بسیاری از شرکت‌های نفتی معتقدند تقاضای جهانی برای نفت خام به نقطه اوج خود رسیده اما اوپک می‌گوید تقاضا افزایش می‌یابد. سازمان کشورهای صادرکننده نفت برآورد می‌کند تقاضا برای نفت خام در دهه‌های آینده افزایش خواهد یافت.
دست‌کم از شروع بحران کرونا بحث درباره "Peak Oil" دوباره بالا گرفته است. "پیک نفت" یا نقطه اوج نفتی به شرایطی گفته می‌شود که در آن میزان استخراج نفت در کشورهای مختلف جهان به بالاترین سطح خود رسیده و پس از آن به گونه‌ای اجتناب‌ناپذیر کاهش می‌یابد.
اغلب شرکت‌های نفتی جهان معتقدند نقطه اوج نفت فرا رسیده اما سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در تازه‌ترین گزارش خود که پنج‌شنبه هشتم اکتبر (۱۷ مهر) منتشر شد نظری کاملا متفاوت ارائه می‌دهد.
این گزارش می‌گوید با وجود پیامدهای منفی شیوع کرونا و به رغم بحران تغییرات اقلیمی، تقاضای جهانی برای نفت خام در دهه‌های آینده به شکل آشکاری افزایش خواهد یافت.
پیش‌بینی افزایش تقاضای نفت تا سال ۲۰۴۵
اوپک برآورد می‌کند تقاضا برای سوخت فسیلی تا ربع قرن دیگر (سال ۲۰۴۵) به نسبت سال ۲۰۱۹ حدود ۹ و چهار دهم درصد افزایش یابد و به روزی ۱۰۹ میلیون بشکه برسد. هر بشکه نفت معادل ۱۵۹ لیتر است.
سازمان صادرکنندگان نفت مبنای ارزیابی خوش‌بینانه خود را بالا رفتن جمعیت جهان از هشت به ۱۰ میلیارد نفر و افزایش رشد اقتصادی دو قدرت نوظهور اقتصادی، چین و هند عنوان می‌کند.
در تازه‌ترین گزارش اوپک تاکید شده که نفت تا سال ۲۰۴۵ بزرگترین سهم از سبد انرژی جهان را خواهد داشت و از سوخت‌های فسیلی تنها زغال سنگ است که تا آن زمان اهمیت کنونی خود را از دست خواهد داد. مطابق این ارزیابی هند در این زمینه استثناست و در این کشور همچنان زغال سنگ منبع اصلی تامین انرژی خواهد بود.
کاهش ۴۰ درصدی تقاضا در اروپا و آمریکا
کارشناسان اوپک در عین حال برآورد می‌کنند که در کشورهای صنعتی و ثروتمند تقاضا برای نفت کاهش پیدا کند و سهم نفت در سبد انرژی کشورهای اروپایی تا ربع قرن آینده ۴۰ درصد کمتر از امروز شود.
گزارش اوپک می‌افزاید روندی مشابه اروپا در آمریکای شمالی و جنوبی نیز قابل پیش‌بینی است، اما اینها تغییری در روند عمومی افزایش تقاضا در سطح جهان نخواهد داشت.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت پیش‌بینی می‌کند در میان و بلند مدت، به دلیل تغییرات اقلیمی تولید برق از منابعی مانند باد، خورشید، آب و گرمای زمین افزایش یابد و مجموع انرژی تولید شده از منابع تجدیدپذیر به ۲۲ درصد سبد سوخت جهان برسد و پس از نفت و گاز در جایگاه سوم قرار گیرد.
برآوردهای اوپک درباره آینده تقاضای جهانی برای نفت در میان شرکت‌های نفتی و کارشناسان حوزه انرژی بسیار مورد مناقشه است و برخی صاحب‌نظران معتقدند "نقطه اوج نفت" در سال ۲۰۱۹ فرارسیده و تقاضای جهانی هرگز به آن سطح بازنمی‌گردد.
اصطلاح "پیک" یا نقطه اوج برای اغلب انرژی‌های تجدیدناپذیر کاربرد دارد اما الزاما به معنای پایان یافتن ذخایر نیست. تجربه چشم‌پوشی شماری از کشورهای اروپایی از زغال سنگ نشان می‌دهد مقابله با آلودگی هوا، گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی می‌تواند به فرارسیدن پیک انواعی از منابع تجدیدناپذیر انرژی منجر شود.
کرونا و کاهش مصرف سوخت فسیلی
به گزارش "تاگس‌شاو"، وب‌سایت کانال یک تلویزیون آلمان، تجربه استفاده از ویدئو کنفرانس‌ها به دلیل بحران کرونا می‌تواند در مقیاس وسیعی ادامه یابد و این تحول کاهش سفرهای کاری با خودرو و هواپیما را در پی دارد.
این مسئله مصرف نفت را کاهش می‌دهد، افزون بر این خودروهای برقی بیش از پیش سهم خود در بازار را افزایش می‌دهند و جایگزین خودروهایی با سوخت فسیلی می‌شوند.
شرکت بی‌پی (BP)، یکی از غول‌های نفتی جهان در ارزیابی خود از آینده مصرف انرژی، برآورد کرده که در بلند مدت تقاضا برای نفت خام روندی کاهنده داشته باشد. این شرکت برآورد می‌کند که در خوش‌بینانه‌ترین حالت تقاضای جهانی نفت ۱۰ درصد و در بدبینانه‌ترین حالت، در صورت مداخله شدید سیاست‌های اقلیمی تا ۸۰ درصد کاهش یابد.
کمپانی "شل"، یکی دیگر از غول‌های جهانی حوزه انرژی، چندی پیش احتمال داده بود رسیدن به نقطه اوج نفت در همین دهه رخ دهد و در آینده خورشید، باد و هیدروژن جایگزین نفت و گاز شوند.
با توجه به نامطمئن بودن آینده بازار انرژی فسیلی، شرکت‌های بین‌المللی تغییرات محسوسی در برنامه‌های خود به وجود آورده‌اند و به شکل فزاینده‌ای در تولید انرژی تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری می‌کنند. به عنوان مثال شرکت شل حدود ۹ هزار نفر از نیروی کار خود را تعدیل کرده و قصد دارد منابع صرفه‌جویی شده از این کار را در تولید انرژی تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کند.
به گزارش تاگس‌شاو از هم اکنون با اطمینان می‌توان گفت که دست‌کم در سال ۲۰۲۱ تقاضای جهانی برای نفت خام به نسبت سال ۲۰۱۹ افزایش نخواهد یافت.
آژانس بین‌المللی انرژی میانه ماه سپتامبر در گزارشی پیش‌بینی کرد که تقاضای جهانی برای نفت خام در سال جاری میلادی، به طور میانگین روزی ۹۱ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه باشد که ۸ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه کمتر از میانگین روزانه سال گذشته است.
این آژانس می‌گوید تقاضا برای نفت خام در سال ۲۰۲۱ می‌تواند به حدود ۹۷ میلیون بشکه در روز افزایش یابد که بازهم از متوسط سال ۲۰۱۹ کمتر خواهد بود. کاهش تقاضا برای نفت در دوران کرونا را در سقوط قیمت‌ها نیز می‌توان دید. در پایان سال ۲۰۱۹ بهای هر بشکه نفت برنت دریای شمال حدود ۶۹ دلار بود و اکنون به ۴۳ دلار سقوط کرده است.