شهروند| گواهی اوراق سپرده دوباره روی کار آمد. با موافقت بانک مرکزی، اوراق سپرده بانکی با نرخ سود 18 درصد از شانزدهم مردادماه به مدت 6 روز کاری عرضه می‌شود. هم‌اکنون قرار بر این است که در شعب بانک‌های منتخب، در سراسر کشور از روز سه‌شنبه ۱۶مرداد تا دوشنبه ۲۲ مرداد به مدت ٦ روز کاری این اوراق عرضه شوند. این اوراق با سررسید یک‌ساله و با نام منتشر می‌شود و قابل بازخرید قبل از سررسید است که البته نرخ سود بازخرید قبل از سررسید تنها ١٦درصد است. این اوراق معاف از مالیات است و سود علی‌الحساب آن ماهانه پرداخت می‌شود. براساس اعلام بانک ملی، مدت عرضه اوراق محدود است و تمدید نمی‌شود.
گواهی سپرده چیست؟
گواهی سپرده نوعی ورقه بهادار است که به شخص حامل این حق را می‌دهد تا سود سپرده را دریافت کند. یک گواهی سپـرده دارای تاریخ سررسید و یک نرخ سود ثابت است که می‌تواند با هر عنوانی توزیع شود. گواهی‌های سپرده عموما توسط بانک منتشر و توزیع شده و اصل سپرده و سودهای پرداختی نیز توسط بانک تضمین می‌شوند. مدت زمان گواهی سپـرده عموما از یک‌سال تا پنج‌سال به طول می‌انجامد و سود پرداختی به دارندگان سپرده به‌صورت دوره‌ای (ماهانه یا هر سه ماه یک‌بار) از طریق کوپن‌های گواهی‌های سپرده پرداخت می‌شود.
دارنده گواهی سپرده قابل‌معامله یا قابل انتقال می‌تواند آن را قبل از تاریخ سررسید در بازار دست دوم به فروش برساند، به همین دلیل این گواهی‌ها از نقدشوندگی بالایی برخوردار هستند، زیرا دارنده آن در صورت نیاز به پول نقد می‌تواند آن را در بازار دست دوم به فروش برساند. اما گواهی‌های غیرقابل مبادله یا غیرقابل انتقال، قابل فروش مجدد نیستند و دارندگان آن در صورت نیاز به وجه نقد تنها می‌توانند به موسسه سپرده‌پذیر مراجعه و با تحمل جریمه در نظر گرفته شده، سپرده خود را از موسسه خارج کنند.
حداقل دوره سررسید گواهی‌های سپرده هفت روز و حداکثر آن نامحدود است. اما در عمل بیشتر گواهی‌های سپرده با سررسید کمتر از یک‌سال منتشر می‌شوند و در بین آنها، گواهی‌های سه ماهه و ٦ ماهه از عمومیت بیشتری برخوردارند، البته باید در نظر داشت که گواهی سپرده قابل معامله براساس ارزش اسمی به دو دسته گواهی‌های بزرگ و گواهی‌های کوچک تقسیم می‌شود. البته به‌طور معمول گواهی سپرده قابل‌معامله، براساس بازار در نظر گرفته شده برای فروش، به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. نوع داخلی این گواهی‌ها برای فروش در داخل کشور و نوع خارجی آن برای فروش در کشورهای دیگر به صورت ارزی منتشر می‌شود.
اوراق سپرده چندان جذاب نیست
اما سوال این است که آیا در شرایط فعلی اوراق گواهی سپرده مورد استقبال قرار می‌گیرد؟ به نظر نمی‌رسد که این اوراق چندان مورد استقبال قرار گیرند. حالا گرچه نرخ سکه و دلار ریزشی شده است، اما در شرایطی که بانک‌ها با دور زدن قانون سودهای ٢٢درصد پرداخت می‌کنند، به نظر نمی‌رسد سود ١٨ درصدی اوراق چندان جذاب باشد. البته این موضوع درحالی است که بهاءالدین حسینی‌هاشمی در این زمینه باوری متفاوت دارد.
او به «شهروند» می‌گوید: سود رسمی بانک‌ها ١٥ درصد است و با توجه به این‌که گواهی اوراق سپرده ١٨درصد اعلام شده، می‌تواند برای مردم جاذبه داشته باشد. این کارشناس اقتصادی در این زمینه ادامه می‌دهد: باید در نظر داشت که هم‌اکنون نرخ تورم بالا رفته و ارزش پول ملی کاهش پیدا کرده است، شاید از این جهت اوراق سپرده نتواند مورد اقبال قرار گیرد. البته باید در نظر داشت برخی از بانک‌ها قوانین را دور می‌زنند و برای سپرده‌های بلندمدت با سقف‌های بالا هم سودهای ٢٢درصد پرداخت می‌کنند که ا ین موضوع هم نمی‌تواند بی‌تاثیر باشد.»