دومین روز مذاکرات هسته‌ای ژنو

در حالی که هر دو طرف به موضوع ورود مذاکرات به مباحث جدی و محتوایی اشاره کرده اند، احتمال تدوین و امضای یک متن مقدماتی مشترک نیز مطرح شده است. روز گذشته و در پایان نخستین روز از دور جدید مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5، هر دو طرف ارزیابی مثبتی را از روند گفت و گوها ارائه داده و حتی احتمال رسیدن به یک توافق مکتوب را دور از ذهن ندانستند. 

در همین راستا، عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران ضمن اعلام خبر پیشرفت مذاکرات و برداشته شدن گامی چشمگیر در این گفت و گوها، از پذیرش چارچوب کلی طرح پیشنهادی ایران از سوی طرف مقابل خبر داد و گفت اینک دو طرف به دنبال رسیدن به یک متن مکتوب مورد توافق هستند؛ هرچند، ممکن است توافق نهایی در این دوره از مذاکرات حاصل نشود.

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان نیز در گفت و گو با «سی ان ان» ضمن بیان موضعی مشابه، ابراز امیدواری کرد که پس از گفت و گوهای روز جمعه، یک «تفاهم یا توافق»، به طور خاص در قالب یک سند مکتوب، مورد تأیید و تصویب طرفین قرار بگیرد. 

در پایان مذاکرات روز گذشته، هیئت ایرانی گفت و گوهای مجزایی را با نمایندگان کشورهای اروپایی، آمریکا، روسیه و چین انجام داد. با این حال، به دلیل فشرده بودن برنامه کاری دو طرف، دیدار ظریف و اشتون برای جمع بندی مباحث گذشته، به امروز موکول شد. 

در دیگر تحولات مربوط به مذاکرات هسته ای ژنو، صبح امروز اعلام شد که جان کری، وزیر خارجه آمریکا نیز قصد دارد به ژنو سفر کند. یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه آمریکا، هدف از این سفر را «کمک به کاستن از اختلاف نظرها در مذاکرات» عنوان کرد. گفته می شود کری قصد دارد در ژنو نشست سه جانبه ای را با ظریف و اشتون داشته باشد. به هر حال، این تصمیم از پیش برنامه ریزی نشده، گمانه زنی ها درباره نزدیک بودن یک توافق را بسیار تشدید کرده است.

در همین راستا، برخی منابع این احتمال را مطرح کرده اند که با توجه به سفر کری به ژنو، مذاکرات یک روز دیگر به طول انجامیده و روز شنبه را نیز در بر بگیرد.

از سوی دیگر، باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا نیز شخصاً با شبکه خبری «ان بی سی» گفت و گو و درباره چشم انداز کاهش تحریم های ایران در مذاکرات اظهارنظر کرده است. وی ضمن تکرار مواضع اعلام شده از سوی سخنگوی کاخ سفید، گفته آمریکا در ازای توقف پیشرفت برنامه هسته ای ایران و محدود کردن بخش هایی از آن، به صورت محدود اقدام به کاهش تحریم ها خواهد کرد؛ اما کاهش واقعی تحریم ها به توافق نهایی و حصول اطمینان در زمینه مورد نظر موکول خواهد شد.

11:52 - روزنامه دیلی‌تلگراف به نقل از منبعی در سنای آمریکا برخی جزئیات طرح پیشنهادی آمریکا برای توافق هسته‌ای با ایران را منتشر کرده است.  به گفته این منبع، «قدم اول» توافق بر این اساس خواهد بود:

• ایران غنی‌سازی 20درصد را متوقف می‌کند. همچنین ذخایر اورانیوم 20درصد ایران به «اکسید بی‌اثر» تبدیل می‌شود.

• ایران به غنی‌سازی 3.5درصد ادامه می‌دهد، اما تعداد سانتریفیوژهای فعال در این زمینه را محدود می‌کند. با این حال، نیازی به برداشتن یا اسقاط هیچ‌یک از سانتریفیوژها نیست.

