براساس یک حساب سرانگشتی روزانه حداقل 68 میلیارد و 100 میلیون تومان و ماهانه 2 هزار و 43 میلیارد تومان از بهم ریختگی بازار مرغ و تخم مرغ، به جیب دلالان و واسطه‌ها سرازیر می‌شود.
بر این اساس روزانه 6 هزار تن مرغ در کشور تولید می‌شود که مرغداران؛ مرغ زنده را با قیمت 17 هزار و 100 تومان (نهایت 17 هزار و 300 تومان) به کشتارگاه‌ها می‌فروشند و طبق مصوبه ستاد تنظیم بازار باید مرغ با قیمت 24 هزار و 900 تومان به دست مردم برسد، ولی این روزها هر کیلو مرغ در بازار بیش از 35 هزار تومان شده؛ این اتفاق یعنی روزانه 60 میلیارد و 600 میلیون تومان و ماهانه هزار و 818 میلیارد تومان از مابه‌التفاوت قیمت مرغ دولتی و گرانفروشی، عاید دلالان می‌شود.
از طرفی روزانه 3 هزار تن تخم مرغ در کشور تولید می‌شود که به گفته فعالان این عرصه در هر شانه تخم مرغ برای سودجویان، در کمترین حالت ممکن سود 5 هزار تومانی وجود دارد؛ لذا اگر هر شانه تخم‌مرغ 2 کیلو در نظر گرفته شود، روزانه 7.5 میلیارد تومان و ماهانه 225 میلیارد تومان پول حاصل از گرانفروشی به جیب بی‌سرو ته دلالان می‌رسد.
جهش قیمت مرغ و تخم مرغ
اخیراً و البته دوباره(در زمان نوروز1400) صف‌های طولانی برای خرید مرغ و تخم مرغ دولتی ایجاد شده است؛ مردم در حالی برای خرید تخم مرغ صف می‌کشند که هر شانه تخم مرغ با قیمت دولتی 42 هزار تومان است و مرغ هم اگر به افراد در صف برسد همان قیمت 24 هزار و 900 تومان (مصوبه ستاد تنظیم بازار) است.
در این میان در بازار آزاد، قیمت مرغ و تخم مرغ جهش داشته؛ به گونه‌ای که در برخی از مناطق تهران قیمت هر شانه تخم مرغ (باز) 30 عددی 52 هزار تومان و در برخی دیگر از مناطق 46 هزار تومان است. اما تخم مرغ بسته‌بندی 20 عددی که بعضاً برندهای آن بسیار آشنا است در حدود قیمتی بین 54 هزار تومان تا60 هزار تومان شده است.
قیمت مرغ کامل بسته‌بندی نیز در بازار آزاد هر کیلوی آن بین 36 تا 40 هزار تومان است؛ در این میان قیمت هر کیلو مرغ قطعه‌بندی شده بین 64 تا 78 هزار تومان است. در کنار گرانی قیمت مرغ، کمیاب شدن آن دوباره بر مشکلات افزوده است. در حالی که در برخی از مغازه‌ها مرغ یافت نمی‌شود در فروشگاه‌های زنجیره‌ای مرغ به وفور و البته با قیمت بالاتر وجود دارد.
کمبود نسبی در بازار مرغ وجود دارد
حبیب اسدالله‌نژاد، نایب رئیس انجمن صنفی مرغداران گوشتی درباره اینکه چرا بازار مرغ بهم ریخته و چالش اصلی چیست به «ایران»، گفت: در حال حاضر مرغداران، مرغ زنده را 500 تومان تا هزار تومان گرانتر یا ارزان‌تر از قیمت‌های مصوب ستاد تنظیم بازار به کشتارگاه‌ها می‌فروشند، لذا اگر امروز می‌بینیم که قیمت مرغ در بازار افزایش پیدا کرده هیچ ارتباطی با مرغداران ندارد. تولیدکنندگان برای آنکه بتوانند نهاده طیور و جوجه را با قیمت مصوب دریافت کنند باید طبق دستورالعمل ابلاغی عمل کنند.
او ادامه داد: مهم‌ترین دلیلی که باعث شده قیمت مرغ بهم بریزد سودجویی برخی‌ها از زمان کشتار تا توزیع به مردم است. این در حالی است که تولیدکنندگان بواسطه افزایش قیمت نهاده ها(ذرت، سویا، جو و...) و حمل‌ونقل زیانده شدند.
نایب رئیس انجمن صنفی مرغداران گوشتی صحبت از کمبود نسبی مرغ در بازارکرد و درباره علت این اتفاق، گفت: یکی از دلایلی که باعث شده این روزها کمبود مرغ داشته باشیم، عدم تحقق تولید در ماه اردیبهشت است؛ براساس برنامه قرار بود که 120 میلیون قطعه مرغ تولید شود اما به علت مشکلاتی نظیر شرایط فصلی 113 میلیون قطعه مرغ تولید شد.
او درباره اینکه آیا قطعی برق باعث کاهش تولید مرغ شد، اظهارداشت: قطعی برق تأثیر خاصی بر تولید نگذاشت، از آنجا که مرغ‌ها به علت گرمای شدید تلف شدند و وزن‌گیری با تأخیر مواجه شد، نتوانستیم هدف گذاری‌ها را (20 تا 25 درصد از برنامه تولید عقب ماندیم) محقق کنیم.
کاهش قیمت مرغ به یک شرط
اسدالله‌نژاد با بیان اینکه مرغ‌ها در سالن‌ها به علت گرما تلف می‌شوند و این امر هر ساله اتفاق می‌افتد، تأکید کرد: بر اساس گزارش‌هایی که دریافت شده طی 15 الی 20 روز اخیر به علت خاموشی‌ها 10 درصد تلفات مرغ داشتیم.
