كرمان بیست و هفتمین مقصدی است كه از سفرهای استانی «حسن روحانی» رییس جمهوری و اعضای هیات دولت میزبانی می كند؛ استانی كه به رغم مزیت ها و ظرفیت های بالا برای توسعه و جذب سرمایه، با چالش های اقلیمی و اقتصادی و نیز معضل های اجتماعی گوناگونی دست و پنجه نرم می كند.
كاروان تدبیر و امید در ادامه سفرهای استانی، امروز سه شنبه بیست ویكم اردیبهشت میهمان مردم كرمان است. رییس جمهوری در این سفر افزون بر دیدار با مردم و سخنرانی در جمع آنان، در میان برگزیدگان و نخبگان فرهنگی، دانشگاهی، خانواده شهدا، كارگران، عشایر و ... حضور می یابد. رییس جمهوری و هیات همراه در سفر به كرمان نیز همانند سایر سفرهای استانی از نزدیك مسایل و مشكل های استان را نظاره گر خواهند بود تا بتوانند در حل این مسایل گام های موثرتری بردارند.
چشم امید كرمانی ها به سفر استانی رییس جمهوری
استان كرمان با توجه به شرایط جغرافیایی و اقلیمی، از لحاظ معیارهای توسعه به عنوان یكی از استان های فقیر كشور شناخته می شود. این استان با دشواری هایی مانند بحران آب، طرح های ناتمام و مشكل های آموزشی دست به گریبان است.
از مهمترین دغدغه های مردم و مسوولان در سفر 2 روزه دولت تدبیر و امید به این استان، تكمیل طرح انتقال آب از سد «صفارود» به شهر كرمان و همچنین طرح انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان برای مصرف های صنعتی این استان است زیرا بر اساس گزارش تارنماهای محلی كرمان، 27 شهر این استان در وضعیت قرمز بحران بی آبی قرار دارند.
انتظار تكمیل طرح های رفاهی و عمرانی استان كرمان تنها به آبرسانی محدود نمی شود. تكمیل طرح های مرتبط با راه های ارتباطی استان نیز با كمبود اعتبار مواجه است.
«محمدمهدی بلوردی» مدیركل راه و شهرسازی استان كرمان در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: تامین اعتبار برای تكمیل پروژه بزرگراه محور «چترود- راور- دیهوك» یكی از خواسته های این اداره كل در سفر رییس جمهوری به استان كرمان است . وی با بیان این كه محور مورد نظر، چند استان را به خراسان رضوی وصل می كند، اظهار كرد: این طرح یكی از پروژه های بسیار مهم است كه 6 پیمانكار دارد و مجموع قرارداد این پروژه حدود 230 میلیارد تومان است كه در قانون بودجه 95 فقط حدود 150 میلیارد ریال برای این پروژه پیش بینی شده است.
به رغم تاكید آموزش و پرورش در خصوص لزوم برچیدن مدارس كپری، هنوز می توان در جنوب استان كرمان مدارسی از این دست را مشاهده كرد. در سفرهای استانی دولت پیشین با وجود برجستگی ضرورت كپرزدایی از مدارس استان های كرمان و سیستان و بلوچستان این مهم تحقق نیافت؛ معضلی كه حل آن نیازمند اقدام و عمل است.
در این زمینه «محمدمحسن بیگی» مدیركل آموزش و پرورش استان كرمان، دوازدهم اردیبهشت به مناسبت «روز معلم» گفت: حدود 30 درصد از مدارس استان كرمان فرسوده است و از لحاظ كیفی نمی توانند جوابگوی نیاز آموزشی دانش آموزان باشند.
كرمان؛ ظرفیت ها و مزیت ها سرمایه گذاری
پهناورترین استان كشور به دلیل وجود ظرفیت های فراوان در بخش های مختلف صنعت، معدن و كشاورزی می تواند به بهشتی برای سرمایه گذاران تبدیل شود. این استان با استخراج سالانه 60 میلیون تُن از انواع مواد معدنی، حدود 21 درصد از استخراج كشور را در این زمینه به خود اختصاص داده است. امروز صدور 360 پروانه بهره برداری معدنی در استان تنها گوشه ای از پویایی این حوزه است.
