با خروج آمریکا از برجام باز هم سیاست بر نفت سایه انداخت و بعد از آنکه آمریکا تحریم های نفتی را علیه ایران اعمال کرد، بسیاری از تعاملات بین‌المللی نفتی ایران تحت الشعاع قرار گرفت. تاکنون تعدادی از شرکت‌های نفتی جهان با نفت ایران خداحافظی کرده‌اند اما باید به این نکته توجه داشته باشند بازگشت به این بازار برایشان به راحتی قبل مقدور نیست.
صنعت نفت ایران همواره به دلایل مختلف از جمله ارزان بودن قیمت تولید نفت در ایران و موقعیت جغرافیایی این کشور برای سرمایه‌گذاران خارجی جذابیت داشته است. به طوریکه بعد از امضای برجام شاهد حضور غول‌های نفتی جهان در ایران و پای میز مذاکره برای توسعه میادین ایران بوده‌ایم.
مذاکراتی که موافقان و مخالفان بسیاری داشت و در نهایت یکی از آن‌ها به سرانجام رسید. این قرارداد طرح توسعه فاز ١١پارس جنوبی و طرف قرارداد کنسرسیومی متشکل از شرکت فرانسوی توتال با سهم ۵۰.۱، شرکت چینی CNPC با سهم ۳۰ درصد و شرکت ایران پتروپارس با سهم ۱۹.۹ درصد بود.
توتال که کار خود را در فاز ١١ آغاز کرده و ٩٠ میلیون دلار سرمایه‌گذاری کرده بود با فشار آمریکا از قرارداد خارج شد، اما طبق مفاد قرارداد اجازه نداشت سرمایه خود را بازپس بگیرد.
طبق قرارداد شرکت CNPC باید جایگزین توتال شود. در این راستا چندی پیش امیرحسین زمانی نیا، معاون امور بین الملل وزیر نفت به ایسنا گفت این شرکت هنوز کار خود را در پارس جنوبی آغاز نکرده است.
همچنین بیژن زنگنه، وزیر نفت شب گذشته در گفت و گوی ویژه خبری اعلام کرد: بعد از آنکه توتال از این قرارداد خارج شد قرار بود شرکت ملی نفت چین (CNPC) طبق قرارداد فاز ۱۱ را توسعه بدهد که اگر این کار را نکند تخلف کرده است. با این حال ما به این فکر کرده‌ایم که چه باید بکنیم.
در این راستا رویترز به نقل از سه مدیر نفتی دولتی چین خبر داد شرکت ملی نفت چین (CNPC) سرمایه‌گذاری در پروژه گاز طبیعی پارس جنوبی ایران را در واکنش به فشار آمریکا و به حداقل رساندن تنشها در مذاکرات تجاری میان پکن و واشنگتن، معلق کرده است.
یکی از این مدیران چینی به رویترز گفت: توقف سرمایه‌گذاری پس از چهار دوره گفت‌وگو در پکن روی داده که آخرین دور آن در اکتبر برگزار شد و طی آن مقامات آمریکایی از CNPC خواسته بودند تزریق فاینانس جدید در ایران را متوقف کند.
بر اساس گزارش رویترز، معلوم نیست آیا دستور توقف سرمایه‌گذاری مستقیما از سوی دولت چین داده شده است، اما منابع آگاه اظهار کردند که در شرایط مذاکرات تجاری میان چین و آمریکا، از نظر سیاسی بسیار حساس است. منابع آگاه به دلیل محرمانه بودن موضوع، مایل نبودند نامشان فاش شود.
نخستین منبع آگاه اظهار کرد: ایران ۱۲۰ روز زمان دارد تا نقش CNPC در پارس جنوبی را بازبینی کند و تصمیم بگیرد که این شرکت چینی را به عنوان یک سرمایه‌گذار خاموش نگه دارد یا قرارداد را لغو کند.
سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا راه برای بازگشت شرکت‌های خارجی برای حضور در صنعت نفت ایران هموار خواهد بود؟ شرکت‌هایی که پیش از تحریم‌ها مصرانه پای میز مذاکره مینشستند و اکنون تحت فشار آمریکا زیر قرارداد خود می‌زنند./ ایسنا