• ایران موافقت می‌کند که در این دوره 6 ماهه، نیروگاه آب سنگین اراک را بهره‌برداری نکند. با این حال، می‌تواند همچنان به کار روی تاسیسات آن ادامه دهد.

• ایران می‌پذیرد که از سانتریفیوژهای نوع «آی‌آر 2» که می‌تواند غنی‌سازی را با سرعتی 3 تا 5 برابر نمونه‌های دیگر انجام دهد، استفاده نکند.

در مقابل، آمریکا تحریم‌های اقتصادی را از طریق آزادسازی برخی سرمایه‌های بلوکه‌شده ایران، کاهش می‌دهد. علاوه بر این، برخی محدودیت‌های صنایع پتروشیمی، موتوری و فلزات گرانبهای ایران، کاهش می‌یابد.

11:55 - «جان کری» وزیر خارجه آمریکا اعلام آمادگی کرد که برای کم کردن اختلافات درباره پرونده هسته‌ای ایران در مذاکرات ژنو همه تلاش خود را به کار بگیرد.

وی همچنین تأکید کرد که در ژنو با «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران و «کاترین اشتون» مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا درباره برنامه‌ هسته‌‌ای تهران، دیداری سه جانبه خواهد داشت.

11:56 - به گزارش خبرگزاری فرانسه، لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه هم در راه ژنو است و گفته می‌شود که برای پیشبرد مذاکرات خود را به ژنو خواهد رساند.

 12:06 - وزیر خارجه کشورمان احتمال کشیده شدن مذاکرات به فردا با وجود پیچیده شدن روند گفتگوها را رد نکرد. وزیر خارجه در این‌باره اعلام کرد با توجه به زمان‌بر بودن و پیچیده شدن مذاکرات این احتمال وجود دارد که مذاکرات فردا نیز ادامه یابد. وی در پایان از تلاش برای دستیابی به یک بیانیه مشترک میان طرفین خبر داد.

12:07 - نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در دیدار با وزیر خارجه آمریکا ضمن انتقاد شدید از پیشرفت مذاکرات بین ایران و گروه ۱+۵ اعلام کرد که این رژیم تعهدی در قبال توافق هسته‌ای نخواهد داشت.

12:13 - نمایندگان گروه 1+5 جلسه ای را برای هماهنگی مواضع با یکدیگر آغاز کرده اند. گفت و گوهای امروز با ایران پس از اتمام این جلسه آغاز خواهد شد. 

12:25 - منابع غربی و امریکایی مستقر در ژنو در گفت وگو با خبرنگاران اعزامی تسنیم به ژنو با اشاره به سفر کری، فابیوس، وزیر خارجه سوئیس و همچنین احتمال سفر لاوروف و وزیر خارجه انگلیس به ژنو معتقدند که دستیابی به یک توافق هسته ای تقریبا نزدیک است. این تحلیلی است که در حال حاضر بین تمامی غربی‌هایی که در ژنو حضور  دارند، دیده می‌شود.

12:42 - کاترین اشتون دقایقی پیش ضمن خروج از هتل، به محل مذاکرات عزیمت کرد. به نظر می رسد جان کری نیز پس از رسیدن به ژنو مستقیماً به محل مذاکرات خواهد رفت. 

12:56 - مایکل مان با حضور در جمع خبرنگاران گفت کاترین اشتون از جان کری دعوت کرده تا با حضور در ژنو، به روند مذاکرات کمک کند. 

13:11 - با توجه به برگزاری جلسات هماهنگی در هیئت های هر دو طرف، این احتمال وجود دارد که مذاکرات امروز به بعدازظهر (به وقت ژنو) منتقل شود. 

13:13 - یک منبع خبری روس در گفت و گو با خبرگزاری «ایتار تاس» خبر حضور لاوروف در ژنو را تکذیب کرد. 

13:14 - یکی از اعضای تیم مذاکره کننده ایرانی در گفت و گو با «تابناک» خبر احتمال ادامه مذاکرات در روز شنبه را تکذیب کرده و تأکید کرد هیچ تصمیمی در این زمینه گرفته نشده است. 

