همه چیز می‌فروشند از انواع و اقسام پوشاک مردانه و زنانه گرفته تا لوازم آرایش و خرده‌ریزهایی که همه تصورات آدمی را بر هم می‌ریزد! صحبت از خرازی‌هاست، صنفی که این روزها آنچنان درگیر تداخل صنفی شده که ابایی از به رخ کشیدن آن ندارد.
گروهی که با عنوان خرازی، فروش همه چیز را توجیه می‌کند، حالا در نوبرانه‌ای متفاوت، اقدام به فروش لوازم آرایش کرده است. این روزها بدون شک تداخل فعالیت‌های صنفی یکی از مهم‌ترین مشکلات اصناف به شمار می‌رود، معضلی که در نبود نظارت کافی روز به روز شکل پیچیده‌تری به خود می‌گیرد، به طوری که کارکرد برخی از گروه‌های صنفی مانند خرازی‌ها را به کل تحت‌شعاع قرار داده و موجب شده بخش عمده‌ای از کالاهای بنجل و قاچاق لوازم آرایش که با سلامت مردم ارتباط تنگاتنگی دارد از این طریق به فروش برسند. البته فروش کالاهایی که به‌طور مستقیم با سلامت شهروندان در ارتباط هستند و عامل شیوع بسیاری از حساسیت‌ها تلقی می‌شوند و در به‌وجود آمدن بیماری‌های مختلف متهم ردیف اول به شمار می‌آیند در واحدهای صنفی که تداخل دارند بیشتر به چشم می‌خورد.
کنترل مبادی ورودی
در این باره سیدحسین دکمه‌چی، رییس اتحادیه خرازی تهران با بیان اینکه رفع چنین مشکلاتی بیش از هرچیز نیاز به آموزش و فرهنگ‌سازی دارد به صمت توضیح می‌دهد: بازار مملو از اجناس بی‌کیفیت و تقلبی است و با وجود همه نظارت‌هایی که از سوی اتحادیه خرازی‌ها انجام می‌شود میزان ورود این کالاها به کشور آنچنان زیاد است که نظارت‌های این صنف جوابگوی جمع‌آوری و برچیده شدن آن نیست، بنابراین لازم است مسئولان نظارت و کنترل بیشتری در مبادی ورودی کالا انجام دهند. به گفته وی در دو سال گذشته آمارها از کشف مقدار زیادی کالاهای تقلبی که حجم آن با کشفیات ۲۵ سال گذشته برابری می‌کند، حکایت دارد؛ موضوعی که ایجاب می‌کند تا مسئولان ذی‌ربط رسیدگی آن را به طور جد در دستورکار قرار دهد. او در ادامه، دامنه این مشکل را وسیع‌تر از حد تصور عنوان کرده و می‌گوید: وقتی لوازم بهداشتی و آرایشی در اماکنی مثل سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های پوشاک به فروش می‌روند، نشان از این دارد که مشکل آنقدر توسعه‌یافته که اتحادیه‌ای مانند خرازی‌ها به‌تنهایی از عهده کنترل آن برنمی‌آید. دگمه‌چی با اشاره به میزان اندک تولید لوازم آرایشی در کشور اضافه می‌کند: بی‌شک افزایش واحدهای تولیدکننده لوازم آرایشی در کشور در رفع این مشکل موثر خواهد بود و با تامین نیاز داخلی جلوی ورود بی‌رویه و بی‌کیفیت لوازم آرایشی خارجی نیز گرفته می‌شود. البته این امر مستلزم حمایت داخلی است. وی همچنین به کلاس‌های آموزشی که در دو سال گذشته از سوی اتحادیه خرازی به منظور ارتقای دانش علمی و شناخت محصولات آرایشی و بهداشتی برای اعضای این صنف برپا شده، اشاره می‌کند و می‌گوید: در این کلاس‌ها فروشندگان با کالای اصل و تقلبی آشنا می‌شوند و در پایان دوره، دیپلم خرازی فروش لوازم آرایشی و بهداشتی را از سوی اتحادیه دریافت می‌کنند.
