سارا گلچین- سپرده‌گذاری در بانک یکی از راهکارهای محبوب در میان مردم ایران برای درآمدزایی است. در واقع بسیاری از مردم برای اینکه جای پولشان امن باشد و بتوانند سودی هم از آن دریافت کنند، پولشان را در قالب حساب‌های سپرده در بانک می‌گذارند و در قبال آن ماهانه سود پولشان را می‌گیرند.
حساب سپرده نیز نوعی حساب جاری، پس‌انداز یا هر نوع حساب دیگری است که مشتری آن را در بانک باز کرده، مبلغی در آن قرار داده و براساس آن مبلغ، سودی دریافت می‌کند. نرخ سود سپرده در کشورهای مختلف متفاوت است و در برخی کشورها این سود آنقدر پایین است که مردم ترجیح می‌دهند پولشان را در بانک‌ها قرار ندهند بلکه سراغ منابع سرمایه‌ای دیگر بروند. البته اگر پول‌ها همه در بازار باشد، نقدینگی یا پول نقدی که در دست مردم است بالا رفته و ایجاد تورم می‌کند.
بنابراین پایین بودن بی‌قید و شرط سود سپرده نیز نمی‌تواند همیشه خوب باشد اما دستکم این حسن را دارد که مردم در پی کسب سودهای آنچنانی پول خود را از بازار خارج نمی‌کنند. وقتی پول در حجم گسترده‌ای به بانک برود به تولید آسیب می‌رسد و درواقع برای فرآیند تولید پول چندانی باقی نمی‌ماند و این باعث می‌شود رشد اقتصادی یک کشور تحت تاثیر قرار گیرد. بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان برای اینکه مردم پول‌هایشان را از چرخه اقتصاد خارج نکنند، نرخ سود بانکی را پایین می‌آورند. در بعضی کشورها مثل آلمان حتی نرخ منفی سود بانکی نیز ثبت شده، درست مثل ژاپن که تورم منفی را تجربه کرده است.کشورهای حوزه خلیج‌فارس نیز از جمله کشورهایی هستند که تلاش می‌کنند نرخ سود سپرده‌های بانکی را پایین نگه دارند. ذکر این نکته ضروری است که سود سپرده بانکی بستگی زیادی به تورم در هر کشور دارد.
این دو البته به صورت لزوم علت و معلول یکدیگر نیستند اما به‌طورمعمول نرخ سود سپرده بانکی با توجه به تورم تعیین می‌شود. این یعنی اگر تورم یک کشور بالا باشد سود سپرده هم بالا می‌رود چون اگر بالا نباشد مردم پولشان را در بانک‌ها پس‌انداز نمی‌کنند و نقدینگی بالا می‌رود. وقتی پول نقد دست مردم زیاد باشد تورم ایجاد می‌شود. از آن سو اگر تورم پایین و سود سپرده بالا باشد، برعکس می‌شود و این‌بار همه پول‌ها سر از حساب‌های بانکی درمی‌آورد. اینگونه دیگر خبری از چرخش چرخ‌دنده‌های تولید نخواهد بود زیرا کسی پولی ندارد که خرج تولید کند. بنابراین متناسب بودن سود سپرده بانکی با تورم نکته مهمی است که بانک‌های مرکزی کشورها به آن توجه می‌کنند. در کشور ما ایران بحث بر سر پایین آوردن سود سپرده بانکی بسیار داغ است. هر چند وقت یک بار بانک مرکزی تلاش می‌کند نرخ سود را پایین بیاورد و تاحدی نیز موفق می‌شود؛ هرچند تا منطقی شدن نرخ این سود راه زیادی فاصله است. ایران از جمله کشورهایی است که سود سپرده‌های بانکی در آن بالا است. نرخ سود سپرده‌ها در کشور ما به‌صورت رسمی ۱۵ درصد اعلام می‌شود که در میان کشورهای جهان عدد بزرگی است. اما نرخ سود سپرده بانکی و بحث بر سر کاهش آن بهانه خوبی است تا سری به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و سایر همسایگانمان بزنیم و ببینیم این کشورها به سودهای سپرده بانکی چه درصدی سود سالانه می‌دهند و این میزان در مقایسه با نرخ تورم و جمعیت چگونه است.
امارات متحده عربی
امارات متحده عربی با تورم 2.5 درصدی به سپرده‌های بانکی 1.15 درصد سود می‌دهد. جمعیت امارات حدود 9.5 میلیون نفر است و این کشور از انگشت‌شمار کشورهای عربی است که توانسته وابستگی اقتصادی خود به نفت را به میزان زیادی کاهش دهد. گردشگری یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی غیرنفتی در امارات و به‌ویژه دبی است.
ترکیه
در ترکیه نرخ تورم اکنون 7.8 درصد است. اقتصاد این کشور در سال‌های اخیر به بخش خصوصی بها داده و این بخش در حال قدرتمندتر شدن در اقتصاد ترکیه است. بانکداری یکی از بخش‌هایی است که بخش خصوصی ترکیه در آن نقش مهمی ایفا می‌کند. شاید به همین دلیل باشد که رجب طیب اردوغان به‌تازگی به بانک‌های این کشور هشدار داده نرخ نامتعارف سود تسهیلات را در این کشور پایین بیاورند. نرخ سود سپرده در این کشور اکنون 10 درصد است که نسبت به برخی کشورهای همسایه‌اش عدد بزرگی به‌شمار می‌آید. این رقم نسبت به سال گذشته تغییری نداشته است.
قطر
قطر، کشور کوچک حاشیه خلیج‌فارس که حالا با مسئله تحریم از سوی چند کشور عربی به سرکردگی عربستان سعودی دست و پنجه نرم می‌کند، مثل امارات سود بالایی برای سپرده‌هایش نمی‌دهد. در این کشور نرخ سود سپرده تنها 0.7 درصد است. همچنین نرخ تورم در این کشور 2.8 درصد ثبت شده است. جمعیت قطر اکنون کمی بیشتر از 2 میلیون نفر است.
کویت
کویت دیگر کشور کوچک حاشیه خلیج‌فارس است که تورم 5.6 درصدی را تجربه می‌کند. جمعیت این کشور بیش از 3 میلیون و 200 هزار نفر و سود سپرده در آن تنها 1.8 درصد است. اقتصاد کویت نیز مانند بسیاری از عرب‌های حاشیه خلیج‌فارس نفتی است. باوجود نفتی بودن اما اقتصاد این کشور باز است.
عمان
عمان نیز یکی دیگر از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و از اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس است که با جمعیت 4 میلیون نفری تورم 4 درصدی دارد. نرخ سود سپرده‌ها در این کشور مانند دیگر همتایان عربش کم و تنها 1.75 درصد است. در عمان هم مانند سایر کشورهای عربی نفت پایه و اساس اقتصاد است و چرخ اقتصادی این کشور با صادرات نفت می‌چرخد.
پاکستان
تورم در پاکستان که مهم‌ترین مسئله‌اش اکنون کمبود آب و حملات تروریستی است، 7.7 درصد است. این کشور بیش از 188 میلیون نفر جمعیت دارد و به سپرده‌های بانکی 7.27 درصد سود پرداخت می‌کند. اقتصاد پاکستان اگرچه در دهه ۹۰ میلادی (دهه ۷۰) با سیاست‌های ناآگاهانه ضربه‌های بدی خورد اما در چند سال گذشته به خوبی پیشرفت کرده است. اکنون چین یکی از کشورهایی است که پاکستان روی سرمایه‌گذاری‌هایش حساب ویژه‌ای باز کرده و قرار است زیرساخت‌های مهمی برای این کشور بسازد.