«مس سرچشمه»، «كرومیت فاریاب»، «مس میدوك و خاتون آباد شهر بابك»، «فروكروم بافت»، معادن زغال سنگ شمال استان و سنگ آهن «گل گهر» سیرجان در كنار مناطق ویژه اقتصادی بم، سیرجان و رفسنجان از ظرفیت های صنعتی این استان برای جذب سرمایه گذاری است.
«مهدی حسینی نژاد» معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان كرمان در جریان یك نشست، قوانین مزاحم، مانع و سخت گیر را دلیلی بر كم بودن استقبال سرمایه گذاران خارجی در حوزه معادن دانست.
استان كرمان بیش از 11 درصد خاك كشورمان را به خود اختصاص داده است كه از این مساحت، پنج درصد اراضی كشاورزی، هشت درصد جنگل، 42 درصد بیابان و 45 درصد را مرتع تشكیل می دهد. حال این پرسش در ذهن شكل می گیرد كه استانی با پنج درصد زمین قابل كشت، چگونه می تواند پذیرای سرمایه گذاری های كلان باشد؟
برای پاسخ به این پرسش لازم است نگاهی به تولید محصول های باغی و كشاورزی در این استان داشته باشیم. استان كرمان در بخش كشاورزی یكی از استان های مهم و اثرگذار كشور به حساب می آید. این استان در سطح زیر كشت و تولید پسته جایگاه نخست را در دنیا به خود اختصاص داده است. تنوع آب وهوایی، وجود اقلیم های متفاوت چهار فصل و اختلاف ارتفاع باعث شده است 138 نوع گیاه زراعی و باغی در استان كشت و حدود 6 میلیون تُن محصول كشاورزی در شمال و جنوب استان كرمان تولید شود.
این استان همچنین مقام نخست كشور را در زمینه كشت های گلخانه ای، خرما و گردو دارا است. افزون بر آن، این استان مقام دوم محصولات جالیزی كشور را به خود اختصاص داده است. یكی دیگر از ظرفیت های برجسته استان كرمان، موضوع تولید انرژی پاك است. قرار گرفتن این استان در مسیر وزش باد ملایم و دایمی و بهره مندی از 320 روز آفتابی برای تولید انرژی خورشیدی، از مهمترین زمینه های تولید انرژی پاك در كرمان است.
منابع سرشار استان كرمان و نیاز به مدیریت و حمایت
برای استان كویری كرمان آب ارزشمندین و حیاتی ترین عنصر محسوب شود. براساس آمارها، 27 شهر این استان در وضعیت قرمز بحران بی آبی قرار دارند. از طرفی، مصرف غیراصولی آب در بخش كشاورزی یك بازده منفی در این استان ایجاد كرده است كه در كمتر استانی می توان شاهد آن بود. افزون بر آن، خشكسالی های متوالی در 17 سال گذشته و برداشت بی رویه از سفره های آب زیر زمینی، استان كرمان را در وضعیت بسیار دشواری قرار داده است.
خام فروشی محصولات معدنی و كشاورزی یكی دیگر از مشكل های جدی پیش روی استان كرمان است. «علیرضا رزم حسینی» استاندار كرمان شامگاه شنبه (هجدهم اردیبهشت ماه) در گفت وگوی ویژه خبری سیمای مركز كرمان با بیان این كه شرایط فعلی به هیچ وجه در شان استان كرمان نیست، اظهار كرد: استان كرمان از مزیت ها و ظرفیت های بسیار بالایی در بخشهای مختلف صنعتی، معدنی، كشاورزی، گردشگری و ... برخوردار است و باید توسعه استان براساس ظرفیت ها این منطقه شكل بگیرد.
وی افزود: استان كرمان بهشت معادن ایران است و در صنعت گردشگری نیز با توجه به تاریخچه آن، فرصت های بسیار خوبی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی وجود دارد. اگر مشاركت عمومی و حضور فعال مردم در صحنه وجود داشته باشد، میتوانیم استعدادها و ظرفیت های منطقه را شكوفا كرده و موجب خلق ثروت شویم تا محرومیت هایی كه در برخی از مناطق شاهد آن هستیم، تبدیل به آبادانی و پیشرفت شود.
