بازار سرمايه در هفته‌يي كه گذشت علاوه‌بر آنكه شاهد تحولاتي در سطح تغيير مديريت عالي سازمان بورس بود با دلزدگي‌هايي ناشي از روند نزولي بازار جهاني نفت، فلزات و ديگر مواد خام ضروري صنايع درگير بود. اما در كنار اين عوامل سير صعودي نرخ ارزها به‌خصوص نرخ دلار در بودجه سال آينده، اهتمام و توجه رييس جديد سازمان به لزوم رفع ابهامات و مشكلات صنايع مهم و تاثيرگذار بورسي و نيز خبر توقف سير كاهشي قيمت جهاني نفت در روز گذشته مي‌تواند روزهاي نسبتا خوبي را براي بازار و بازيگران منتفع از آن رقم بزند.
اين درحالي است كه پيش‌بيني درست روند روزهاي آتي قيمت نفت حتي براي كارشناسان اين بازار نيز توام با پيچيدگي‌هايي است. از سوي ديگر بانك مركزي اقدام به تشريح دلايل افزايش نرخ ارز كرده است. افزايش نرخ دلار رسمي در بودجه آينده اتفاق خوشايندي براي برخي شركت‌هاي بورسي و بعضي صنايع كليدي حاضر در بورس است. بانك مركزي در گزارش خود تقويت جهاني دلار در برابر ساير ارزها، تاثير رواني نتيجه مذاكرات هسته‌يي و تاثير تورم داخلي را ازجمله علل افزايش نرخ ارز عنوان كرده است.
اين درحالي بود كه طي هفته گذشته همزمان با روند نزولي شاخص كل بورس تهران، قيمت دلار و يورو در بازار آزاد صعودي بود. در اين يك هفته دلار در بازار آزاد حدود ۱۰۰تومان و يورو نيز نزديك به ۱۹۰تومان گران شدند.
از سوي ديگر وزير اقتصاد تغيير نرخ سود بانكي را تا پايان سال قطعي عنوان كرد و در عين حال نرخ 2850توماني دلار در لايحه بودجه سال آينده را منطقي دانست. پيش‌تر طيب‌نيا برخلاف نظر رييس كل بانك مركزي نرخ دلار در بودجه سال آينده را 2650تومان اعلام كرده بود. علي طيب‌نيا دراين‌باره اظهار كرد: باتوجه به اينكه نرخ تورم در يك سال گذشته به نحو قابل‌ملاحظه‌يي كاهش پيدا كرده و از 40 به 17درصد رسيده است، انتظار ما اين است كه در بازار پول هم نرخ سود به‌طور طبيعي كاهش پيدا كند؛ اما اين بدان معنا نيست كه دولت مي‌خواهد به‌طور دستوري در اين مورد تصميم‌گيري كند بلكه با استفاده از ابزارها و سياست‌هاي اقتصادي نرخ سود را با واقعيت‌هاي جامعه سازگار خواهد كرد.
طيب‌نيا همچنين در مورد اينكه آيا با تغيير رييس سازمان بورس برنامه‌يي براي اين بازار داريد، گفت: دولت تصميم جدي براي حمايت كامل از بازار داشته و بخش عمده‌يي از تامين مالي بلندمدت فعاليت‌هاي اقتصاد بر دوش بازار سرمايه است و براي اينكه اين بازار بتواند در اين مورد موفق باشد، بايد بازار ثانويه هم از رونق مناسبي برخوردار شود.
بررسي روند شاخص گروه‌ها
اما با نگاهي به برخي شاخص‌هاي گروه‌هاي صنعتي در تالار معاملات مي‌توان روند معاملات نمادهاي گروه را بررسي كرد. شاخص گروه راديويي كه دو نماد اخابر و همراه در آن حضور دارند طي هفته گذشته هرچند هم‌جهت با روند كلي بازار پيش رفته است اما روند نزولي اين شاخص توام با احتياط و ملايم طي شد. به‌طوري‌كه دو نماد گروه نيز، ريزشي در دامنه پايين منفي حد نوسان تجربه كردند. مديرعامل همراه اول در مصاحبه‌يي اعلام كردكه فاز اولG3 همراه اول تا بهمن تكميل مي‌شود. از سوي ديگر، مديرعامل همراه اول با اعلام آخرين وضعيت ارتقاي شبكه اين اپراتور به نسل۳ و بالاتر گفت: تا پايان دي فاز اول و برنامه نصب ۹۰۰ سايت G3 تكميل مي‌شود و از بهمن فاز دو توسعه را آغاز مي‌كنيم، اما با وجود نصب همزمان سايت‌هاي G3 و 4G راه‌اندازي نسل۴ پس از راه‌اندازي كامل G3 انجام خواهد شد. وحيد صدوقي به فارس گفت: اولويت همراه اول در راه‌اندازي نسل3 تلفن‌همراه است. اين اپراتور بيش از 60 ميليون مشترك دارد و با انتقال بخشي از مشتركان از نسل2 به نسل3 كه خدمات مكالمه و ديتا را از اين پس در نسل3 دريافت خواهند كرد بايد آموزش‌هاي لازم براي استفاده صحيح از اين نسل به مشتركان داده شود.
