سارا گلچین- تنش‌ها میان امریکا و کره‌شمالی همچنان در سطح بالایی قرار دارد. کره‌شمالی موشک و بمب آزمایش می‌کند و قدرت هسته‌ای خود را به رخ جهانیان می‌کشد و امریکا و متحدان‌اش این کشور را تحریم و تهدید می‌کنند که اگر به اقدامات خود ادامه دهد باید در انتظار پیامدهای بدی باشد.
با چندین اقدام تحریک‌آمیز از سوی دولت کره‌شمالی در قالب پرتاب موشک‌های غیرمجاز و آزمایش سلاح هسته‌ای احتمال این وجود دارد که درگیری بین دولت‌ها به سطحی برسد که در ۲دهه گذشته پیشینه نداشته است. درگیری تن‌به‌تن بین ۲کشور هنوز و در شرایط کنونی بعید به نظر می‌رسد اما شرایط به‌گونه‌ای است که تحلیلگران و دانشگاهیان شروع به صحبت در این‌باره کرده‌اند.
روشن است که بزرگترین و مهم‌ترین اثر هرگونه درگیری و جنگ میان امریکا و کره‌شمالی، چه جنگ هسته‌ای باشد و چه از نوع آنچه اکنون در دیگر نقاط جهان رخ می‌دهد، یک زیان وحشتناک برای زندگی بخش بزرگی از مردم جهان بود و زندگی بسیاری را نه فقط در کره‌شمالی که در شرق آسیا درگیر خواهد کرد. آثار اقتصادی این درگیری احتمالی که در صورت بروز یکی از بزرگترین تعارض‌های بین‌المللی خواهد شد، بسیار زیاد خواهد بود و حتی ممکن است به استفاده از سلاح‌های هسته‌ای برای نخستین‌بار بی‌انجامد. در ابتدای اوت (میانه مرداد) موسسه پژوهشی «اکپیتال کونومیکز» (Capital Economics) برخی اثرات احتمالی این درگیری میان کره‌شمالی و امریکا را بررسی کرد. در این پژوهش مشخص شد که زنجیره‌های عرضه جهانی در صورت بروز چنین شرایطی به شدت تحت‌تاثیر قرار خواهد گرفت. همچنین سطح بدهی امریکا در نتیجه هرگونه درگیری و جنگ افزایش پیدا خواهد کرد. این موسسه پژوهشی همچنین به این نکته در گزارش میانه مرداد خود اشاره کرد که کشورهای درگیر در جنگ‌های بزرگ از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون همواره در معرض انقباض‌های اقتصادی قرار گرفته‌اند و خروجی اقتصادشان کاهش چشمگیری داشته است. در بخش دیگری از این گزارش نیز به جنگ در سوریه اشاره شده که اثر زیادی روی اقتصاد این کشور داشته است. براساس داده‌های این گزارش جنگ در سوریه به کاهش ۶۰ درصدی تولید ناخالص ملی در این کشور منجر شده است.
تحلیلگران کپیتال اکونومیز می‌گویند: شبه جزیره کره که به احتمال زیاد مرکز درگیری‌های مربوط به کره‌شمالی است، در صورت بروز هرگونه درگیری دچار شوک اقتصادی می‌شود و اقتصاد کره‌جنوبی بیشترین ضرر را در این میان خواهد کرد. این تاثیر ناگزیر نه‌تنها در کره‌جنوبی که به اقتصادهای دیگر نیز تسری پیدا خواهد کرد و می‌تواند باعث بی‌نظمی بزرگی در اقتصاد جهان شود. براساس اعلام این موسسه اقتصادی، زنجیره‌های جهانی عرضه بدون تردید دچار اختلال در عملکرد خواهند شد. موسسه کپیتال اکونومیز این وضعیت احتمالی را با سیل‌های سال ۲۰۱۱میلادی (۱۳۹۰-۱۳۸۹) تایلند مقایسه کرده است که آسیب و زیان زیادی به صنایع تولیدی در این کشور زدند. در آن شرایط تولید ناخالص ملی در پایان ۳ماه چهارم ۲۰۱۱میلادی (ابتدای زمستان۱۳۹۰) ۴درصد کاهش یافت که این به معنی ۱۶درصد کاهش در محصولات تولیدی بود.از این گذشته، به گفته تحلیلگران این موسسه تحقیقاتی کره‌جنوبی تاثیر زیادی از این جنگ احتمالی می‌پذیرد. صادرات این کشور ۳برابر تایلند است و بزرگترین تولیدکننده ال‌سی‌دی در دنیا (با سهم ۴۰درصدی از بازار) و دومین تولیدکننده نیمه‌رساناها (با سهم ۱۷درصدی از بازار) است. به گفته آنها اگر تولید کره‌جنوبی آسیب زیادی در نتیجه تنش و جنگ احتمالی ببیند در کل دنیا برای برخی کالاها کمبود به وجود می‌آید. برای نمونه ۲سال زمان می‌برد تا سنگ بنای یک کارخانه تولید نیمه‌رسانا گذاشته شود.
