روند افزایش نرخ دلار با رشد قیمت سکه هم همراه بود و از روزهای گذشته همزمان و البته به آهستگی پلههای صعودی قیمت را طی کردند. قیمت سکه تمامبهار آزادی تا لحظه نوشتن این گزارش در تاریخ 12 اسفند یکمیلیونتومان و دلار سههزاروصدتومان گزارش شده است. افزایش تقاضا برای ارز مسافرتی، ایجاد تنش بین اوکراین و روسیه، افت شاخصها در بازار سهام و نزدیکشدن به مرحله دوم هدفمندی یارانهها دلایلی است که برای رشد قیمت دلار و بالارفتن قیمت اونس، رشد نرخ ارز، افزایش تقاضا در ایام پایانی سال و ایجاد حباب قیمت از سوی فروشندگان هم دلایلی است که برای رشد نرخ سکه از سوی کارشناسان عنوان میشود. با رصد بازار و بازخوانی اظهارات تحلیلگران بازار نهایتا به هشت دلیل برای رشد قیمت سکه و دلار رسیدیم که مهمترین آن برای دلار افزایش تقاضا برای تامین هزینه سفرهای نوروزی و اصلیترین دلیل برای نرخ سکه هم اثرپذیری از افزایش قیمت اونس عنوان شده است.
آنچه مورد تاکید شاهین شایانآرانی کارشناس اقتصادی قرار دارد نیز افزایش تقاضا بهعنوان اصلیترین دلیل تکانههای قیمتی است. به اعتقاد او هرساله با نزدیکشدن به ایام نوروز و بالارفتن حجم سفرهای خارجی رشد نرخ دلار هم اتفاق میافتد. شایانآرانی با طبیعیدانستن این مقدار افزایش قیمت، صحبت برخی از کارشناسان که افزایش واردات را نیز بر این تغییرات قیمت موثر دانستند تاکید کرد: واردات با حواله انجام میشود و ثبت سفارش نیز از مدتها قبل صورت گرفته حال آنکه سفرهای نوروزی، با تقاضای نقدی بازار را مواجه میکند. در بین این تحلیلها به مساله دیگری نیز برخوردیم که اگرچه به عقیده کارشناسان موضوعی تازه نیست اما اثر آن بر بازار را نمیتوان نادیده گرفت. کارشناسان معتقدند: هر زمان تنش و ناآرامی در منطقه ایجاد شود بازار ارز هم با تلاطم مواجه خواهد شد. اکنون هم با بالاگرفتن درگیری بین اوکراین و روسیه و جنگ نامحسوس آمریکا و روسیه ناآرامیهایی در منطقه ایجاد کرده که این موضوع سبب افزایش نرخ دلار هم شده است. شایانآرانی در تحلیل این موضوع گفت: اختلافات و درگیری در منطقه موجب ایجاد ابهام و مشکل در نقل و انتقالات پولی میشود که این مساله باعث رد قیمت ارز میشود. به گفته برخی کارشناسان صحبتهای آقای سیف درابتدای رویکارآمدن دولت یازدهم بهخوبی نشان داد که مسوولان رغبتی به کاهش نرخ ارز ندارند. این موضوع در کنار افت شاخصها در بازار سهام نیز عاملی شد تا بازار ارز دوباره بهعنوان بازاری مطمئنتر متقاضی پیدا کند. همچنین با درنظرگرفتن اینکه ما در کشوری تورمی زندگی میکنیم و قیمت تمام کالاها و خدمات همواره افزایشی است بنابراین رشد نرخ ارز هم بهعنوان یک کالا در حد 150تومانی که اکنون اتفاق افتاده میتواند قابل پذیرش باشد. نگرانی بابت تغییرات حادثشده از فاز دوم هدفمندی هم دلیل دیگری است که عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس به آن اشاره کرده و گفت: نزدیکشدن به اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانهها در افزایش نرخ دلار و طلا تاثیرگذار بوده است. غلامعلی جعفرزادهایمنآبادی متذکر شد: آنچه مشخص است نرخ دلار و سکه از فاکتورهای متعددی پیروی میکند اما یکی از دلایلی که با نزدیکشدن به سال 93 بر قیمت دلار و سکه تاثیرگذار بوده موضوع اجرای مرحله دوم هدفمندسازی یارانههاست. نماینده رشت در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: موضوع پرداخت یارانههای نقدی در لایحه بودجه سال 93 به سالهای گذشته شباهت دارد و بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که اگر تدابیر لازم برای اجرای صحیح فاز دوم هدفمندی یارانهها اتخاذ نشود این احتمال وجود دارد که اقتصاد کشور متضرر شود.
این نماینده مردم در مجلس نهم خاطرنشان کرد: نرخ ارز در چند ماه گذشته از ثبات نسبی برخوردار بوده و عملکرد تیم اقتصادی دولت یازدهم با توجه به شرایط اقتصادی کشور مناسب بود، اما نزدیکبودن به زمان اجرای فاز دوم هدفمندی باعث شده است که قیمت دلار با رشد روبهرو شود. جعفرزادهایمنآبادی همچنین پیشنهاد داد: بانکمرکزی باید در قالب قانون مدیریت شناورشده ارزی و اتخاذ تصمیمات مناسب از افزایش بیشتر قیمت دلار در بازارها جلوگیری کند و اطمینان مردم را به ایجاد ثبات پایدار اقتصادی در کشور جلب کند. دولت در بودجه سال 93 برای پرداخت یارانه نقدی 42هزارمیلیاردتومان در نظر گرفته است بنابراین این موضوع به بازار کد میدهد که وضعیت اقتصادی کشور در کوتاهمدت اصلاح نخواهد شد و این موضوع طبیعتا بازار ارز و طلا را تحتتاثیر قرار میدهد. جعفرزادهایمنآبادی افزود: باید پذیرفت نزدیکشدن به سال جدید در افزایش تقاضا برای دلار و سکه تاثیرگذار است که این موضوع به رشد قیمتها در بازار منجر شده، البته در افزایش نرخ سکه و طلا، رشد جهانی قیمت اونس طلا نیز نکته مهمی است.این عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس یادآور شد: در هر صورت باید نقصهای مرحله اول اجرای قانون هدفمندی یارانهها اصلاح شود و در اجرای مرحله دوم هدفمندی این مشکلات تکرار نشود این در حالی است که برنامهریزیهای اقتصادی نیز باید بهنحوی باشد که تحولات سیاسی و اقتصادی در نقاط مختلف جهان، بر اقتصاد ایران تاثیر جدی نداشته باشد.
این رشد قیمتها البته در بازار سکه هم اتفاق افتاد که با توجه به رشد قیمت دلار و نرخ جهانی اونس منطقی به نظر میرسد. البته سکه در کنار اثرپذیری از افزایش نرخ دلار بهواسطه کارکردی که بهعنوان هدیه دارد با افزایش تقاضا روبهرو شده است. با نزدیکشدن به روزهای پایانی سال، تقاضا برای سکه و طلای 18عیار نیز قدری افزایش یافته و همراه با افزایش نسبی نرخ ارزها، رشد قیمت این کالاها را موجب شده است. از سوی دیگر رشد نرخ اونس طلا همسو با دو عامل دیگر، به افزایش بهای طلا در بازار داخلی منجر شده است. قیمت اونس هم بیشتر تحتتاثیر افت شاخص سهام در اروپا و اخبار نهچندان خوب اقتصادی که از آمریکا به گوش میرسد از هزارو200دلار در یکی، دو ماه گذشته به هزارو340دلار رسیده است که به اعتقاد تحلیلگران افزایش درخور توجهی نیست.