تداخل آفتی برای اصناف
تداخل صنفی فعالیت خرازی‌ها با دیگر اصناف مشکل دیگری است که رییس اتحادیه خرازی تهران درباره آن می‌گوید: به‌عنوان مثال فرض کنید اتحادیه تولیدکنندگان کشباف کالایی مانند جوراب را تولید می‌کند اما فروش این کالا مربوط به اتحادیه خرازی می‌شود و واحدهای فروش این کالا باید زیرنظر اتحادیه لوازم خرازی باشند یا برای مثال واحدهای صنفی خیاطی زیرنظر اتحادیه خیاطان فعالیت می‌کنند، این درحالی است که فروش لباس‌های دوخته‌شده زیرنظر اتحادیه خرازان انجام می‌شود. همچنین محصولی چون کالای خواب که کالاهایی مانند پتو، حوله و ملافه را در بر می‌گیرد، از سال ۱۳۷۰ زیرمجموعه اتحادیه لوازم خرازی به شمار می‌رود اما گاهی بر سر این مسئله با اتحادیه ندافان به تداخل برمی‌خوریم. معضلی که دگمه‌چی بهترین راه‌حل برطرف شدن آن را گفت‌وگو می‌داند و می‌گوید: نباید اجازه داد این مسائل به مشکلی بزرگ تبدیل شود. در کنار این مسائل، نکته مهم دیگر این است که همه اتحادیه‌ها باید در تلاش باشند تا زیرمجموعه‌های خودشان را سامان داده و آنها را به دریافت مجوز تشویق کنند. وی گستره فعالیت اتحادیه متبوع خود را افزون‌بر ۱۲ هزار واحد صنفی ارزیابی کرد و افزود: وجود چنین آماری در پایتخت نشان از نیاز جامعه به خدمات این صنف دارد. از نظر اقتصادی چنانچه هر واحد صنفی را تامین‌کننده یک فرد صنفی و خانوار وی و یک کارگر و خانوار او به شمار بیاوریم، بر مبنای هر خانواده ۳ نفره حداقل ۷۲۰ هزار نفر در این چرخه امرار معاش و زندگی می‌کنند و این تنها یک آمار حداقلی است. البته براساس آمارهای رسمی و برآوردهای انجام شده این جمعیت افزون‌بر ۱/۵ میلیون نفر است که این حجم از نیروی انسانی و سرمایه در گردش و خدمات آنها نشان از نقش و جایگاه با اهمیت صنف خرازان در عرصه اقتصاد شهری دارد.
لوازم آرایشی‌های تهران اتحادیه مستقل ندارند
محمد شکریه، نایب‌رییس اتاق اصناف ایران با اشاره به اینکه فروشندگان لوازم آرایشی و بهداشتی در تهران اتحادیه جداگانه ندارند به صمت می‌گوید: تا زمانی که اتحادیه‌ای برای صنف فروشندگان لوازم آرایشی وجود نداشته باشد، فروش این اقلام از سوی اعضای اتحادیه خرازان مشکلی ندارد. او می‌گوید: تا این لحظه درخواستی برای ایجاد اتحادیه فروشندگان لوازم آرایشی و بهداشتی در تهران به ثبت نرسیده، اما اگر تعداد اعضا به حد نصاب برسد و درخواستی مبنی بر ایجاد اتحادیه به اتاق اصناف ارائه شود راه‌اندازی اتحادیه برای فروشندگان لوازم آرایشی تهران بلامانع است.
نایب رییس اتاق اصناف ایران در بخش دیگری از گفته‌هایش در پاسخ به انتقاد رییس اتحادیه خرازی تهران مبنی بر اینکه فعالیت این گروه با اتحادیه تولیدکنندگان کشباف مانند جوراب و اتحادیه ندافان دچار تداخل می‌شود، توضیح می‌دهد: این مشکل به‌طور معمول با توافق بین اتحادیه‌ها برطرف می‌شود اما اگر مشکل با توافق بین اتحادیه‌ها برطرف نشود بازرسان اتاق اصناف می‌توانند به آن واکنش نشان دهند. تداخل صنفی یکی از معضلات بازار است که از یک سو برای صاحبان واحدهای صنفی مشکلاتی را ایجاد کرده و از سوی دیگر به زیان مصرف‌کنندگان تمام شده است. متاسفانه نبود نظارت کافی یکی از دلایل تداخل صنفی است، بنابراین اگر برای رفع معضل تداخل صنفی چاره‌اندیشی نشود این امر هم بازار و هم مصرف‌کنندگان را متضرر خواهد کرد.
زهره رجب‌نیا - گروه تجارت / صمت