برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی که تشکیل آن میلیون‌ها سال به طول انجامیده است و تلف کردن آب در مصارف خانگی، شهری و کشاورزی و صنعتی و از بین رفتن این موهبت الهی به مقدار آب مربوط نمی‌شود، بلکه سوءمدیریت سیاست گذاران، برنامه‌ریزان و مجریان و همچنین استفاده نادرست بهره‌برداران، بحران آب را ایجاد می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که انسان از دو راه باعث کاهش منابع آب طبیعی می‌شود. یکی از طریق نابودکردن جنگل‌ها و پوشش گیاهی زمین که از ذخیره سازان آب‌های زیر زمینی به شمار می‌آیند و دیگر از طریق برداشت بی‌اندازه آب همراه با آلوده‌کردن منابع آبی که افزایش جمعیت می‌تواند در هر دو مورد اثر تشدید کننده داشته باشد.از این رو این وظیفه دولت و سازمان‌های مسئول است که در برنامه‌ریزی‌های کوتاه و بلندمدت خود به حفاظت آب و بهره‌برداری صحیح از آن توجه داشته و تصمیمات خود را بر این مبنا اتخاذ کنند. در غیر این‌صورت تشدید بحران آب در سال‌های آینده، با توجه به افزایش جمعیت، افزایش آلودگی‌ها، تخریب جنگل‌ها و پوشش گیاهی و خشکسالی اجتناب ناپذیر خواهد بود. آیا واقعاً تنها در چنین شرایطی درخواهیم یافت که ارزش واقعی آب برای کشوری که در منطقه‌ای خشک قرار گرفته حتی بیش از نفت و تمام درآمد آن است؟
مقابله با بيابان‌زايي
ديروز روز جهاني مقابله با بيابان‌زايي بود، از اين‌رو دبیر ستاد آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست گفت: به‌کارگیری فناوری‌هایی که منجر به جلوگیری از فرسایش خاک، کاهش اثرات خشکسالی و توسعه منابع آبی و بهره وری بیشتر از این منابع می‌شود، از مهم‌ترین برنامه‌های معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری برای مقابله با بیابان‌زایی است. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، دکتر حسینعلی بهرامی افزود: توسعه فناوری‌های مصرف بهینه آب درکشاورزی، حمایت از تولید خاک پوش (مالچ)های بیولوژیک برای کنترل مناطق مولد ریزگرد و تست اثرگذاری این مواد در عرصه‌های بیابانی از دیگر برنامه‌های فناورانه ستاد توسعه فناوری آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست است .وي اظهار کرد: ایران همانند بسیاری از کشورها در معرض بیابان‌زایی قرار دارد و به عنوان یکی از اعضای فعال کنوانسیون بین‌المللی مقابله با بیابان‌زایی (UNCCD) هر دوسال یک بار برنامه‌های محوری خود را بازنگری و تکمیل کرده و فهرست اقدامات انجام شده طی این دوسال را به کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی سازمان ملل اعلام می‌کند. وی در ادامه گفت:معاونت علمی و فناوری به عنوان عضو «کارگروه ملی مقابله با بیابان‌زایی» و با تاکید براهمیت و ضرورت توسعه و به‌کارگیری فناوری‌های مقابله با بیابانی شدن، فهرست اقدامات به عمل آورده طی سال‌های 1391 و 1392 خود را به عنوان ششمین گزارش به کارگروه مربوطه تقدیم کرده است .
