سارا گلچین- فناوری اگرچه با شتاب در حرکت است اما فناوری‌های کمی را می‌توان سراغ گرفت که توانایی به جنب‌وجوش آوردن کاربران فضای مجازی را داشته باشند و درباره‌شان بحث به راه بیفتد. همچنین کمتر فناوری بوده که مردم را تا این حد گیج و سردرگم کند. اما بیت‌کوین توانست این کار را انجام دهد.
این ارز مجازی از همان ۵سال پیش که خود را به جریان اصلی پولی جهان پیوند داد، دلیلی برای علاقه و در عین حال سردرگمی بوده است. اما علاقه به بیت‌کوین اکنون بیشتر از هر زمان دیگری است. ارزش این ارز مجازی به رکورد هر بیت‌کوین معادل بیش از ۴هزار دلار رسیده و یک نقطه اوج جدید را برای خود به ثبت رسانده است. این باعث شد کسانی که به این ارز اعتماد کرده و مقدار زیادی از آن را همان ابتدای ظهورش خریداری کردند، میلیونر شوند.
حال پرسش اینجاست که چرا بیت‌کوین تا این حد پرسروصدا و همزمان مورد اعتماد است؟ آیا از اساس بیت‌کوین یک ارز است؟ اگر آری، به چه کار می‌آید؟
بیت‌کوین چیست؟
بیت‌کوین یک ارز دیجیتال است که در سال ۲۰۰۹میلادی (۱۳۸۸-۱۳۸۷) ساخته شد. اساس این ارز استفاده از فناوری‌های غیرمتمرکز برای پرداخت‌های امن و ذخیره‌سازی پول است و این یعنی به بانک‌ها یا اسم و رسم اشخاص حقیقی و حقوقی نیازی ندارد. این ارز در ابتدا در یک بیانیه الکترونیک به‌عنوان راهی برای آزادسازی پول معرفی شد؛ کاری که مشابه با روش دسترسی آزاد به اطلاعات اینترنت بود. این ارز مجازی را ساتوشی ناکاموتو، یک کاربر مخفی اینترنت، در سال ۲۰۰۸میلادی (۱۳۸۷-۱۳۸۶) اختراع کرد و در سال ۲۰۰۹میلادی این ارز آنلاین شد. تلاش‌های برای دستیابی به اطلاعات بیشتری از ساتوشی ناکاموتو بی‌نتیجه مانده است.
بیت‌کوین به چه کاری می‌آید؟
بیت‌کوین ارزی است که مردم می‌توانند ارزش آن را خارج از کنترل دولت‌ها و اقدامات بانک‌ها ببینند و نحوه ذخیره‌سازی اطلاعات حساب در آن به روش «زنجیره بلوک» (Blockchain) انجام می‌شود که این یعنی تنوع در روش‌های تراکنش. زنجیره‌های بلوک درواقع بخش‌های کوچک شده به جای یک پایگاه داده بزرگ هستند که اطلاعات صاحب حساب را نگهداری کرده و در آن خبری از یک قدرت مرکزی برای مدیریت کاربران پایگاه داده نیست.
ارز مجازی یا رمزگذاری شده بیت‌کوین ابزاری برای تراکنش‌های خصوصی و ناشناس است و می‌تواند یک گزینه برای معاملات مواد مخدر یا سایر خرید و فروش‌های غیرقانونی باشد.
آیا بیت‌کوین با ارزش است؟
در ژوئیه ۲۰۱۷میلادی (تیر۱۳۹۶) نزدیک به ۱۶/۵میلیون بیت‌کوین در گردش بود. در مارس ۲۰۱۷میلادی (اسفند۱۳۹۵) ارزش هر بیت‌کوین یک‌دلار و ۲۶۸سنت شد. در همان زمان هر اونس طلا یک‌دلار و ۲۳۳سنت بود که این یعنی بیت‌کوین در اسفند سال گذشته حتی از طلا هم با ارزش‌تر شد. این اعداد به خوبی نشان از ارزشمند بودن بیت‌کوین دارد.
