تجربه‌های گران سرمایه‌گذاران در بورس
بازار سهام در هفته گذشته نیز روزهای کم‌رمقی را سپری کرد و شاخص کل بورس 623 واحد نزول کرد و به سطح 72 هزار و 249 واحد رسید.بازار این روزها عمق زیادی ندارد و حجم و ارزش معاملات کاهش یافته است. سرمایه‌گذاران مردد هستند. هرچند کاهش قیمت سهام سبب شده تا از تعداد فروشندگان کاسته شود اما خریداران هم در بازار حضور موثری ندارند و به همین دلیل حجم و ارزش معاملات کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته است.
در هفته‌ای که گذشت یک‌میلیارد و 340 میلیون سهم به ارزش سه‌هزار و 973 میلیارد ریال معامله شد که نسبت به هفته ماقبل از نظر حجم 54 درصد و از نظر ارزش 5.38 درصد کاهش نشان می‌دهد.
حضور حقوقی‌ها نیز در بازار کمرنگ است و سهمشان از ارزش معاملات بازار به کمتر از 40 درصد رسیده است. با وجود نشست دوباره حقوقی‌ها و چاره‌اندیشی آنها برای رونق بازار ولی بازهم بررسی‌ها نشان می‌دهد این گروه چندان در بازار فعال نیستند که به‌نظر می‌رسد کمبود نقدینگی، عامل اصلی این کم‌رنگی حضور است.ناآرامی‌های منطقه به‌ویژه در منطقه عراق سبب شده تا سرمایه‌گذاران کمی محتاط‌تر شوند. طی روزهای اخیر زمزمه‌ها درباره جدایی منطقه کردستان عراق و اعلام استقلال احتمالی آن به‌عنوان کشوری جدید از گوشه و کنار شنیده می‌شود؛ از مصاحبه دوروز قبل مسعود بارزانی با بی‌بی‌سی گرفته تا سفر روز پنجشنبه وی به استان کرکوک و اظهارات وزیر امورخارجه رژیم صهیونیستی که مدعی شد «تشکیل حکومت مستقل کردی در عراق حتمی است».
مذاکرات هسته‌ای نیز سرمایه‌گذاران را مردد کرده است. مذاکرات هسته‌ای در مسیر توافق در حال انجام است و احتمال حصول نتیجه تا پایان تیرماه وجود دارد اما در صورتی‌که تا موعد یادشده به نتیجه نرسد، اتفاق خاصی رخ نداده و مذاکره برای شش‌ماه دیگر تمدید می‌شود. ریزش متوالی شاخص و شکست سطوح حمایتی سبب شده تا آنها نسبت به بازار کم اعتماد شوند. برخی تحلیلگران تکنیکی ریزش بیشتر را هم محتمل می‌دانند اما شرایط بنیادی شرکت‌ها نیز خوب است. از طرف دیگر قدرت روند نزولی شاخص هم کاهش یافته است و هرچند محرک رشد در بازار کمرنگ است اما به‌نظر می‌رسد در چنین شرایطی دیگر فروش سهام منطقی نیست و حتی اگر بازار رشدی هم نداشته باشد، احتمال ثبات در بازار بیشتر است.
قیمت‌ها اصلاح خوبی داشته و نسبت قیمت به درآمد بازار کاهش یافته است. گزارش مالی منتشر شده شرکت‌ها نیز نسبتا خوب بوده است.بسیاری از سرمایه‌گذاران وقتی زیانشان کم بوده و می‌توانند از مالکیت آن خارج شوند، لجاجت کرده و سهام خود را نگه می‌دارند. این در حالی است که آنان می‌توانند به‌سادگی سهام خود را فروخته و زیان خود را محدود کنند ولی بر اساس احساسات و نظریات اشتباه خود صبر کرده و منتظر می‌شوند تا قیمت سهام دوباره افزایش یابد و در نهایت با زیان‌های بزرگی از بازار خارج می‌شوند.
بسیاری از سرمایه‌گذاران در چنین شرایطی در بازار‌گیر افتاده‌اند و همین موضوع سبب شده تا نقدینگی در بازار کاهش یابد و حتی حقوقی‌ها نیز پول کافی برای خرید سهامی که کاهش قابل ملاحظه‌ای یافته و برای خرید مناسب ارزیابی می‌شوند، ندارند.جالب است که سرمایه‌گذاران با کمی افزایش قیمت سهام حاضر به‌فروش می‌شوند اما ترجیح می‌دهند زیان‌های خود را به امید رشد قیمت حفظ کنند. بدین‌ترتیب آنها قبل از اینکه سهم زیان‌ده را بفروشند، سهم سودده را می‌فروشند و این روش اشتباه سبب افزایش زیان سرمایه‌گذاران می‌شود.
