پایان نیویورک، آغازی برای حرکت در مسیر بزرگ. علیالظاهر مذاکرات 10روزه نیویورک با همه بیم و امیدهای معطوف به آن بدون دستیابی به نتیجه ملموس پایان پذیرفت. حال این سوال مطرح است که مذاکرات نیویورک با این پایانبندی ناخوشایند، آیا تاثیر و تاثر ملموسی در روند مذاکرات هستهای نداشته و به زبان ساده نوعی سکته و توقف رخ داده است؟
پاسخ به این برداشت بدون هیچ مکث و تردیدی منفی است. آنچه میتوان آن را نزدیکترین و نکتهبینانهترین نظر پیرامون روند مذاکرات هستهای دانست، سخنی از وزیر امورخارجه آلمان است که در دیدار با روحانی گفته بود: «هرگز تا این حد به حل مساله نزدیک نبودهایم.» ادله و شواهد نیز بر همین نکته حکم میکند. اگر در سفر پیشین روحانی به نیویورک دیدارهای نمایشی و اقدامات فانتزی توانست روحی به کالبد خسته مذاکرات بدمد و آن را از خمودی چندینساله به چشماندازی پرامید رهنمون کند، اکنون و در سال 2014 یکسال پس از آن فعل و انفعالات، وضعیت میدانی اقتضائات دیگری دارد و تابوشکنیهای پیشین نه لازم است و نه حتی موجه و اثرگذار. روحانی در این دوره از سفر خود نیز صحنه معادلات و البته مذاکرات هستهای را رونقی دیگرگونه بخشید، اینبار با چراغ خاموش اما با پیامهای واضح. ارتعاشی اساسی که صدای آن قرار نیست پیش از 24 نوامبر به گوش برسد.
روحانی در این مرحله در شرایطی که همه چیز به فراز پایانی رسیده، باید برای گذار از تخاصمها و مجادلات دیرین و عبور از چالشهای فراخناک پیشین بهعنوان مهمترین مولفه آسیبزا و سایه افکنده بر پرونده هستهای، نقبی اساسی از ورای دیوار بیاعتمادی میزد و راهی تازه را در برابر طرف مقابل میگشود، او به غرب پیام داد که امنیت خاورمیانه و حتی جهان در گرو همکاری ایران است و این مهم محقق نخواهد شد الا به عبور از معضل پرونده هستهای. او به جای گذشته، آینده را در برابر رقیب ترسیم کرده و مزیت بزرگ توافق را به طرف غربی گوشزد کرد و البته تصریح داشت: اکنون زمانهای است که باید با شجاعت و جسارت از پرونده 12ساله برونرفت حاصل کرد. او محکم و استوار بر حقوق هستهای پای فشرد تا به طرف غربی بگوید زمان تعلیق غنیسازی و بازی با اهرم تحریم گذشته و بهجای بازی تهدید اکنون زمان ارائه مشوق است.
زمان گذر از تفکرات نخنما شده گذشته و حرکت بر مدار تحولات آینده، چرخشی راهبردی است که بدون جسارت شدنی نیست و یگانه راه ممکن و میسر ملهم از همین وضوح و شفافیت به منصهظهور رسیده است که میتوان گفت نیویورک نه یک پایان تلخ که شروعی تازه است برای توافق بزرگ.