گوش الاغی، چشم گربه ای، دماغ خوکی و لب شتری، مدلهای جدیدی که افراد به خاطر آن زیر تیغ جراحی میروند.
ایران یکی از مراکز مهم و مطرح در زمینه جراحی زیبایی و پلاستیک محسوب میشود. بر اساس آمار رئیس انجمن جراحان پلاستیک، فقط در تهران روزانه حدود ۳۰۰ عمل جراحی بینی انجام میشود.
با در نظر گرفتن این مسئله که عمل بینی، شایعترین نوع جراحی زیبایی در جهان است، در ایران نیز علی رغم هزینههای بالای آن، حرف اول را میزند.
اما اخیرا خبرهایی از بالارفتن آمار جراحیهای زیبایی غیر ضروری در ایران منتشر شده است. جراحیهای فک و صورت، تزریق ها، جراحیهای لیفت که در بیشتر موارد غیر ضروری هستند. واژههایی مانند گوش الاغی و چشم گربهای نیز توجه رسانهها را به خود جلب کرده و با واکنشهایی در شبکههای مجازی روبه رو شده است. رئیس انجمن علمی حقوق پزشکی ایران در این زمینه خاطر نشان کرد که جراحیهای نوظهور زیبایی مانند تغییر رنگ چشم و شکل گوش از جمله عملهای جراحی مشروع تلقی نمیشود و بر اساس قانون مجازات اسلامی غیر قانونی و قابل تعقیب کیفری است.
حسن نوروزی سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس اعلام کرد: «هرگاه کسی علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید، علاوه بر کیفر عمل به حبس از ١٠روز تا دو ماه یا تا ٧۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نباشد؛ اما عفت عمومی را جریحهدار نماید، تنها به حبس از ١٠روز تا دو ماه یا تا ٧۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. بر این اساس هم فردی که تقاضای انجام اینگونه عملهای جراحی مجرمانه را دارد و هم پزشکی که راه را برای تحقق این عملها تسهیل و اسباب ارتکاب جرم را فراهم میکند، مجازات خواهند شد.»
اما آیا واقعا این جراحیهای زیبایی خلاف عرف و قانون بوده و افراد با اینکار مرتکب جرم میشوند؟ آیا باید برای آنها مجازات در نظر گرفته شود؟
دکتر شاهین محمد صادقی، فوق تخصص جراحی پلاستیک و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران در این خصوص توضیح میدهند:
فعلا در خصوص تصویب این قانون اطلاعیهای در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس منتشر نشده است؛ بنابراین در حال حاضر شکل قانونی ندارد و ممکن است در کمیسیونهای دیگر مجلس، مانند کمیسیون غذایی مطرح شده باشد. اما در کمیسیون بهداشت و درمان که مسئول مستقیم این موضوع است، این طرح نبوده است و در صحن مجلس هم حداقل تا یکسال گذشته چنین قانونی وضع نشده است.
اما سخنگوی وزارت بهداشت در مصاحبهای بیان داشته است که با اینچنین جراحیهایی که باصطلاح غیر متعارف نامیده میشوند، برخورد خواهد شد. من فکر میکنم که حرف درستی است. جراحی پلاستیک فی نفسه کار بدی نیست. البته باید بگویم خود جامعه جراحان پلاستیک هم مخالف این قضیه نیستند که با کارهای غیر متعارف برخورد شود. ما معتقدیم که جراحی پلاستیک یک علم و دانش و کاری طبق اصول پزشکی است. جراحیهای غیر متعارف و روشهای غیر اجتماعی مورد قبول ما نیست و امیدواریم که وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی با چنین کارهایی که غیر متعارف است برخورد نمایند.
با این کارها و جراحیهای نامتناسب باید برخورد شود به دلیل اینکه هم برای اجتماع و هم برای جامعه پزشکی کشور کسب آبرو نمیکند بلکه با آبروریزی همراه است.
با توجه به این مسئله که جراحی پلاستیک و زیبایی ایران در جهان از شهرت خاصی برخوردار است و پزشکان ایرانی در این زمینه مهارت و دانش بالای خود را به اثبات رسانده اند، به نظر شما چطور باید با افرادی که برای انجام جراحیهای غیر متعارف از خارج از کشور به این پزشکان مراجعه کرده اند، برخورد نمود؟
خوشبختانه پزشکی ایران بعد از انقلاب و در سالهای اخیر پیشرفت بسیاری خوبی داشته است و ما در بسیاری از موارد متخصصینی داریم که در دنیا حرفهای زیادی برای گفتن دارند و از بالاترین علم روز در رشته خود استفاده میکنند. چه در پیوند اعضاء، چه در جراحی پلاستیک، چه در رشتههای داخلی و چه در جراحیهای عمومی. خیلی از افراد از کشورهای اروپایی و کشورهای همسایه به دو دلیل مهم برای کارهای پزشکی به ایران میآیند.
اول از همه تجربه بالای پزشکان و اعتبار جهانی شان و همچنین قیمت مناسبی که در ایران در مقایسه با سایر کشورها وجود دارد. برای حفظ این کیفیت و این اعتبار باید اصول پزشکی رعایت شود. یعنی حتما بر اساس علم رفتار شود. جراحیهای غیر متعارف نه علمی و نه اخلاقیست و باعث کاهش اعتبار و آبروی پزشکی کشور میشود. ما انتظار داریم که جلوی اینکار گرفته شود.
آیا تعداد این جراحیهای غیر متعارف انجام شده در حدی است که باید نگران وضعیت بود؟
باید این نکته را مد نظر داشت که این مدل از جراحیها خیلی شایع نیست. نسبت به کل جراحیهای پلاستیکی که انجام میشود، تعداد جراحیهای غیر متعارف بسیار کم است. اما همین تعداد اندک نیز برای ما خوب نیست. به طور مثال یک در هزار جراحیهایی که انجام میشود ممکن است غیر متعارف باشد. اما همین میزان هم به نظر ما زیاد است و ما این کار را غیر علمی و اخلاقی میشماریم و معتقدیم که نباید انجام شود.