13:39 - دفتر ویلیام هیگ درباره اخبار منتشر شده مبنی بر سفر وزیر خارجه انگلیس به سوییس اعلام کرد به‌زودی درباره این موضوع بیانیه‌ای صادر خواهد کرد. 

13:41 - یک عضو هیات مذاکره‌کننده ایران گفت: سفر غیرمنتظره وزیر خارجه آمریکا به ژنو و دیدارش با ظریف برای توافق بر سر متن تفاهم شده میان ایران و 1+5 است. او گفت که هر دو طرف احساس می‌کنند برای رسیدن به نتیجه‌ای در این مذاکرات به ویژه بر سر متن مشترک به دست آمده میان ایران و 1+5 حضور و نظر وزیران خارجه ایران و آمریکا ضرروی است. 

این عضو هیات مذاکره کننده ایران با 1+5 درباره ادامه مذاکرات بر سر متن مورد بحث تصریح کرد که متن تقریبا تمام شده است و با حضور وزیران خارجه کشورهای 1+5 به ویژه آمریکا می‌تواند روی میز قرار گیرد تا به توافق برسد. او درباره جزییات متن این توافق گفت که این متن برای همه "غافلگیرانه" و "تعجب برانگیز" خواهد بود.

14:24 - «رویترز» تأیید کرد وزرای خارجه انگلیس و آلمان نیز به ژنو سفر خواهند کرد. 

14:42 - اسکات پیترسون، خبرنگار کریستین ساینس مانیتور می نویسد به گفته ظریف، نقطه پایانی در توافق ایران و 1+5 جایی خواهد بود که همه تحریم های موجود علیه ایران برداشته شده و حق غنی سازی ایران نیز به رسمیت شناخته شود.

14:45 - لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه لحظاتی پیش وارد هتل اینترکنتیننتال شد و با کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیدار و گفت وگو کرد. احتمالاً پس از این دیدار ظریف و اشتون با یکدیگر دیدار و گفت وگو خواهند کرد.

15:09 - وزیر خارجه فرانسه پس از ورود به ژنو در جمع خبرنگاران افزود که پیشرفت‌هایی در مذاکرات هسته‌ای با ایران حاصل شده است اما فعلا به توافقی دست یافته نشده است. وی همچنین اعلام کرد: "می‌دانم که مذاکرات ژنو مهم و سخت هستند و برای امنیت منطقه‌ای اهمیت دارند".

15:58 - محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ساعت 16 به وقت تهران دیدار می‌کنند. قرار بود این رایزنی ساعت 10 صبح به وقت ژنو انجام شود که به دلیل طولانی شدن رایزنی های داخلی 3+3 به تعویق افتاد.

15:59 - نخست وزیر رژیم صهیونیستی پس از دیدار با وزیرخارجه آمریکا گفت به وی گفته هیچگونه توافقی را با ایران امضا نکند.

16:36 - دیدار محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در هتل اینترکانتیننتال آغاز شد. گفته می‌شود که عراقچی، روانچی، بعیدی‌نژاد از تیم ایران و هلگا اشمیت و استفان کلمنت از تیم کشورهای غربی نیز در این دیدار حضور دارند.

16:39 - گمانه زنی‌ها حاکی از آن است که احتمالا مذاکراتی با حضور وزیر خارجه کشورمان، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزرای خارجه آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان در ژنو برگزار شود.

16:45 - ویلیام هیگ وزیر خارجه انگلیس وارد هتل اینترکانتیننتال شد.

17:02 - دیدار محمد جواد ظریف و کاترین اشتون، وزیر خارجه ایران و مسوول هماهنگی سیاست خارجی اتحادیه اروپا لحظاتی پیش پایان یافت.

17:03 - گفته می شود انجام هرگونه دیدار یا جلسه احتمالی با وزیر خارجه آمریکا بستگی به نتیجه جلسه در حال برگزاری ظریف و اشتون دارد.