«جواد شهریاری» قائم مقام سازمان جهاد كشاورزی استان نیز چند روز پیش با اشاره ظرفیت های جنوب كرمان در بخش كشاورزی، گفت: جنوب كرمان تابلو زیبایی از كشاورزی كشور است و حمایت از كشاورزان برای توسعه كشاورزی در این منطقه از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است اما متاسفانه این بخش از استان كرمان با وجود تمام داشته هایش دچار فقر صنایع تبدیلی شده است. شهریاری خواستار توسعه صنایع تبدیلی در كشاورزی جنوب كرمان شد و افزود: هم اكنون تنها تولید كننده هستیم و محصولات تولیدی را بدون ایجاد سود افزوده به دیگران می فروشیم، در صورتی كه با سرمایه گذاری های اندك می توان در این منطقه ایجاد ثروت كرد.
حاشیه نشینی، بیكاری، اعتیاد و طلاق از مهم ترین معضل های استان
افزون بر محرومیت های اقتصادی و سطح نامطلوب توسعه، استان كرمان یكی از استان های كشور با سطح بالای آسیب های اجتماعی است. از مهم ترین آسیب اجتماعی در این استان موضوع گستردگی حاشیه نشینی است كه خود می تواند سرچشمه دیگر آسیب های اجتماعی باشد. استاندار كرمان شنبه شب در نشست خبری خود در زمینه حاشیه نشینی گفت: 85 درصد آمار سرقت مربوط به حاشیه شهرها است كه مشكل های زیادی را در استان ایجاد كرده است.
طلاق به ویژه طلاق توافقی از دیگر مشكل های اجتماعی پیش روی مردم استان است. فقط پارسال هفت هزار و 838 مورد پرونده مربوط به طلاق به دادگاه های عمومی، حقوقی و خانواده فرستاده شد كه از این تعداد سه هزار و 677 مورد، طلاق توافقی بوده است. براساس آمارها، میزان طلاق در استان كرمان 122 تَن به یكصد هزار تَن است.
بیكاری جوانان از دیگر چالش هایی است كه میزان و رقم آن در برخی از اظهارنظرهای مسوولان محلی تا 22 درصد عنوان شده است. چندی پیش «مهرداد محمدی سلیمانی» مدیركل آمار و اطلاعات استانداری كرمان، نرخ بیكاری این استان را 8.4 درصد عنوان كرد و گفت: این مقدار، از نرخ بیكاری در كشور پایین تر است اما نرخ بیكاری در گروه جوانان در استان 22 درصد است.
«احمد اناركی محمدی» منتخب مردم رفسنجان و انار نیز پنجشنبه گذشته در گفت وگو با خبرنگار ایرنا در ارتباط با این مشكل، گفت: اولویت اصلی در استان كرمان ایجاد اشتغال است و با به كارگیری جمعیت جویای كار كه اكثرا جوان، دانشگاهی و تحصیلكرده هستند، بسیاری از مشكلات رفع می شود. این استان به خاطر نزدیكی به مرزهای پاكستان و افغانستان از دید سوداگران مرگ به عنوان گذرگاهی برای انتقال مواد مخدر از شرق به مركز كشور نگریسته می شود. برآوردها نشان می دهد كه رقمی بین 60 تا 70 درصد انتقال مواد مخدر در كشور از استان كرمان انجام می گیرد.
براساس یكی از آمارهای منتشر شده، استان كرمان از نظر تعداد معتادان رتبه نهم و از نظر میزان مصرف مواد رتبه نخست را در كشور دارد. مصرف و توزیع مواد مخدر در این استان به اندازه ای است كه 70 درصد جمعیت زندانی های استان كرمان را مجرمان حوزه مواد مخدر تشكیل می دهند. مسایل اشاره شده از مهم ترین معضل های پیش روی استان كرمان است كه انتظار می رود كاروان تدبیر و امید در این سفر توجه ویژه ای به آن داشته باشد.