به تازگی نیز پژوهشگران «اکسفورد اکونومیکز» (Oxford Economics) نتایج حاصل از هرگونه احتمال برای هر نوع جنگ را در شبه جزیره کره روی کاغذ آورده‌اند. درواقع آنها سناریوهای احتمالی برای این جنگ، شبکه‌های احتمالی انتقال این سناریوها و آثار نهایی آنها برای اقتصاد چه در بعد جهانی و چه منطقه‌ای بررسی کرده‌اند.جیمی تامپسون، رئیس بخش سناریوهای کلان و الیور سالمون اقتصاددان آکسفورد اکونومیسک در این‌باره چنین نوشتند: «اثر (جنگ احتمالی) بر بازار قابل‌توجه است. ارزش سهام در منطقه به شدت کاهش می‌یابد و این با تغییر ناگهانی در نرخ ارز و بازار بورس همراه خواهد شد.به نوشته آنها رشد در سال‌های ۲۰۱۸میلادی (۱۳۹۷-۱۳۹۶) و ۲۰۱۹میلادی (۱۳۹۸-۱۳۹۷) ضعیف باقی خواهد ماند و نه‌تنها برای کشورهای مرکز تنش در این جغرافیا بلکه برای همه کشورهای جهان این وضعیت ادامه خواهد داشت. بر این اساس رشد جهانی کاهش قابل‌توجه خواهد داشت.همچنین برخی فرضیه‌ها و نتایج آنها بررسی شده که بر این اساس اگر تنش بین کره‌شمالی و کره‌جنوبی به نقطه خطرناکی برسد و جنگ تن‌به‌تن بین ۲کشور اتفاق بیفتد به کسب‌وکارها و اعتماد مشتریان در کره‌جنوبی در نتیجه این جنگ آسیب جدی وارد خواهد آمد و ریسک بازده دارایی‌ها، سهام و بازارهای اوراق بهادار کره‌جنوبی افزایش پیدا خواهد کرد.
نتیجه این وضعیت تقاضای کمتر در کره‌جنوبی به دلیل کاهش اعتماد مشتری خواهد بود. در میان ناآرامی‌های ژئوپولتیک، نگرانی‌ها درباره آسیب‌پذیری ژاپن از حمله به کره‌شمالی نیز بیشتر می‌شود. کاهش شدید در بازار سهام، ضعف کوتاه‌مدت در عملکرد کسب‌وکارهای ژاپنی و کاهش اعتماد مشتریان به کسب‌وکارها، رفتن ین به بهشت‌های مالیاتی که به معنی قرار گرفتن این ارز در حساب‌هایی در برخی نقاط دنیا با مالیات کم است. نتیجه این وضعیت شوکی است که به ژاپن وارد می‌شود. این شوک می‌تواند هم در تقاضای داخلی در نتیجه کاهش نرخ دارایی‌ها و کم‌شدن اعتماد مشتریان و هم در تقاضای خارجی در نتیجه ین قوی‌تر و کمتر شدن رشد در آسیا خود را نشان دهد. جنگ احتمالی در شبه جزیره کره حتی می‌تواند امریکا و چین را هم در برابر هم قرار دهد. هر چند چینی‌ها این‌روزها با امریکا در تنگ‌تر کردن حلقه محاصره برای کره‌شمالی همنوایی بیشتری می‌کنند اما این تنش‌ها می‌تواند میانه چین و امریکا را هم خراب کند. کاهش در نرخ سهام بورس در چین یکی از نتایج احتمالی است. کاهش اعتماد مشتریان در چین نیز یکی دیگر از نتایج خواهد بود.
به هر حال روشن شدن آتش جنگی دیگر در شبه جزیره کره برای هیچ کشوری در جهان نتایج خوبی به همراه نخواهد داشت.
منبع: businessinsider