رتبه هفتم ایران در مصرف لوازم آرایشی موجب شده تا سالانه بخش عمده‌ای از درآمدهای ارزی کشور صرف واردات این محصولات از مبادی رسمی و غیررسمی به ایران شود. ایران پس از عربستان، بزرگترین مصرف‌کننده لوازم آرایشی در منطقه است و مقام هفتم را نیز در بین همه کشورهای جهان دارد.
افزایش سرانه مصرف لوازم آرایشی در ایران موجب شده تا صنعت لوازم آرایشی در ایران صنعتی بزرگ محسوب شده و تقاضا برای محصولات آرایشی با شتابی سریع، رو به افزایش باشد. با توجه به اینکه میزان مصرف لوازم آرایشی در ایران بالا بوده و همچنین هزینه خرید محصولات آرایشی دارای نشان(برند) نیز بسیار بالا است و همچنین با توجه به تحریم‌هایی که در سال‌های اخیر علیه ایران اعمال شده، بنابراین ایران به مقصد اصلی محصولات آرایشی تقلبی، تبدیل شده است. سرانه مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی از یک سو و همچنین استفاده از محصولات تقلبی از سوی دیگر موجب شده تا سالانه حجم عمده‌ای از منابع ارزی صرف واردات این نوع از کالاهای مصرفی شود.
واردات ۶۰ میلیون دلاری در نیمه نخست سال
در حالی که میزان واردات انواع لوازم آرایشی و بهداشتی در سال ۱۳۹۳، ۱۷ میلیون و ۸۵۵ هزار و ۲۱۸ کیلوگرم به ارزش ۱۱۸ میلیون و ۸۱ هزار و ۹۹ دلار بود؛ این رقم در ۶ ماهه امسال به حدود ۹ میلیون و ۹۸۵ هزار و ۶۷۷ کیلوگرم و ارزش ۵۹ میلیون و ۸۰۸ هزار و ۴۹۰ دلار رسیده است. آمارهای گمرکی نشان می‌دهد در ۶ ماهه امسال، ۵۳ هزار و ۶۲۹ کیلوگرم انواع لوازم آرایش لب، وارد کشور شده که ارزش آن در مجموع ۹۵۴ هزار و ۱۲۴ دلار و معادل بیش از ۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان بوده است.
واردات ۹ میلیارد تومانی برای چشم
فهرست اقلام وارداتی گمرک در فصل‌های بهار و تابستان نشان می‌دهد که در این مدت، ۱۵۵ هزار و ۱۶۳ کیلوگرم لوازم آرایشی، با عنوان فرآورده‌های آرایش چشم، وارد ایران شده که مجموع این نوع کالای آرایشی برای کشور، بیش از ۳ میلیون دلار ارزش داشته است. ارزش ریالی این میزان لوازم آرایشی وارداتی چشم، بیش از ۹ میلیارد تومان بوده است.
واردات ۱۴میلیارد تومان لاک
در ۶ ماهه امسال، در مجموع ۶۴۷ هزار و ۳۷۸ کیلوگرم انواع فرآورده‌های آرایش ناخن دست و پا، به ارزش ۵ میلیون و ۴۵۱ هزار و ۶۶۰ دلار وارد کشور شده است. آمار واردات لوازم آرایش ناخن به کشور در فصل‌های بهار و تابستان، نشان می‌دهد که ارزش واردات این محصول، نزدیک به ۱۶ میلیارد تومان بوده است.
واردات ۶۱۵ تنی پودر آرایشی
انواع پودر آرایشی و بهداشتی پوست، دیگر محصول آرایشی بوده که براساس آمار موجود، معادل ۷۸ هزار و ۴۵۷ کیلوگرم و ارزش ۷۲۵ هزار و ۸۷۳ دلار یا حدود ۲میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان، وارد کشور شده است. در ادامه فهرست اقلام وارداتی گمرک در ۶ ماهه امسال؛ فرآورده‌های زیبایی و آرایشی و مراقبت از پوست، به میزان ۲ میلیون و ۳۶۳ هزار و ۴۳۷ کیلوگرم به ارزش بیش از ۷۵ میلیارد تومان و یا افزون‌بر ۲۶ میلیون دلار وارد کشور شده است.
واردات شامپو
همچنین در این مدت، ۴ میلیون و ۴۸۵ هزار و ۹۷۳ کیلوگرم شامپو، به ارزش بیش از ۳۵میلیارد تومان یا ۱۲میلیون و ۳۵۴ هزار و ۷۸۱ دلار وارد کشور شده است. فرآورده‌های آرایش مو نیز با عنوان‌های «فیکساتور مو» و «فرآورده‌هایی برای فر زدن دائمی و باز کردن فر مو» به کشور وارد شده‌اند. براساس این ارقام، در فصل‌های بهار و تابستان، در مجموع بیش از ۷۳ هزار و ۶۲۹ کیلوگرم «فیکساتور مو» به ارزش ۱۵۷ هزار و ۵۷۸ دلار، حدود ۴۵۷ میلیون تومان و ۴ هزار و ۵۹ کیلوگرم «فرآورده فر و بازکردن فر مو»، به ارزش حدود ۲۲ هزار دلار یا ۶۱ میلیون تومان وارد کشور شده است. سایر فرآورده‌های بهداشتی و آرایشی مو، به جز شامپو مانند محصولاتی برای فر زدن دائمی یا باز کردن فرمو و فیکساتور مو به مقدار ۲ میلیون و ۱۲۳ هزار و ۱۱۶ کیلوگرم، به ارزش بیش از ۳۱ میلیارد تومان یا ۱۰ میلیون و ۷۴۵ هزار و ۸۹۴ دلار وارد کشور شده است. باید اذعان کنیم که بازار لوازم آرایشی و بهداشتی کشورمان، با وجود کاهش میزان واردات و به دلیل سوددهی بالا، بسیار داغ است. به طوری که نشان(برند)های مختلفی که گاهی تقلبی هستند در بازار به چشم می‌خورند.