تخريب سرزمين
بهرامی با بیان اینکه تخریب سرزمین یکی از چالش‌های پیش روی ایران بوده است، افزود: تلاش در امر کاهش روند تخریب سرزمین و مقابله با بیابان‌زایی، وظیفه‌ای دینی، قانونی و انسانی است. با توجه به اینکه ماهیت پدیده بیابان‌زایی محدود به مرزهای جغرافیایی نبوده، در سال‌های اخیر شاهد بوده‌ایم که تبعات بیابانی شدن و تخریب سرزمین بصورت گرد و غبار ناشی از فرسایش خاک سلامت و آسایش مردم بخش‌های وسیعی از کشور ما را مورد تهدید قرار داده است. وی گفت: این پدیده از یکسو ریشه در تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین دارد و از سوی دیگر با چالش‌هایی چون، بروز خشکسالی‌های پی‌درپی، کمبود آب، مدیریت ناپایدار سرزمین و اجرای برخی از پروژه‌های مرتبط با سدسازی، آب و آبیاری در حوزه‌های بالادست آبخیز دشت‌ها در سرزمین‌های داخل وخارج از مرزهای کشورارتباط دارد. بهرامی با اشاره به آسیب‌پذیری و بهم خوردن تعادل در طبیعت به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک تا خشک نیمه‌مرطوب جهان گفت: قسمت اعظم سرزمین ما نیز در قلمرو این شرایط اقلیمی قرار دارد و به‌طور بالقوه از شدت و اهمیت بیشتری برخوردار است. وی گفت: در شرایط فعلی که کشور با خشکسالی و کمبود منابع آبی مواجه بوده، به‌طور طبیعی منابع سرزمینی در معرض آسیب جدی ترقرار گرفته است، چنانچه این شرایط با بی‌توجهی بیشتر هم توام شود، روند تخریبی باسرعت و شدت بیشتری ادامه خواهد یافت.
تخريب منابع طبيعي ،تخريب زندگي است
وی با اشاره به روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی اظهار کرد : این روز بهانه ای است برای پرداختن بیشتر به مساله حفاظت از منابع طبیعی و فرهنگ‌سازی جلوگیری از تخریب آن. تخریب منابع طبیعی به مفهوم تخریب زندگی است، زیرا ما معتقدیم خداوند براساس حکمت خود هر چیز را به اندازه و متعادل خلق کرده پس همانگونه که از تخریب طبیعت باید جلوگیری کرد از توسعه بیابان‌ها یا به عبارتی از بیابان‌زایی هم باید جلوگیری کرد.وی افزود: آنچه امروزه به‌عنوان مبارزه با بیابان مطرح شده در واقع جلوگیری از بیابان‌زایی است نه بیابان‌زدایی وگرنه باروند طبیعی اتفاقات نمی‌توان مقابله کرد.
برای قطع آب مشترکان پر مصرف پیگیر دریافت مجوز هستیم
همچنين ديروز معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با اشاره به اینکه مجوزی برای برخورد با مشترکان پر مصرف آب نداریم، گفت: برای این منظور درخواست مجوز کرده‌ایم که پس از دریافت آن و بعد از اعلام هشدار، آب مشترکان پرمصرف قطع می‌شود. رحیم میدانی روز سه‌شنبه در نشستی خبری افزود: نصب قطعه‌های کاهنده مصرف در منازل از برنامه‌های وزارت نیرو پس از اخذ مجوز است که هزینه آن طی 10 تا 12 قسط از مشترکان دریافت خواهد شد.
كيفيت آب آشاميدني
وی درباره کنترل و کیفیت آب آشامیدنی ادامه داد: کیفیت آب آشامیدنی همواره خط قرمز ما بوده است و نه تنها آب مصرفی شهروندان توسط وزارت نیرو، بلکه توسط سازمان‌ها و دستگاه‌های مختلف در تمام مناطق کشور کنترل و استانداردهای کیفی آن رعایت می‌شود.
20 درصد صرفه‌جويي
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در خصوص جلوگیری از قطعی و صرفه جویی آب، اظهار داشت: برای آبرسانی به چند کلانشهر کشور اقدام‌های اضطراری مانند ایجاد خط انتقال، حفر چاه انجام و بخش عمده ای از مسایل حل شده است و با 20درصد صرفه‌جویی در مصرف آب از سوی مردم، هیچ جیره‌بندی صورت نخواهد گرفت.وی افزود: صرفه‌جویی در مصرف آب برای استحمام، کاهش حجم فلاش تانک، خودداری از شستن خودرو با آب شبکه و دیگر اقدامات ازجمله مواردی است که امکان صرفه‌جویی 20 درصد را به‌راحتی فراهم می‌کند. وی با اشاره به اینکه در حال حاضر 23 درصد هدر روی در شبکه آب کشور وجود دارد که همه این آب نشت فیزیکی شبکه نیست، گفت: کارشناسان معتقدند 15درصد از این آب ناشی از نشت سامانه است.
كاهش پرت شبكه
معاون وزیر نیرو تصریح کرد: برای کاهش یک درصدی پرت شبکه، 400 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری نیاز است که در حال حاضر با محدودیت منابع مواجه هستیم، زیرا درآمدهای بخش آب بسیار پایین است و اگر چرخه اقتصادی آب در کشور اصلاح شود، می‌توانیم سالانه کیلومترها شبکه فرسوده را اصلاح کنیم.
