شهروند| کمبود لوازم خانگی در امین حضور و قیمت‌های سرسام آور، بازار سمساری‌ها، تعمیرکاران و کیش و قشم را داغ کرد. حالا در شرایطی که بسیاری از تولیدکنندگان و واردکنندگان لوازم خانگی، اجناسشان را در انبار احتکار کرده‌اند و قیمت‌ها در بازار بین ٣٠ تا ١٠٠ درصد افزایش داشته است تعداد زیادی از تهرانی‌ها برای خرید لوازم خانگی مورد نیازشان به کیش و قشم سرازیر شده‌اند.
فروشندگان جزیره می‌گویند قیمت لوزام خانگی در بازار جهانی به ویژه دوبی و چین کاهش داشته و همین موجب شده است که کیش و قشم مشکل زیادی برای تامین لوازم خانگی نداشته باشند. آنها به «شهروند» می‌گویند کاهش قیمت در بازار جهانی و نبود تعرفه‌های سنگین واردات موجب شده است که جهش نرخ دلار برای فروشندگان جزیره تا حدی تعدیل شده و قیمت کالا در این بازارها تا حدی منطقی‌تر باشد. از سوی دیگر تعمیرکاران لوازم خانگی در تهران می‌گویند که بعد از نابسامانی‌های بازار لوازم خانگی میزان مراجعات مردم برای تعمیر وسایلشان حدود ٢ تا ٣ برابر شده است. سمساری‌ها هم می‌گویند که مردم بیشتر از گذشته به خرید لوازم خانگی دست دوم روی آورده‌اند و این مسأله حاکی از کاهش قدرت خرید آنهاست.
خرید جهیزیه از کیش و قشم
نوسانات دلار به خریداران لوازم خانگی و به ویژه نوعروس‌ها ضربه زده است و حالا بخش زیادی از مردم برای تامین لوازم خانه‌شان دچار مشکل شده‌اند. حالا نه تنها دیگر کمتر خبری از لوازم خانگی لوکس در بازار است بلکه حتی اجناس بنجل با قیمت‌های گزاف به فروش می‌رسند.
این موضوع بازار کیش و قشم را گرم‌تر از گذشته کرده است. به گفته محمد یکی از فروشندگان قشم فروش در این جزیره بیشتر مربوط به دو ماه آخر سال می‌شود، اما با افزایش قیمت لوازم خانگی و کمبود آن در تهران و سایر شهرها مردم دیگر ملاحظه هوای گرم جزیره را نمی‌کنند و سفر به این مناطق افزایش داشته است.
او به «شهروند» می‌گوید که قیمت لوازم خانگی در این مناطق جهش نداشته و حدود ١٠ تا ١٥ درصد گران‌تر شده است.
گرانی سفر به کیش و به صرفه نبودن خرید کم
البته مهرداد یکی از فروشندگان لوزام خانگی در کیش نظر دیگری دارد. او به «شهروند» می‌گوید:« با افزایش قیمت بلیت و بهای هتل‌ها و مراکز اقامتی، سفر به کیش و قشم برای خیلی‌ها به صرفه نیست مگر آنهایی که به لوازم خانگی نیاز فوری دارند مثل نو عروس‌ها.
او ادامه می‌دهد: به جز این خروج لوازم بزرگ مانند لباسشویی، یخچال و اجاق گاز از کیش ممنوع است و به هیچ عنوان امکان ارسال برای مشتری وجود ندارد. بنابراین نوعروس‌ها هم تنها برای خرید لوازم کوچک به کیش سفر میکنند. لوازمی که افراد و خانواده‌هایشان می‌توانند به عنوان بار با هواپیما حمل کنند.
در جزیره کمبود کالا نداریم
با این وجود به نظر می‌رسد فروشندگانی که در مناطق آزاد کار میکنند از وضعیت موجود، نسبتا رضایت دارند. رضا یکی از فروشندگان لوازم خانگی در قشم می‌گوید:« کمی فروشمان کم شده اما نسبت به شهرهای دیگر از فروش نسبتا خوبی برخورداریم.»
او می‌گوید گرچه در تهران و سایر شهرها فروشندگان لوازم خانگی برای تامین کالا دچار مشکل شده‌اند اما در حال حاضر همه کالاهای لوازم خانگی برای ما موجود است و از فروش نسبتا خوبی هم برخورداریم .
جهیزیه فقط لوازم ضروری!
مردم فقط کالاهای ضروری را برای جهیزیه می‌خرند. حسین یکی از فروشندگان کیش به «شهروند» می‌گوید: «قبلا مردم برای جهیزیه حتی لوازم کم کاربردی مثل رطوبت ساز خریداری می‌کردند اما با رخدادهای اخیر بازار لوازم خانگی و با توجه به افزایش قیمت‌ها مردم سعی دارند که وسایل اساسی را خریداری کنند و سال ٩٥ و ٩٦ نیست که مشتری تمام وسایلی که نیاز دارد و ندارد و به مصرفش می‌آید یا نه را برای جهیزیه خود خریداری کند.»
تعمیر اولویت شده است
در این میان بازار تعمیر لوازم خانگی در تهران داغ شده است. تعمیرکاران پاساژ آلومینیوم خیابان جمهوری می‌گویند در تیر ماه پارسال حدود ١٠٠ کالا تعمیر کردیم و در تیر ماه امسال ٥٠٠ کالا!
