در شرایطی که خطر کسری 200 میلیون متر مکعب گاز در زمستان امسال، امکان تامین گاز خانگی و گاز نیروگاه ها و به تبع آن تامین برق را با چالش مواجه کرده است، روسای جمهور ایران و ترکمنستان در حاشیه اجلاس شانگهای به توافق گازی دست یافتند.
حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور کشورمان، دیروز جمعه و در دومین روز از سفر به تاجیکستان، در دیدار «قربانقلی بردی محمداف» رئیس جمهور ترکمنستان اظهار کرد: تبادل انرژی و افزایش حجم مبادلات و ترانزیت کالا بین دو کشور از جمله زمینه های مستعد برای تقویت همکاری های ایران و ترکمنستان است.آن گونه که این خبرگزاری اعلام کرده است: «در این دیدار دو رئیس جمهور درباره حل مسئله گاز با یکدیگر توافق کردند.» هرچند هیچ جزئیاتی از این توافق اعلام نشده است اما هفته گذشته، جواد اوجی، وزیر نفت، در نخستین سفر خارجی خود به ترکمنستان رفته بود تا درباره خرید مجدد گاز از این کشور گفت و گو کند.
واردات از ترکمنستان، یک پنجم کسری گاز را جبران می کند
گزارش ها حاکی از این است که زمستان امسال با کسری 200 میلیون متر مکعب گاز در روز مواجه خواهیم بود. طی روزهای اخیر، مهم ترین اظهارنظرها و پیگیری های وزیر جدید نفت به معضل کمبود گاز و تامین سوخت زمستانی نیروگاه ها اختصاص داشت. چند روز قبل جواد اوجی گفته بود که پیش‌بینی می‌شود در ماه های دی و بهمن با کسری 200 میلیون متر مکعب گاز در روز مواجه شویم. روز گذشته همچنین رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق نیز به این معضل اشاره کرده و در تشریح توافق های صورت گرفته بین وزارتخانه های نیرو و نفت به منظور تامین سوخت در فصل زمستان گفت: وزارت نفت قول تامین 110 میلیون متر مکعب گاز در روز معادل 48 درصد از نیاز نیروگاه‌های کشور را داده است و بین 110 تا 120 میلیون متر مکعب گاز مورد نیاز روزانه نیروگاه در فصل سرد تامین نمی‌شود که باید آن را از محل سوخت مایع (گازوئیل و مازوت) تامین کرد.
قهر گازی ترکمنستان در زمستان 95
تا قبل از سال ۹۵ یکی از اصلی ترین شرکای گازی ایران، کشور ترکمنستان بود. بر اساس قرارداد ۲۵ ساله‌ای که در سال ۱۹۹۷ میلادی میان ایران و ترکمنستان امضا شده است این کشور باید سالیانه بین ۸ تا ۱۰ میلیارد متر مکعب گاز به ایران صادر می‌کرد. این قرارداد در سخت‌ترین تحریم‌ها هم ادامه داشت و به طور مثال در اوایل دهه 90 که تحریم‌های ایران شدت گرفت این کشور به قیمت تبادل مستقیم طلا هم که شده مبادلات گازی خود را استمرار بخشید. با وجود این در سال ۹۵ بر سر تسویه حساب‌های مالی اختلافات دو کشور بالا گرفت و با وجود سفر مدیر عامل وقت شرکت گاز، واردات گاز از ترکمنستان متوقف شد و طرف ترکمن با شکایت از ایران در دادگاه ICC خواستار تسویه حساب‌های پیشین شد که این دادگاه هم با صدور رأیی مبنی بر جریمه دو میلیارد دلاری کشور به ضرر ایران تمام شد.