جداسازي آب شرب و بهداشتي
میدانی با بیان اینکه بحث جداسازی آب شرب و بهداشتی در مرحله مطالعه است، گفت: قرار است نیمه دوم مهر ماه همایشی در دانشگاه تهران در این خصوص برگزار و تمام جوانب موضوع توسط متخصصان داخلی و خارجی سنجیده شود. وی با بیان اینکه، باید مطالعه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی این طرح به دقت انجام شود، زیرا تاکنون کار اجرایی جدی در این حوضه انجام نشده است، گفت: جداسازی شبکه آب شرب از پروژه‌های بهداشتی پروژه کوتاه مدتی نیست و نباید به آرامش مصرف‌کنندگان آسیب بزند.
با سدسازي مخالف نيستيم
معاون وزیر نیرو با بیان اینکه، رویکرد وزارت نیرو مدیریت یکپارچه منابع آب است، گفت: این وزارتخانه با سدسازی مخالف نیست، اما مدیریت منابع آب شامل فعالیت‌های وسیع و گسترده‌ای است. میدانی با اشاره به قرار داشتن کشور در منطقه خشک و نیمه‌خشک جهان، اظهار کرد: تنها 15 درصد از وسعت ایران در مناطق مرطوب و 85 درصد در سه اقلیم فراخشک، خشک بیابانی و نیمه‌خشک است که این اقلیم مدیریت ویژه و کارآمدی را ایجاب می‌کند.وی یادآور شد: طرحی با عنوان طرح جامع حفاظت از منابع آبی کشور قرار است در شورای‌عالی آب ارائه شود و وزارت نیرو به تنهایی قادر به حفاظت از منابع آبی کشور نیست و همه مصرف‌کنندگان از مردم گرفته تا بهره‌برداران باید در آن مشارکت کنند. معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا درباره بازنگری در طرح‌های آینده سدسازی کشور نیز گفت: برخی سدها مانند سدهای حوضه دریاچه ارومیه باید در قالب پروژه‌هایی بازنگری شده و متوقف شوند. وی با بیان اینکه در برخی مناطق نیز طرح‌ها باید تعدیل شود و یا سدها با حجم مخزن کوچک‌تری ساخته شود، گفت: بازنگری طرح‌ها به عنوان یک پروژه در جریان است و اگر سدی به اشتباه ساخته شود، آسیب جدی به پایین دست وارد می‌کند و به همین دلیل بازنگری‌هایی در حوضه‌های کرخه، سفیدرود و کارون درحال انجام است.
انتقال آب خزر به اروميه
معاون وزیر نیرو همچنین از تدوین طرح استاندارد ملی برای آب بهداشتی و نصب ادوات اندازه‌گیری مصرف در منابع آب سطحی و زیرزمینی برای اطلاع سریع و صحیح از منابع آب را از دیگر برنامه‌های معاونت آب و آبفا عنوان کرد. میدانی درباره بحث انتقال آب بین حوضه‌ای نیز گفت: با توجه به تمرکز جمعیت و منابع غیریکسان توزیع آب، هیچ متخصصی مخالف انتقال آب بین حوضه‌ای نیست، اما در انتقال بین حوضه‌ای آب، اولویت برای مصارف شرب است و برای انتقال آن باید مطالعه‌های ارزیابی زیست‌محیطی انجام شود. معاون وزیر نیرو درباره انتقال آب خزر به ارومیه نیز افزود: این طرح در مرحله مطالعه مفهومی پروژه است و تا زمانی که مجوز زیست‌محیطی آن داده نشود، اجرای این طرح آغاز نمی‌شود.
19 راهكار علاج درياچه اروميه
میدانی درباره آخرین فعالیت‌های صورت گرفته برای علاج بخشی دریاچه ارومیه، گفت:19 راهکار ارائه‌شده برای اجرا اولویت بندی شده و قرار است گزارش نهایی آن توسط کمیته راهبری در دانشگاه شریف در خدمت رئیس‌جمهوری مطرح شود.وی با بیان اینکه در این 19 راهکار همه جوانب در نظر گرفته شده است، افزود: یکی از این پروژه‌ها، ایجاد کانالی است که آب رودخانه‌های جدا شده از دریاچه را به دریاچه برگرداند.