او گفت: به جرأت می‌توان عنوان کرد که علت 80 درصد گرانی مرغ در بازار به بخش توزیع (از زمان کشتار) برمی‌گردد؛ اگر ساز و کاری تعریف شود که بر توزیع نظارت بیشتری صورت گیرد، به طور قطع قیمت مرغ در بازار کاهش پیدا خواهد کرد.
نایب رئیس انجمن صنفی مرغداران گوشتی افزود: سودجویی‌ها که از بخش توزیع (از مرحله کشتارگاه تا قبل از واحد صنفی)اتفاق می‌افتد زیاد است که از جمله آن می‌توان به فروش خارج از شبکه و فاکتور شدن مرغ با قیمت‌های بالا اشاره کرد؛ وزارت صمت می‌تواند این موضوع را پیگیری کند.
مشکلی در تأمین مرغ نداریم
یک مقام آگاه در وزارت صمت که خواست نامش عنوان نشود درباره وضعیت مرغ و تخم مرغ به «ایران»، گفت: هیچ مشکلی در تأمین مرغ و تخم مرغ وجود ندارد، عرضه به‌صورت متناوب و گسترده در حال انجام است.
او با بیان اینکه برخی‌ها عامدانه به‌دنبال تنش در بازار مرغ و تخم مرغ هستند، افزود: کاهش تولید مرغ مقطعی بوده و هر ساله چنین اتفاقی رخ می‌دهد؛ اکنون میزان تولید از نیاز بازار مصرف بیشتر است، لذا با توجه به شرایط پیش آمده از مردم می‌خواهیم که برای خرید مرغ و تخم مرغ صبر کنند، بزودی با تزریق انبوه مرغ و تخم مرغ، قیمت‌ها افت پیدا خواهد کرد. این مقام آگاه وزارت صمت گفت: سازمان حمایت و تعزیرات حکومتی بر وضعیت بازار نظارت می‌کنند تا برخی‌ها اقدام به گرانفروشی نکنند؛ از مردم می‌خواهیم هر گونه گرانفروشی را اعلام کنند.
تخم مرغ 40 هزار تومانی؛ مصداق گرانفروشی
سخنان این مقام آگاه در حالی است که ناصر نبی‌پور رئیس اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران درباره چرایی افزایش قیمت تخم مرغ به «ایران»، گفت: مهم‌ترین دلیلی که باعث شده بازار تخم مرغ بهم بریزد، رهایی بازار است. اگر نظارت‌ها بر روند توزیع افزایش پیدا کند به طور قطع گرانی‌ها به این شکل سراغ خانوارها نمی‌آید.
او ادامه داد: براساس آنچه تکلیف شده، قیمت هر کیلو تخم مرغ از درب کارخانه باید 14 هزار تومان باشد اما به‌دلیل افزایش هزینه‌ها، هر کیلو تخم مرغ 17 هزار و 100 تومان فروخته می‌شود، بدین جهت هر شانه تخم مرغ 2 کیلویی (معمولاً یک کیلو و 800 گرم است) در کارخانه حدود 34 هزار و 200 تومان تمام می‌شود. از زمان تحویل تا توزیع نهایی حداکثر افزایشی که برای هر شانه تخم مرغ متصور هستیم 3 هزار تومان است لذا هر شانه تخم مرغ در بالاترین حد در بازار باید بین 35 تا 38 هزار تومان باشد، از این‌رو تحت هیچ شرایطی رقم‌های بالای 40 هزار تومان قابل قبول نیست و مصداق گرانفروشی است.
مصرف سرانه 10 کیلو شد
رئیس اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران با بیان اینکه روزانه بین 2 هزار و 900 تن تا 3 هزار تن (تولید سالانه یک میلیون تن) تخم مرغ در کشور تولید می‌شود، گفت: هر شانه تخم مرغ حداقل 5 هزار تومان رانت دارد لذا با یک محاسبه می‌توان به این نتیجه رسید که از واسطه گری که در این حوزه وجود دارد، روزانه سودی در حدود 8 میلیارد تومان وارد جیب دلالان و سودجویان می‌شود.
وی با بیان اینکه مصرف سرانه تخم مرغ در کشور از 11 کیلو در سال به 10 کیلو در سال رسیده است، گفت: باید به سرعت نسبت به تنظیم بازار تخم مرغ اقدام شود تا واسطه‌ها سودهای میلیاردی نبرند.
چه بلایی سر مرغ‌ها می‌آید؟
کمالی سروستانی، مدیرعامل اتحادیه مرغداران مرغ تخم‌گذار نیز در این باره به «ایران»، گفت: جوجه‌ریزی کاهش یافته است و مرغ اجداد هم به‌دلیل تحریم و کمبود ارز وارد کشور نشده است به همین جهت برای تأمین مرغ از‌نژاد آرین کمک گرفتیم با این اوصاف باید بیش از گذشته یعنی از زمانی که مرغ وارد کشتارگاه می‌شود تا میادین، بر توزیع مرغ کنترل شود.
او با بیان اینکه ماهانه حدود 195 هزار تن مرغ در کشور تولید می‌شود، ادامه داد: باید متوجه شویم که وقتی مرغ از کشتارگاه‌ها خارج می‌شود چه بلایی سر آن می‌آید؟ اگر این رویه درست باشد بازار روال عادی خود را پیش می‌گیرد وبرخی‌ها از این بازار سوء‌استفاده نمی‌کنند.
