تسنیم- بانک ها با انتظارات سودآوری خودشان به وظیفه خود در جایگاه مسئولیت اجتماعی بانکی و یک بانک مردم محور عمل نمی کنند و با فرار از ریسک پذیری و کسب سود ثابت از مشتری خود را در حاشیه امن اقتصادی قرارداده اند.
در نظام اقتصاد اسلامی کمک به تامین مالی اقشار کم درآمد و متوسط جامعه و نیز کمک به تامین مالی صاحبان عوامل تولید و جلوگیری از سقوط آنها به دامن رباخواران از مسئولیت‌های اجتماعی بزرگ بانک‌ها محسوب می شود. نظام بانکی بدون ربا بانک موظف است با مشتری مشارکت واقعی را رقم بزند و ریسک شراکت در سود و زیان را به خود بپذیرد.
صاحبنظران بخوبی می دانند که ، متعاملین عقود مشارکتی همجون مضاربه و شرکت و ... به طور یکسان در معرض سود و زیان ناشی از معاملات هستند. اما شبهه ربوی معاملات از آنجایی نشات می گیرد که در برخی قراردادهای غیر اسلامی یکی از طرفین معامله ، مخاطرات ناشی از پذیرش زیان احتمالی معامله ذیربط را ، از سمت خود به طرف دیگر انتقال داده و تلاش میکند تا تحت هیچ شرایطی زیانی متحمل نشود.
در خرید و فروش و معاملات صحیح شرعی ، سود و زیان بین طرفین به میزان تعهدات آنها تسهیم بالنسبه می شود ، مضافاً می توان با استفاده از ابزار پوشش مخاطرات مانند خدمات بیمه گران ، زیان پیش بینی نشده طرفین را تحت پوشش یکی از انواع بیمه نامه های بیمه گر ، قرار داد تا علاوه بر جلوگیری از اتلاف دارایی ها ، از بروز اشکالی شرعی بر وقوع معامله نیز پرهیز نمود .
در تمام کشورها بانک ها به عنوان ذخیره منابع مالی شناخته می شوند و به همین دلیل انتظار می رود ، به ازای ثروتی که بانک ها از محل سرمایه گذاری و پس اندازهای مردم بدست می آورند ، خدمات مالی مناسبی به طیف های نیازمند منابع مالی ارائه دهند . در جهان پیشرفته بانک های بزرگ ، نظام مندی مطلوبی را برای خدمت رسانی به آحاد جامعه مدیریت کرده که بیشتر بر حول ارائه خدمات مالی با کیفیت ، ارزان قیمت یا حتی رایگان به اشخاص حقیقی و حقوقی استوار است .
صندوق های «قرض الحسنه» ابزاری جهت مقابله با شبهات ربوی سیستم پولی کشور هستند ، پرداخت وام های قرض الحسنه برای اموری چون درمان ، تحصیل ، خرید کالا و جهیزیه و ... صورت می پذیرد ، اما متاسفانه اغلب بانک ها انتظارات سودآوری و سوداگری خود به وظیفه خود در جایگاه مسئولیت اجتماعی بانکی و یک بانک مردم محور معمل نمی کنند و وظیفه خود را در در محدوده ارائه تسهیلات و کسب سود ثابت از مشتری به هر نحوی می دانند. در این تمام ریسک و ضرر در فضای اقتصادی کنونی کشور متوجه مشتری می شود و بانک با تمام راهکارهای قراردادی و کلاه شرعی خود سعی در آن دارد که خود را از حاشیه زیان به کنار بکشد و مشتری را با معضلات اقتصادی همچون رکود، تورم، نبود بهره وری و... تنها بگذارد.
اگر بانک ها به مسئولیت های اجتماعی خود عمل نمایند کمک شایانی به بهبود فضا ی پولی کشور می شود . سیستم بانکی کشور باید توانایی تامین مالی واحد های کوچک تسهیلات مورد نیاز آحاد جامعه را به نحوی تحصیل نماید که ضمن توجیه هزینه و فایده این عملیات ، متقاضیان وام های کوچک به سوی بازار غیررسمی بویژه موسسات مالی اعتباری غیرمجاز و در نهایت معامله گران بهره پول نروند مضافاً بانک ها در چارچوب ضوابط خود و ذخیره نقدینگی ، روشهای پرداخت تسهیلات خُرد به مردم را تسهیل سازند.
فقها بر این باورندکه نه تنها ربا در اسلام مذموم و زشت بوده و رباخواران را عذابی الیم وعده داده شده است ، بلکه حل مشکلات مالی از طریق اجرای صحیح و واقعی عقود اسلامی بانکی، بساط ربا از سطح جامعه را برچیده و سیستم بانکی کشور را تطهیر خواهد ساخت.