تازهترين نظرسنجيها درباره انتخابات رياستجمهوری امريكا از پيشتازی 12 درصدی هيلاری كلينتون دموكرات نسبت به دونالد ترامپ جمهوريخواه خبر ميدهد. ترامپ ميگويد: نتيجه نظرسنجيها «نادرست» است.
نظرسنجي حاكي از آن است كه 50 درصد از هيلاري كلينتون حمايت ميكنند، در حالي كه حاميان دونالد ترامپ به ۳۸ درصد ميرسد. نظرسنجي ايبيسي نشان ميدهد 69 درصد از رايدهندگان از واكنش دونالد ترامپ به اتهامهاي آزار جنسي ناراضي هستند. اتهامات ترامپ درباره احتمال دستكاري و تقلب در انتخابات نيز واكنشهاي منفي زيادي را در پي داشته است. پل پيلار، استاد دانشگاه و عضو سابق سازمان سيا در وبسايت لوبلاگ با اشاره به تاثير رقابتهاي انتخاباتي سال جاري بر سياست خارجي ايالات متحده مينويسد: ترامپ با اتهاماتش به سنتهاي امريكايي «انتقال مسالمتآميز قدرت» و «احترام به افراد حاضر در انتخابات» حمله كرده است. در مورد اول او به حاميانش گفته كه «اگر در انتخابات بازنده شود يعني اينكه تقلب شده است.» اوج اين جنجال زماني بود كه نامزد جمهوريخواهان در مناظره رودررو با هيلاري كلينتون از پاسخ دادن به اين پرسش كه نتيجه نهايي را خواهد پديرفت يا خير، سر باز زد. در مورد دوم (احترام به رقيب)، ترامپ با استفاده از شعار «او را به زنجير بكشيد» در كارزارهاي انتخاباتياش تهديد كرده كه در صورت پيروزي اين كار را خواهد كرد و هيلاري كلينتون را به بند خواهد كشيد. او حتي از اين هم فراتر رفته و گفته كه از همان ابتدا نبايد به هيلاري كلينتون اجازه داده ميشد كه در انتخابات شركت كند.
نتيجه انتشار چنين تصويري از فضاي انتخابات و سيستم سياسي ايالات متحده، تصويري كه ميلياردها نفر در خارج از كشور شاهدش هستند، باعث شده امريكا بخشي از قدرت نرم خود را از دست بدهد. خيليها اعتمادشان به دموكراسي را از دست دادهاند و دولتهايي كه دليل خوبي دارند تا در برابر فرآيندهاي سياسي داخلي خود رفتاري تهاجمي داشته باشند، حالا با خوشحالي از اين تصوير براي منحرف كردن توجهات از نقصهاي خود بهرهبرداري كرده و ايالات متحده را به در پيش گرفتن سياستهاي دوگانه متهم ميكنند.
مساله ديگري كه در رقابتهاي انتخاباتي امريكا تاحد زيادي سياست خارجي اين كشور را تحت تاثير قرار داده، تكرار ادعاهاي كذب ترامپ است كه نه تنها جهل او را نسبت به سياست خارجي نشان ميدهد بلكه بيانگر باورهاي غلط او درباره امور مهم اين حوزه است. به عنوان مثال ترامپ در آخرين مناظره رودررو با هيلاري كلينتون ادعاهاي پيشين درباره توافق هستهيي ايران را تكرار كرده و مدعي شد كه اين توافق، ايران را به بمب هستهيي نزديكتر كرده است. از آنجا كه در اين مناظره مسائل بسياري مطرح شد و اتهامات زيادي از سوي ترامپ عليه هيلاري كلينتون عنوان شد، از جمله درباره جنگ عراق نامزد دموكراتها تقريبا فرصتي را براي بازگشت به تكتك موضوعات و پاسخدهي به اشتباهات طرف مقابلش نداشت؛ به اين ترتيب طرح مسائلي چون توافق هستهيي با ايران نه تنها با اشتباه همراه بود بلكه كاملا وارونه جلوه داده شد و تصويري كه پيشتر به غلط در ذهن مخاطبان امريكايي بهويژه حاميان ترامپ نقش بسته بود را پررنگتر كرد. چنين مشكلاتي همگي به زمان و توجه اندك به مسائل سياست خارجي در كارزارهاي انتخاباتي باز ميگردد مگر در مواردي كه به بحران مهاجرت، تجارت خارجي و تروريسم مربوط ميشود. در برخي انتخابات گذشته تمام مناظرههاي نامزدهاي انتخاباتي بر سر سياست خارجي و امنيت بود.
