرفت چین کندتر از آمریکا است، زیرا واشنگتن هم‌زمان با استیبل‌کوین‌های دلاری، کنترل عملیاتی پرداخت‌ها و اعتماد بخش خصوصی جهانی را حفظ کرده است.
سیاست‌های مدیریت حساب سرمایه چین و محدودیت ذخایر RMB خارجی نیز ممکن است دامنه رقابت چین در استیبل‌کوین‌ها را محدودتر کند، هرچند اهداف بین‌المللی شدن RMB می‌تواند این محدودیت‌ها را کاهش دهد.
در نظام پولی فیات (پول قانونی و رسمی یک کشور)، ارز توسط اعتبار مالی، پولی و نهادی دولت پشتیبانی می‌شود و دلار امروز توسط اعتبار دولت آمریکا و استقبال جهانی از بدهی‌های این کشور حمایت می‌شود.
سوال اصلی برای آمریکا این است که آیا استیبل‌کوین‌ها می‌توانند پشتیبانی مالی دولت را گسترش یا حداقل حفظ کنند. بسیاری از تحلیل‌ها بر تقاضای ناشی از انتشار استیبل‌کوین برای اوراق خزانه کوتاه‌مدت تمرکز کرده‌اند اما این موضوع کمتر اهمیت دارد چراکه اگر تقاضا از سپرده‌های بانکی ایجاد شود، جایگزین مناسبی برای تقاضای واقعی بلندمدت نیست و انتشار بیشتر اوراق کوتاه‌مدت حتی با هزینه کمتر، ریسک بازپرداخت دولت را افزایش می‌دهد.
هدف اصلی استیبل‌کوین‌ها حفظ شبکه پرداخت دلاری و جذب پس‌اندازهای خصوصی به دلار است. با گسترش استفاده از استیبل‌کوین‌ها، پرداخت‌ها به صورت آنی و بدون محدودیت زمان بانکی انجام می‌شوند، شرکت‌ها و غیربانک‌ها می‌توانند مستقیم وارد تراکنش‌های بین‌المللی شوند و وابستگی به بانک‌های سنتی کاهش یابد.
همچنین، این روند می‌تواند آمریکا را در جایگاه رهبری پرداخت‌های دیجیتال جهانی حفظ کند و امکان کنترل بازار و اعتماد بخش خصوصی به دلار را تضمین نماید.
در مجموع، آمریکا با استیبل‌کوین‌ها به دنبال حفظ سلطه دلار، تثبیت اعتماد بخش خصوصی جهانی و تقویت ظرفیت مالی دولتاست. اروپا و چین در حال توسعه CBDCها و سیستم‌های پرداخت جایگزین هستند اما تاکنون سرعت و مقیاس آنها کمتر از تلاش‌های آمریکا بوده است.
رقابت جهانی بر سر پرداخت‌های برون‌مرزی و ارزهای دیجیتال در سال‌های آینده شدت خواهد گرفت و استیبل‌کوین‌های دلاری ممکن است نقش تعیین‌کننده‌ای در حفظ رهبری اقتصادی آمریکا ایفا کنند.