یکی از موضوعاتی که ممکن است طی چند وقت اخیر، بسیاری از سرمایه‌گذاران تجربه کرده باشند، آن است که سرمایه‌گذارانی که به قیمت بازار معامله نکرده و برای خریدوفروش خود حد تعیین می‌کنند، گاهی کل موقعیت خرید و فروش را از دست داده‌اند. این روش در شرایط فعلی به نظر می‌رسد درست نباشد زیرا به‌خاطر کمی کاهش یا افزایش قیمت، کل بازار را از دست داده و نتوانسته‌اند از سهامی که موقعیت خروج از آن را داشتند، به‌موقع خارج شوند و در نتیجه بر زیان خود افزوده‌اند.این بازار فرصتی برای کسب تجربه‌های بزرگ است که بهتر است با کمی دقت، حداقل با تجربه‌های ارزشمندی که هزینه گزافی بابت آن داده‌ایم، سرمایه‌گذاری‌های بعدی خود را ایمن کنیم.
بورس برای کسب اعتماد سرمایه‌گذاران اقدام به بیمه‌کردن سهام 29 شرکت بزرگ کرده است که با کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در این 29 شرکت سهمیه سرمایه‌گذاری را افزایش دهد. این 29 شرکت سهمشان از ارزش بازار بیشتر از بقیه است. سهامداران با خرید اوراق اختیار فروش تبعی سهامی که در اختیار دارند، می‌توانند مطمئن باشند که شش‌ماه بعد، درصورت تمایل سهام خود را به میزان حداقل 10درصد بالاتر از قیمت فعلی بفروشند، به این ترتیب حداقل بازده سالانه سهام مربوطه 20درصد روزشمار خواهد بود، ضمن اینکه در صورتی که قیمت سهام در شش ماه آینده از قیمت در نظر گرفته شده در اوراق تبعی بیشتر باشد، سهامدار الزامی به فروش سهم به قیمت مندرج در اوراق اختیار تبعی نخواهد داشت و با فروش سهام به قیمت روز بازار، بازدهی بالاتر کسب خواهد کرد.این موضوع می‌تواند کمی جو بازار را در هفته آینده بهبود بخشد و به سمت مثبت سوق دهد. هرچند روند فرسایشی بازار طی روزها و هفته‌های اخیر سرمایه‌گذاران را کلافه کرده است. برخی سرمایه‌گذاران بر سر خرید یا فروش سهم مشکل دارند و شرایط فعلی آنها را سردرگم کرده است و نمی‌توانند تصمیم درستی بگیرند چون دقیقا نمی‌دانند چه می‌خواهند و استراتژی مشخصی ندارند.
یکی از اشتباهات رایج بازار ما، خرید و فروش بر اساس شایعات است که تقاضا را در سهمی تقویت یا تضعیف می‌کند اما پرداخت پول بر اساس حرف دیگران، سرمایه شما را در معرض خطر می‌اندازد زیرا بسیاری از شایعات پایه و اساس درستی ندارد و معمولا سهامی که اینگونه رشد کرده‌اند، به‌شدت نزول می‌کنند.بازار در هفته آینده به نظر می‌رسد با تضعیف روند نزولی مواجه شود و احتمال دارد شاهد ثبات نسبی در بازار باشیم. بورس در تلاش است با انتشار اوراق تبعی سهام و راه‌اندازی صندوق‌های بازارگردان، شرایط بازار را بهتر کرده و سرمایه‌گذاران مردد را به خرید سهام تشویق کند.
در شرایط فعلی برای فروش سهم دیر شده اما می‌توان برای خرید سهم با بررسی همه جوانب اقدام کرد. خرید چشم‌بسته و عجولانه هم در شرایط فعلی گزینه مناسبی نیست. سرمایه‌گذاران باید استراتژی سرمایه‌گذاری مناسبی داشته باشند و حد سود و ضرر خود را مشخص کرده و برای سهامی که می‌خرند، هدف قیمتی تعیین کنند و پس از رسیدن به تارگت مورد نظر از سهم خارج شوند و اسیر جوهیجانی بازار نشوند. سرمایه‌گذاران بهتر است شکیبا باشند و انگیزه سرمایه‌گذاری را از دست ندهند. در شرایط فعلی بازارهای موازی بازار سرمایه هم با رکود مواجه هستند بنابراین آنها با افزایش افق سرمایه‌گذاری و کمی دقت و خرید بر اساس تحلیل بنیادی می‌توانند شرایط را به‌نفع خود تغییر دهند.