چين تا سال 2020 ميلادي به بزرگترين سرمايهگذار خارجي در جهان تبديل خواهد شد. نتايج تازهترين تحقيقات حاكی از آن است كه چين تا سال 2020 ميلادي ميزان سرمايهگذاري خارجي خود را از 6 تريليون و 400 ميليارد دلار به 20 تريليون دلار افزايش خواهد داد.
به نوشته فايننشالتايمز، اين تحقيقات كه به صورت مشترك توسط گروه روديوم و موسسه مطالعات چين مركاتور آلمان صورت گرفته، نشان ميدهد كه سهم سرمايهگذاري مستقيم خارجي چين در جهان نيز رو به افزايش است. در حالي كه چين در حال حاضر يكي از 3كشور با بيشترين حجم سرمايهگذاري خارجي در جهان محسوب ميشود، پيشبيني ميشود در سالهاي آينده حجم سرمايهگذاري مستقيم خارجي اين كشور به 2هزار ميليارد دلار افزايش يابد كه بيش از 2برابر ميزان 744ميليارد دلار كنوني خواهد بود.
براساس اين تحقيقات، شاخصههاي اقتصادي چين نظير اندازه، رشد و تكامل آن فرصتهاي كمنظيري را براي اروپا دربردارد. اين گزارش همچنين هشدار داده افزايش سرمايهگذاري خارجي چين نيازمند تغيير نگرش بازارهاي مقصد و سياستهاي آنان در جهت گفتوگو براي كسب منافع كامل از فرصتها و همچنين دفع خطرات احتمالي است.
در اين گزارش آمده است: «شاخصههايي چون اندازه و رشد اقتصاد چيني فرصتي مغتنم را براي اروپا به وجود آورده است. همزمان اما نگرانيهاي خاصي هم وجود دارد كه به ماهيت سياستهاي چين و نظامي اقتصادي اين كشور بازميگردد مانند سوبسيدها. نظام سياسي اقتدارگراي چين و همچنين طبيعت بسته بازارهاي منطقهيي و محلي اين كشور براي سرمايهگذاري مستقيم خارجي، ميتواند به يك بنبست تبديل شود.»
چين يكي از بستهترين كشورها از نظر سرمايهگذاري اقتصادي در ميان كشورهاي عضو گروه20 است. فايننشال مينويسد: پيشبيني اين گزارش باارزش است چراكه اغلب آمارهاي رسمي منتشرشده توسط چين و كشورهاي دريافتكننده سرمايهگذاريهاي چين تصوير دقيقي از جريان واقعي سرمايهگذاري به دست نميدهند.
فرصتهاي تازه در امريكا و اروپا
در شرايطي كه سرمايهگذاريهاي اوليه چين بر بخش انرژي و منابع طبيعي كشورهاي در حال توسعه تمركز داشت، سرمايهگذاران چيني اكنون به طور فزايندهيي بهدنبال يافتن فرصتهاي جديد در ايالات متحده و اروپا هستند. در بين سالهاي 2000 تا 2014ميلادي، شركتهاي چيني 46ميليارد يورو بهصورت مستقيم در 28كشور عضو اتحاديه اروپا سرمايهگذاري كردهاند كه انگليس و آلمان به ترتيب با 12.2ميليارد يورو و 6.9ميليارد يورو بيشترين حجم از اين سرمايهگذاري را به خود اختصاص دادهاند.
بنابر گزارش رسانههاي خبري، ميزان سرمايهگذاري خارجي در آلمان در سال گذشته ميلادي ركورد جديدي ثبت كرده كه يكي از علل اصلي آن افزايش سرمايهگذاري چين در اين كشور بوده است. گفته شده، چين با پيشيگرفتن از امريكا به بزرگترين سرمايهگذار خارجي در آلمان تبديل شده است. در اين ميان فرانسه نيز سهمي 5.9ميليارد يورويي را از حجم منابع مالي خارجي چين جذب كرده است. بخشهاي خودرو، انرژي، غذا و همچنين معاملات املاك و مستقلات بيشترين سرمايه چين را در اين سالها در اروپا به خود جذب كردهاند.
نگاه آسيايي چين
غرب تنها مقصد سرمايههاي خارجي چين نخواهد بود. «كمربند اقتصادي جاده ابريشم» و «جاده ابريشم دريايي قرن21» نيز ازجمله ابتكارهايي هستند كه چين براي نخستينبار در سال 2013 مطرح كرد. انتظار ميرود كه اين 2طرح در سيزدهمين برنامه 5ساله اقتصادي چين كه از سال 2016 تا 2020 به اجرا درميآيد، گنجانده شوند و راهبرد سرمايهگذاري ملي اين كشور را در سراسر اين دوره تعيين كند. جزيياتي كه تاكنون توسط رسانههاي چيني منتشر شده، نشان ميدهد اين كمربند به عنوان شبكهيي طراحي شده از جادههاي فراسرزميني و خطوط آهن، لولههاي نفت و گاز و ديگر پروژههاي زيرساختي است كه از شهر شيئان در مركز چين آغاز ميشود و سراسر آسياي ميانه را در مينوردد و سرانجام به مناطق دوردستي چون مسكو، روتردام و ونيز ميرسد.
چين همچنين در ماه آوريل سال جاري بانك سرمايهگذاري زيرساخت آسيا (AIIB) را به همراه 52 كشور ديگر تاسيس كرد كه به نظر ميرسد با در نظر گرفتن محل اين بانك كه در پكن چين خواهد بود، اين بانك پروژههاي زيرساختي را در آسيا و اقيانوسيه صورت خواهد داد. سرمايه اوليه اين بانك 50ميليارد دلار بوده كه پيشبيني ميشود اين ميزان به 100ميليارد دلار افزايش يابد. ارزش كلي اين پروژه حدود 20تريليون دلار تخمين زده شده است. گفته شده، موسسههاي منطقهيي تازه، همچون بانك سرمايهگذاري زيرساختي آسيا و صندوق جاده نوين ابريشم (NSRF) نيز تا حدودي به منظور تكميل و پشتيباني از توسعه ابتكار كمربند و جاده ايجاد شدهاند.
از سوي ديگر در اجلاس آتي گروه بريكس (BRICS)، پيشبيني ميشود چين به همراه 4عضو ديگر بانك توسعه بريكس را با سرمايه اوليه 100ميليارد دلار راهاندازي كنند. در اين اجلاس يك صندوق ذخيره ارزي نيز در بريكس ايجاد خواهد شد كه حجم ذخاير آن 100ميليارد دلار پيشبيني شده است. اين صندوق كشورهاي عضو بريكس را در برابر نوسانات ارزي تحت پوشش قرار خواهد داد و بانك بريكس نيز پروژههاي زيرساختي اين گروه را تامين مالي خواهد كرد. كارشناسان همچنين پيشبيني كردهاند كه علاوهبر اروپا، آسيا و امريكا، چين تا سال 2030 ميلادي به بزرگترين شريك تجاري امريكاي لاتين تبديل شود و نفوذ اين كشور آسيايي در منطقهيي كه به مدت طولاني تحت سلطه ايالاتمتحده امريكا بوده افزايش يابد.