چه عواملی بر نرخ بیت‌کوین تاثیر می‌گذارد؟
قیمت بیت‌کوین از نخستین روز ورودش به جریان پولی جهان در سال ۲۰۱۳میلادی (۱۳۹۲-۱۳۹۱) افت‌وخیز زیادی را تجربه کرد. آن سال نرخ این ارز رمزگذاری شده پیش از فروپاشی «مت‌گوکس» (Mt Gox)، بزرگترین مبادله بیت‌کوین آنلاین، ۱۰هزار درصد افزایش پیدا کرد. اما پس از سر نگرفتن این معامله وضعیت بیت‌کوین به حال عادی بازگشت. پس از آن باز هم نرخ بیت‌کوین بالا رفت اما دوباره مثل موج مکزیکی بالا و پایین می‌شد. این باعث شد رگولاتورها اهمیت بیشتری به بیت‌کوین دهند و افزایش در ارائه سکه‌های اولیه دیده شود. اما بسیاری در شک و تردید هستند و معتقدند که همه ما در میانه یک حباب بیتکوینی جدید هستیم. اما باور هوادارن بیت‌کوین این است که ما تازه شاهد حضور بیت‌کوین هستیم.
شمار کاربران بیت‌کوین در جهان چقدر است؟
براساس تازه‌ترین آمارها اکنون ۵/۸میلیون نفر در جهان از بیت‌کوین استفاده می‌کنند. این افراد درواقع کیف پول رمزنگاری شده دارند. این آمار از پژوهش تازه دانشگاه کمبریج به‌دست آمده است. استفاده‌کنندگان از بیت‌کوین که حالا تعداد میلیونی دارند ترجیح می‌دهند از ارزی استفاده کنند که محدودیت دولتی و کنترل حکومتی ندارد. بیت‌کوین برای چند هدف استفاده می‌شود که از آن جمله می‌توان به شرکت‌های تامین سرمایه، سرمایه‌گذاری پول نقد و انتقال‌وجه بدون هزینه اشاره کرد.
چرا برخی کشورها با بیت‌کوین مخالفند؟
اکنون در کشورهای چین و کره‌جنوبی استفاده از ارز دیجیتالی ممنوع شده است. این درحالی است که کشورهایی چون امریکا، سنگاپور و کانادا نیز نسبت به استفاده از این ارزهای رمزنگاری شده هشدار داده بودند. دلیل اصلی مخالفت یا هشدار برخی کشورها در مسیر استفاده از بیت‌کوین، کاربرد آن در راه‌های بیراهه است. مقامات این کشورها معتقدند چون بیت‌کوین کنترل دولتی ندارد و رمزنگاری نیز هست، می‌توان از آن در کلاه‌برداری‌های مالی و کارهای غیرقانونی استفاده کرد. از نظر آنها استفاده از بیت‌کوین در کارهای غیرقانونی از پولشویی گرفته تا معامله مواد مخدر به‌سادگی امکان‌پذیر است.
در این حال اما کشورهایی مانند سوئیس و روسیه نه‌تنها مخالفتی با استفاده از ارز مجازی ندارند بلکه از بیت‌کوین برای کارهای مهمی استفاده می‌کنند. سوئیسی‌ها به دنبال تبدیل شدن به هاب یا قطب فناوری دنیا هستند و تصمیم گرفته‌اند برای رسیدن به این هدف بزرگ از سال آینده میلادی یعنی ۲۰۱۸میلادی (۱۳۹۷-۱۳۹۶) پرداخت مالیات با استفاده از بیت‌کوین را در دستورکار خود قرار دهند. سوئیس اکنون درحال زیرساخت‌سازی برای این طرح است و مذکره با شرکت‌های فعال در حوزه رمزنگاری ارزها و زنجیره‌های بلوک را آغاز کرده است. برپایه این طرح، پرداخت‌های مالیات با بیت‌کوین نمی‌تواند بیش از ۲۵۰فرانک سوئیس معادل ۲۶۵دلار باشد. روسیه نیز برای اینکه شرایط سرمایه‌گذاری را برای سرمایه‌گذاران علاقه‌مند فراهم کند به سوی ارزهای دیجیتالی می‌رود. درواقع از نظر آناتولی اکسالکوف، رئیس کمیته دولتی دوما روسیه ارز دیجیتال یا رمزنگاری‌شده راهی مناسب و مطمئن برای دورزدن تحریم‌هایی است که امریکا بر روسیه تحمیل کرده است. درواقع مقامات دولتی روسیه از این ایده حمایت می‌کنند تا امکان سرمایه‌گذاری خارجی‌ها باوجود تحریم در طرح‌های بزرگ این کشور فراهم شود.
منبع: Telegraph