در میانه پنجمین سال کمبارشی تاریخی، وزارت نیرو با ارائه «بسته راهبردی عملیاتی آب کشور» نقشه گریز از فاجعه را ترسیم کرده است. سخنگوی صنعت آب روز گذشته در نشست خبری خود با خبرنگاران با عنوان کردن اینکه: «بحران آب، ابرچالشی ملی است که حل آن تنها با بسیج تمام ظرفیتها، بویژه بخش خصوصی، ممکن میشود» جزئیاتی از این بسته را ارائه داد که به گفته وی «ادامهدهنده برنامه هفتم توسعه است و منابع آبی ۳۱ استان را موبه مو تحلیل و سهمیهبندی مصارف کشاورزی، صنعت، شرب و فضای سبز را تعیین کرده است.»
به گزارش خبرنگار «روزنامه ایران»» عیسی بزرگزاده، سخنگوی صنعت آب عنوان کرد: «مشکل بحران آب یک مشکل ملی است که برای حل آن نیازمند استفاده از تمام ظرفیتهای ملی هستیم که یکی از مهمترین آنها ظرفیت موجود در بخش خصوصی است.»
وی افزود: «یکی از اقداماتی که وزارت نیرو انجام داده این بود که این وزارتخانه در جلسهای با حضور رئیسجمهوری و معاون اول، گزارش جامعی از بسته راهبردی عملیاتی آب کشور ارائه داد که این بسته در ادامه نقشه راه و برنامه هفتم توسعه تدوین شده است. در واقع در این پروژه منابع آبی ۳۱ استان کشور مورد تحلیل قرار گرفته و میزان سهمیه مورد نیاز آنها برای مصرف در بخشهای مختلف کشاورزی، صنعت، خدمات، بهداشت و فضای سبز مشخص شده است.»
کاهش ۴۵ درصدی کشاورزی تهران ضروری است
بزرگزاده تصریح کرد: «تحقیقات نشان میدهد آب سطحی زیر کشت کشاورزی در استان تهران باید 45 درصد کاهش یابد و برداشت از منابع زیر زمینی نیز باید بیش از 30 درصد کاهشی شود. برنامهریزیها به این صورت است که تا پایان برنامه هفتم یعنی تا چهار سال آینده مصرف آب تهران باید 22 درصد کاهش داشته باشد. زیرا اصلیترین راهکار حل مشکل آب، اصلاح الگوی مصرف است.»
وی گفت: «این آمار و راهکارهای پیشنهادی پس از بررسیهای کارشناسی، در کمیته تخصصی شورای عالی آب با برگزاری 9 جلسه متوالی به تصویب رسید. این جلسه با حضور نمایندگان ارشد وزارت نیرو، وزارت کشاورزی، سازمان محیط زیست، سازمان برنامه و بودجه و همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت همراه بود. علاوه بر این، کارشناسان منتخب نهاد ریاست جمهوری نیز در این تصمیمگیری نقش کلیدی ایفا کردند. به طوری که پس از بحثهای فنی و کارشناسی، این پیشنهادها نه تنها در شورای عالی آب تأیید شد، بلکه مورد تأیید نهایی رئیسجمهوری نیز قرار گرفت که این نشاندهنده عزم جدی دستگاههای اجرایی و نهادهای بالادستی برای حل چالشهای بخش آب است.»
۷۰ درصد دشتها در مرز نابودی
سخنگوی صنعت آب از وضعیت «فاجعهبار ۷۰ درصد دشتهای کشور» خبر داد و علت اصلی را برداشت بیرویه از سفرههای زیرزمینی خواند که به فرونشست زمین منجر شده است. وی با اشاره به مصرف سالانه ۱.۸ میلیارد مترمکعبی آب کشاورزی تهران پیشنهاد داد: «کاهش مصرف در کشاورزی و انتقال این منابع به شرب، راه نجات پایتخت است.»
وی میزان مصرف فعلی آب تهران را 42 هزار لیتر در ثانیه دانست و بیان کرد: «یکی از اقدامات بزرگ ما در این حوزه این است که قصد داریم با مدیریت مصرف و جابهجایی آن به طور مثال اختصاص آب کشاورزی به آب شرب بین 5 تا 7 هزار لیتر بر ثانیه کمبود را جبران کنیم.»
بزرگزاده در خصوص چاههای آب موجود در کشور اظهار کرد:« تا کنون 140 حلقه چاه کشاورزی به منظور تأمین آب وارد مدار شرب شده است. علاوه بر آن حدود 50 حلقه چاه مربوط به شهرداری که برای آبیاری فضای سبز استفاده میشود نیز کیفیتی مناسب شرب دارند که در حال حاضردر حال مذاکره برای واگذاری آنها به وزارت نیرو هستیم.»
روز صفر آبی تهران از مدتها قبل آغاز شده است
همچنین رئیس فدراسیون صنعت آب نیز در این نشست عنوان کرد:« در حال حاضر کشور با بحران آب مواجه نیست بلکه با بحران مصرف آب مواجه است که برای برطرف کردن این امر باید اصلاحاتی در مصرف صورت گیرد. زیرا روز صفر آبی تهران خیلی وقت است که شروع شده است. اما متأسفانه ما به بحرانها عادت میکنیم و این نگرانی وجود دارد که به بحران بیآبی تهران هم عادت کنیم. در حال حاضر حدود 6 تا 8 درصد آب در تهران صرف فضای سبز شهری میشود.»
نیازی به واردات آب نیست
رضا حاجی کریم تأکید کرد: «نیازی به واردات آب نیست. زیرا کشوری که 100 میلیارد متر مکعب در سال منابع آب تجدیدپذیر دارد نیازی به واردات آب ندارد. در واقع با یک مدیریت صحیح میتوان نیاز شرب کشور را که 9 درصد است تأمین کرد.»
وی با اشاره به خطر انتقال آب طالقان به تهران تأکید کرد:« در حال حاضر از این طرح به گونهای نام برده میشود که گویا قرار است نبود آب تهران را جبران کند. در حالی که این پروژه میتواند تنها 70 میلیون متر مکعب یعنی سالانه 7 درصد نیاز آبی تهران را تأمین کند. اما نباید فراموش کنیم که حدود 1.8 تا 1.9 میلیارد متر مکعب آب در تهران صرف کشاورزی میکنیم و با کاهش مصرف در این بخش میتوانیم چندین برابر این پروژه برای تهران آب تأمین کنیم.»