در آخرين مناظره امسال اما تنها موردي كه در حوزه سياست خارجي بيش از ديگر امور مورد بحث قرار گرفت، جنگ حلب سوريه و حضور نيروهاي امريكايي در عراق بود. اما حتي جنگ سوريه و عراق هم آنطور كه نياز بود، مورد توجه قرار نگرفتند. وقتي كه هيلاري كلينتون درباره حمايت خود از ايجاد منطقه پرواز ممنوع در سوريه صحبت كرد، مجري مناظره تلاش كرد، نشان دهد كه تصميم آن زمان كلينتون از سر اجبار و به دليل مواضع رييسجمهور وقت و رييس ستاد مشترك امريكا بوده كه بر ايجاد منطقه پرواز ممنوع در سوريه اصرار داشتند. هيلاري كلينتون در مقابل به تلاشهاي مجري مناظره هيچ پاسخي نداد و درباره نظرات خود در اين باره شفافسازي نكرد. بهطور كلي ميتوان گفت كه در اين مناظره يا دو مناظره قبل، بسياري از پرسشهاي مطرح در حوزه سياست خارجي تقريبا بدون پاسخ رها شدند.
آسيبي كه رقابتهاي امسال انتخابات رياستجمهوري به روابط خارجي ايالات متحده، سياست خارجي و درك عمومي از سياست خارجي اين كشور وارد كرده با بسته شدن پرونده انتخابات به قوت خود باقي خواهد ماند. حتي اين احتمال وجود دارد كه آسيبهاي بدتري هم در راه باشند. شدت اين تخريبها به واكنش احتمالي ترامپ پس از شكست در شب انتخابات بازميگردد. اما باز هم اين همه داستان نيست. راههاي ديگري هم وجود دارد كه فضاي مسموم امروز سياست داخلي ايالات متحده ميتواند، پيامدهايي فراتر از مرزهاي اين كشور داشته باشد.
اگر هيلاري كلينتون در انتخابات هشتم نوامبر پيروز شود، نخستين كانديداي دموكراتي است كه از سال 1856 تاكنون جانشين يك رييسجمهور دموكرات ميشود. آخرين بار اين اتفاق در زمان جيمز بيوكنن (پانزدهمين رييسجمهوري امريكا) در سال 1856 روي داده بود. بيوكنن همچنين آخرين رييسجمهوري بود كه پيش از نشستن بر كرسي رياستجمهوري، وزير خارجه اين كشور بوده است. اگرچه او به واسطه تجربهيي كه در سياست خارجي داشت، توانست اين حوزه را به خوبي مديريت كند اما در طول رياستجمهوري تك دورهيياش، كشور چنان درگير اختلافات داخلي شد كه سياست خارجي به فراموشي سپرده شد. موضوع بردهداري و تهديدهاي آغاز جنگ داخلي رمق سياستمداران براي اجراي هر طرح و ابتكار ديگري را به تحليل برد. سياست خارجي بيوكنن كه بيشتر روي حوزه امريكايلاتين متمركز شده بود، تقريبا هيچ كارايي نداشت.
گرچه در فضاي پرتفرقه و مسموم امروز سياست داخلي امريكا احتمال وقوع جنگي مشابه بعيد است اما قطعا در اين فضا تلاش براي حفظ يك سياست خارجي منسجم در خارج چالشي بزرگ براي هيلاري كلينتون خواهد بود.
- روزنامه تعادل