آرمان امروز: سفر اخیر دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در می ۲۰۲۵، نقطه عطفی در روابط اقتصادی و سیاسی بین آمریکا و این کشورها محسوب میشود. در این سفر، قراردادهای سرمایهگذاری و تجاری به ارزش بیش از ۲ تریلیون دلار منعقد شد که شامل تعهدات سرمایهگذاری از سوی عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی میباشد. این توافقات، اگرچه نشاندهنده تعمیق روابط اقتصادی هستند، اما ناترازهای ساختاری و وابستگیهای متقابل را نیز برجسته میکنند.
نمایش قدرت یا وابستگی متقابل؟
در جریان این سفر، عربستان سعودی تعهد به سرمایهگذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری در آمریکا داد، در حالی که قطر و امارات متحده عربی به ترتیب توافقات اقتصادی به ارزش ۱.۲ تریلیون و ۲۰۰ میلیارد دلار را امضا کردند. این ارقام نجومی، اگرچه بهعنوان دستاوردهای بزرگ اقتصادی معرفی شدند، اما سؤالاتی درباره توازن منافع و وابستگیهای متقابل بین طرفین ایجاد کردهاند.
صادرات نفت در برابر واردات فناوری
یکی از ناترازهای اصلی در روابط تجاری بین آمریکا و کشورهای عربی، تمرکز صادرات این کشورها بر نفت و گاز و واردات فناوری و تجهیزات پیشرفته از آمریکا است. این ساختار تجاری، وابستگی کشورهای عربی به واردات فناوری را افزایش داده و تلاشهای آنها برای تنوعبخشی به اقتصاد را با چالش مواجه کرده است.
سفر ترامپ به کشورهای عربی بدون توقف در اسرائیل و تمرکز بر روابط با کشورهای حوزه خلیج فارس، تغییراتی در رویکرد سنتی سیاست خارجی آمریکا در منطقه ایجاد کرده است. این تغییرات، نگرانیهایی درباره توازن قدرت و امنیت در منطقه، بهویژه در رابطه با ایران و اسرائیل، به وجود آورده است.
تأثیرات تعرفههای تجاری بر کشورهای عربی
اعمال تعرفههای تجاری جدید توسط دولت ترامپ، صادرات غیرنفتی کشورهای عربی به آمریکا را تحت تأثیر قرار داده است. بر اساس گزارش کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل برای آسیای غربی (ESCWA)، این تعرفهها میتوانند تا ۲۲ میلیارد دلار از صادرات غیرنفتی کشورهای عربی را تحت تأثیر قرار دهند.
اگرچه سفر اخیر ترامپ به کشورهای عربی منجر به امضای قراردادهای بزرگ اقتصادی شد، اما ناترازهای ساختاری در روابط تجاری بین آمریکا و این کشورها همچنان پابرجاست. برای دستیابی به روابط تجاری پایدار و متوازن، نیاز به بازنگری در سیاستهای اقتصادی و تجاری، تنوعبخشی به صادرات و کاهش وابستگی به واردات فناوری وجود دارد.
این گزارش نشان میدهد که روابط تجاری بین آمریکا و کشورهای عربی، با وجود دستاوردهای اقتصادی اخیر، نیازمند تحلیل دقیقتر و اقدامات اصلاحی برای رفع ناترازهای موجود است.