آرایش در عربستان!
براساس آمارهای اعلامی؛ ایران پس از عربستان! دومین کشور مصرف‌کننده لوازم آرایشی در خاورمیانه و هفتمین مصرف‌کننده جهان است. این بازار مصرف بزرگ، توجه تولیدکنندگان این لوازم را به ایران جلب کرده و در عین حال معضل قاچاق را نیز افزایش داده است. بررسی آمار واردات ثبت شده مواد آرایشی و بهداشتی در گمرک نسبت به آمار کل واردات غیررسمی، رقمی بسیار متفاوت است.
بی‌آمارترین بازار
براساس آمار غیررسمی که به اعتقاد اهالی بازار لوازم آرایشی، رسمی‌ترین آمار، همین آمار غیررسمی است! زنان ایرانی به طور میانگین، با خرید ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان لوازم آرایشی در سال، گوی سبقت را از زنان در منطقه خاورمیانه ربوده‌اند و از این منظر ایران را در جایگاه نخست در منطقه و حتی جهان قرار داده‌اند؛ مصرفی که به هیچ عنوان با میزان تولید در داخل کشور، همخوانی ندارد.
وقتی به آمار گمرک نگاه می‌کنیم به طور تقریبی به هیچ نتیجه روشنی از اوضاع صادرات و واردات محصولات آرایشی و بهداشتی به کشور نمی‌رسیم و نبود اطلاعات دقیق در این زمینه، ما را به بررسی آمار موسسه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای سوق می‌دهد. با استناد به این آمار، ایران نخستین بازار بزرگ هدف لوازم آرایشی در منطقه به شمار می‌رود؛ به این معنی که هر سال ۱۴ میلیون نفر زن ایرانی به میزان ۱/۲ میلیارد دلار از بازار ۲/۷میلیارد دلاری فروش لوازم آرایشی را در منطقه خاورمیانه به خود اختصاص می‌دهند. بر این اساس ایرانی‌ها ۲۹ درصد از بازار محصولات آرایشی در خاورمیانه را به خود اختصاص داده‌اند. به طور قطع میزان واردات لوازم آرایش به کشور تنها به آمارهای ارائه شده از سوی گمرک محدود نمی‌شود چرا که بنا به گفته بسیاری از کارشناسان و فعالان این بازار، حدود ۹۰ درصد محصولات آرایشی موجود در بازار کشور به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود و هیچ گونه نظارتی بر این واردات از سوی دستگاه‌های متولی وجود ندارد.
سرمایه زنان در جیب بیگانگان!
در حالی ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار سرمایه زنان ایرانی به طور سالانه، برای خرید لوازم آرایشی هزینه می‌شود که بنا به گفته برخی از کارشناسان، بخش چشمگیری از این سرمایه به جیب شرکت‌های چینی، ترکی و تایلندی می‌رود؛ شرکت‌هایی که با روش‌های ماهرانه، اجناس بی‌کیفیت خود را به نام و نشان(برند) شرکت‌های معتبر امریکایی و اروپایی وارد بازار ایران می‌کنند و به فروش می‌رسانند. قاچاق لوازم آرایش؛ خطرناک‌ترین قاچاق کالا در کشور ما است. برای اینکه این لوازم، از مواد بسیار مضر و خطرناک برای جسم و سلامتی انسان ساخته می‌شود و در تماس مستقیم با بدن انسان است.
رضا، فروشنده لوازم آرایشی در یکی از مراکز خرید در منطقه حکیمیه تهران، درباره برند(نشان)های تقلبی در بازار می‌گوید: تولیدات چینی به طور تقریبی ۳۰ درصد از بازار واردات قاچاق لوازم آرایشی ایران را در اختیار دارد که مانند بیشتر کالاهای ساخته شده در این کشور، کیفیت بسیار پایینی دارند.
وی در واکنش به وجود لوازم آریشی ایرانی در بازار می‌گوید: تا به حال من رژ لب و یا ریمل ایرانی ندیده‌ام و اگر نیز وجود داشته باشد، به احتمال زیاد، خانم‌های ایرانی از آنها استقبال نخواهند کرد. یکی دیگر از فروشندگان لوازم آرایشی در خیابان الوند نیز، درباره لوازم آرایشی بهداشتی تولید ایران می‌گوید: اگر منظور از لوازم آرایشی و بهداشتی، رژ لب و یا رژ گونه و انواع دیگر لوازم آرایشی است که به هیچ‌وجه چنین چیزی در بازار ایران وجود ندارد؛ ولی برخی شرکت‌های ایرانی، در زمینه تولید انواع کرم به موفقیت‌هایی دست یافته‌اند و محصولات آنها در کنار محصولات مشابه خارجی، مشتریان ویژه‌ای هم دارد.