آنها توضیح می‌دهند که سرشان به قدری شلوغ شده است که گاهی سفارش جدید قبول نمی‌کنند. این در حالی است که آنها معتقدند سال‌های گذشته با وفور لوازم خانگی نو در بازار و لوازم ارزان چینی و زیر پله، مردم تقریبا دور تعمیر بسیاری از وسایل را خط کشیده بودند اما حالا آن شیوه زندگی دیگر نمی‌صرفد!
علیرضا که در پاساژ آلومینیوم تعمیرکار لوازم خانگی است به «شهروند» می‌گوید: مردم تا مجبور نشوند لوازم خانگی را خریداری نمی‌کنند و در این برهه از زمان به تعمیرات وسایل رو آورده‌اند تا خرید و کسانی معمولا اقدام به خرید میکنند که جاروبرقی یا یخچالشان سوخته باشد و یا هزینه‌های تعمیر بسیار گزاف و غیراقتصادی باشد. اگر نه ابتدا به خدمات پس از فروش مراجعه میکنند و ما تعمیر می‌کنیم.
تعمیرکاری که خود را مقیمی معرفی می‌کند از رونق گرفتن وضعیت کار نسبت به سال گذشته می‌گوید: بازار کار نسبت به سال گذشته بهتر است و افراد بیشتری برای تعمیر وسایل خود به ما مراجعه میکنند. البته معمولا با گرانی اجناس مردم به سمت تعمیرگاه‌ها سوق پیدا میکنند، چرا که جیب‌هایشان خالی است و با تعمیر هزینه کمتری را متحمل می‌شوند در حال حاضر جاروبرقی و پنکه در تابستان بیشترین درخواست تعمیر را داشته است.»
کدام قطعات گران‌ترند؟
اما جنس‌های تعمیراتی بیشتر چه چیزهایی هستند، کالاهای اساسی یا همه کالاها و اصلا کدام قطعات قیمت کمتری دارند. تعمیرکاران می‌گویند گران‌ترین قطعه از لوازم خانگی معمولا موتور یخچال، ماشین لباسشویی و .... هستند. مراجعات هم بیشتر برای لوازمی چون جاروبرقی ، ماشین لباسشویی و یخچال است. » البته اینطور که به نظر می‌رسد لباسشویی از اجناسی است که در صدر کالاهای تعمیری قرار دارد. آنها می‌گویند مردم ترجیح می‌دهند به جای٢میلیون تومان هزینه ٢٠٠هزار تومان هزینه تعمیر موتور را پرداخت کنند.
دور تعمیرکاران سیار را خط بکشید
هادی یکی از تعمیرکاران لوزام خانگی می‌گوید اگرچه مشتریان تعمیر زیاد شده است اما دست در این کار هم کم نیست؛ مجاز و غیر مجاز هم ندارد. مغازه‌های مجاز که از پروانه کسبشان معلوم است. اما غیر مجازها معمولا با انتشار شماره تلفن و قیمت‌های کمتر خود را معرفی میکنند و در صورتی که مشتری به آنها اعتماد کند، ممکن است نه تنها نتوانند وسیله را تعمیر کنند بلکه حتی نقصی برای آن ایجاد کنند.
البته سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان هم بارها اعلام کرده است اگر کار را به غیرمجازها بسپارید امکان دریافت خسارت و پیگیری حقوق مشتری به سختی وجود دارد.
تقاضای زیاد برای سمساری‌ها و عرضه کم
از آن سو سمساری‌های تهران می‌گویند که این روزها بساط فروش لوازم دست دوم داغ شده است و مشتریان بیشتری برای خرید مراجعه میکنند اما گرفتاری آنجاست که مردم هم کمتر لوازم خانه‌شان را به سمساری‌ها می‌فروشند و همین باعث می‌شود که مشتریان گاهی نتوانند نتیجه مطلوب را بگیرند.
البته داوود عبداللهی فرد، رئیس اتحادیه سمساران و امانت‌فروشان نظر دیگری دارد و به «شهروند» می‌گوید:« نه تنها بازار سمساران داغ نشده بلکه رو به کسادی می‌رود. چرا که در چنین شرایطی که تمام اقلام و اجناس گران شده‌اند ، مردم ترجیح می‌دهند به داشته‌های خود بسنده کنند در حالی که تا پیش از این رویه‌ای متفاوت را پیش رو داشتیم و معمولا مردم اجناس خود را می‌فروختند تا تبدیل به احسنت کنند.» رئیس اتحادیه سمساران و امانت فروشان با اشاره به کاهش قدرت خرید مردم و کسادی بازار سمساران در این زمینه ادامه می‌دهد: «با وجود چنین شرایطی که مردم به داشته‌های خود بسنده کرده‌اند و قدرت خرید اجناس جدید را ندارند نقدینگی کاهش پیدا کرده است. از طرفی کسانی هم که برای فروش اجناس خود به سمساری‌ها مراجعه میکنند، رویه‌ای متفاوت را پیش گرفته‌اند. زیرا ابتدا قیمت اولیه آن را جست‌وجو کرده و سپس برای فروش اقدام میکنند در حالی که در گذشته این طور نبود و مردم به راحتی اجناس خود را به سمساری‌ها می‌فروختند و به جای آن اجناس جدیدی را تهیه می‌کردند.»