روند شاخص گروه بانكي‌ها نيز هم جهت با روند شاخص بازار طي شد. با اين حال برخي از نمادهاي اين گروه طي اين هفته با رشد نسبي قيمتي، تاثير مثبتي بر رقم شاخص كل گذاشتند ازجمله نمادهاي بانك ملت و صادرات. نماد بانك سينا هم روند نزولي شديد را در حد بالاي نوسان تجربه كرد. اما به‌نظر مي‌رسد پس از افت شديد قيمت اين سهم، در آخرين روز كاري هفته گذشته به ترميم قيمتي اقدام كرد. اين درحالي است كه مديرعامل بانك سينا با انتقاد از بالا رفتن نرخ سود بانكي كه موجب مراجعه توليد‌كننده براي سرمايه در گردش به بازار غيربانكي مي‌شود افزايش نرخ سود را در بلندمدت به زيان بانك‌ها ارزيابي كرد. كورش پرويزيان باتاكيد بر اينكه بايد به توافق پرداخت سود سپرده يك‌ساله 22درصد عمل شود، اظهار داشت: حتي اگر در كوتاه‌مدت اجراي اين توافق به ضرر بانك باشد، بايد در بانك‌ها به‌طور كامل رعايت شود.
همچنين شاخص گروه دستگاه‌هاي برقي طي هفته گذشته روندي خلاف جهت روند بازار را از سر گذراند، به‌خصوص دو نماد بتراس و پارس‌سويچ از اين گروه بر خلاف روزهاي نزولي شاخص كل، روند صعودي بالايي را طي كردند. شاخص اين گروه نيز با افزايش رقم مواجه شد. اين اتفاق نشان‌دهنده تحركات شركت‌هاي حاضر در صنعت برق و خدمات فني و مهندسي است. درخصوص صنعت برق و خدمات فني مهندسي برخي اعتقاد دارند كه اين صنعت مي‌تواند براي كشور درآمد ارزي 15ميليارد دلار داشته باشد. در اين رابطه دبيركل فدراسيون صادرات انرژي و صنايع وابسته ايران معتقد است كه ايران به‌دليل قرار گرفتن در موقعيت مناسب مي‌تواند با صدور خدمات فني مهندسي و برق به كشورهاي همسايه سالانه ۱۵ميليارد دلار درآمد ارزي كسب كند. گروه خودرويي‌ها نيز در هفته گذشته روندي هم‌جهت بازار داشت و بسياري از نمادهاي اين گروه طي هفته ريزشي شدند. از سوي ديگر وزير صنعت، معدن و تجارت اعتقاد دارد كه تعداد زياد شركت‌هاي خودروسازي در كشور به صلاح نيست و بايد براي اقتصادي كردن توليدات اين صنعت به سمت ادغام برويم.
صنايع موثر بر شاخص
بدين‌ترتيب شاخص كل بازار در هفته منتهي به 26 آذر بورس 1549واحد از دست داد و به كانال يك‌سال‌ونيم پيش خود برگشت خورد. در نتيجه زيان هفتگي به 2.2درصد رسيد و با احتساب افت شاخص از ابتداي سال جاري تاكنون زيان بازار به بيش از 12درصد رسيد. در نتيجه هلدينگ غدير طي هفته به تنهايي 267 واحد شاخص كل را پايين كشيد. پس از آن نمادهاي مپنا، فولادمباركه، چادرملو، فملي، ايران‌خودرو، تاپيكو، تجارت، گل‌گهر و گروه توسعه ملي در هفته مذكور شاخص كل را تنزل دادند.
بدين‌ترتيب گروه‌هاي صنعتي نيز كه در اين هفته اثر منفي بر شاخص گذاشتند عبارت بودند از شركت‌هاي چندرشته‌يي، بانكي‌ها، فلزات اساسي، محصولات شيميايي، استخراج كانه‌هاي فلزي، خودرويي‌ها، خدمات فني و مهندسي، مخابرات و سرمايه‌گذاري‌هاي سيماني‌ها. اين درحالي بود كه شركت يا گروه صنعتي كه اثر بارزي بر مثبت شدن شاخص از خود به جاي گذاشته باشد قابل‌توجه نبود. درهمين راستا شركت‌هاي محورسازان ايران‌خودرو، مهندسي صنعتي روان فن‌آور، سرمايه‌گذاري مسكن شمال شرق، ايران‌ترانسفو، سخت‌آژند، صنايع آذرآب، سايپاشيشه، تكنوتار، ماشين‌سازي نيرو محركه و صنايع فولاد آلياژي يزد از بالاترين درجه نقدشوندگي برخوردار شدند. همچنين ايران‌ترانسفو، ماشين‌سازي اراك، ايران‌خودرو، بانك ملت، قاسم ايران، صنايع آذرآب و تراكتورسازي ايران نيز ازجمله شركت‌هايي بودند كه بيشترين ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند. ازاين‌رو طي هفته گذشته درمجموع در بورس و فرابورس بيش از دوميليارد و 942 ميليون سهم به ارزش بيش از 993 ميليارد تومان در 271 هزار و 809 نوبت معاملاتي دست به دست شدند.
شاخص بازار اول و شاخص بازار دوم نيز به ترتيب با 59/2 درصد و 16/1 درصد كاهش نسبت به هفته قبل مواجه شدند. در چهار روز كاري اين هفته ارزش كل معاملات سهام و حق تقدم نيز نسبت به هفته قبل 7/17 درصد كاهش يافته است. براين‌اساس 231732 هزار برگه اوراق مشاركت به ارزش 232 ميليارد ريال معامله شد كه نسبت به هفته گذشته كاهش 66 درصدي را نشان مي‌دهد. طي هفته جاري ماشين‌آلات و دستگاه‌هاي برقي با 39/7 درصد، ساخت محصولات فلزي با 96/2 درصد و منسوجات با 02/0 درصد بيشترين تغيير در شاخص را نسبت به ساير گروه‌ها به خود اختصاص دادند.