رعایت نکات ایمنی و بررسی شرایط محیط در هنگام معدنکاری از وقوع حادثه و ایجاد مشکل جلوگیری می‌کند. اما در عین حال شاهدیم که برخی عوامل از کنترل خارج شده و منجر به حادثه می‌شوند که در بخشی از این حوادث خطاهای انسانی نیز دخیل هستند.
چندی پیش در معدن زغال‌سنگ «نگین طبس» به دلیل تجمع آب و حرکت آن در لایه‌های معدن، شاهد ریزش و بسته شدن معدن بودیم که تعدادی از معدنکاران در آن گرفتار شدند و با کمک نیروهای امداد و نجات راه برای خروج آنها از معدن باز شد و خوشبختانه به کسی آسیبی نرسید. اما حادثه محوطه باطله‌های معدن «گل‌گهر» که هفته گذشته اتفاق افتاد، این‌بار به خیر نگذشت و ۲تن از راننده‌های بیل مکانیکی و کامیون زیر آوار باطله‌های معدنی جان خود را از دست دادند.
رانش دپو
کارشناسان و فعالان این حوزه می‌گویند دقت در اجرا و بازنگری در مسائل فنی و همچنین رعایت نکات ایمنی از بروز حوادث جلوگیری می‌کند اما زمانی که رخدادهای زمین‌شناسی روی می‌دهد ممکن است کار چندانی از دست ما ساخته نباشد و آنچه نباید، اتفاق بیفتد. در حادثه هفته گذشته که در مجاورت یک معدن در «گل‌گهر» بر اثر رانش دپو رخ داد، ۲ نفر از نیروهای فعال پیمانکاری که مشغول بارگیری مواد بودند جان خود را از دست دادند. اگر چه بلافاصله بعد از وقوع حادثه که ساعت ۱۰:۳۰صبح دوشنبه ۲ آذر رخ داد، تیم‌های امداد و نجات در محل حادثه مستقر شدند و عملیات آواربرداری آغاز شد. به دلیل حجم بالای آوار از تمامی امکانات موجود در منطقه گل‌گهر برای جست‌وجو استفاده شد و از آنجایی که احتمال زنده بودن یک نفر از رانندگان وجود داشت، سگ‌های زنده‌یاب هلال‌احمر استان نیز برای جست‌وجو دقیق محل و یافتن افراد به کار گرفته شدند که متاسفانه هر ۲ راننده از هموطنان لرستانی در این حادثه جان خود را از دست دادند.
وجود آب در باطله‌ها
ناصر جاودانی، مشاور طراحی و نظارت و زمین‌شناسی معدن گل‌گهر درباره حادثه هفته گذشته در این معدن به روزنامه صمت گفت: در حاشیه معدن یک دپو باطله‌تر کارخانه، ماشین‌آلات با فرض اینکه مواد خشک شده‌اند مشغول بارگیری شدند اما متاسفانه داخل مواد رطوبت وجود داشته و ارتفاع دیواره که حدود ۱۲ متر بوده مثل بهمن سقوط کرد و پس از طی مسافت حدود 250 متر در مسیر یک بیل مکانیکی با راننده و یک کامیون با راننده را مدفون کرد. این حادثه منجر به ایجاد خسارت و کشته شدن ۲تن از رانندگان شد.
او ادامه داد: مدت ۳ سال است که کار برداشت باطله به میزان ۱۳میلیون تن از این دپو انجام می‌شود و هیچ اتفاقی تاکنون رخ نداده بود. البته ریزش‌های جزئی وجود داشت اما مشکل ساز نبودند.
وی تاکید کرد: برای باطله‌های معدن که به شکل دپو نگهداری می‌شدند، دیوارکشی انجام شده بود با این حال این حادثه رخ داد. مشاور طراحی و نظارت زمین‌شناسی معدن گل‌گهر تاکید کرد: بازرسی و رعایت مسائل فنی به شکل مداوم و روزانه انجام می‌شود و دلیل این حادثه را نمی‌توان به دلیل رعایت نکردن اصول ایمنی و فنی دانست. وی با اشاره به اینکه اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی در بسیاری از معادن به وجود می‌آید، تصریح کرد: این حادثه نیز جزو همان موارد است.
بازنگری مسائل فنی
ناصر تقی‌زاده، مدیرعامل شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر نیز درباره عوامل مهم دخیل در بروز حادثه هفته گذشته در این معدن به روزنامه صمت گفت: این اتفاق در معدن به‌دلیل رانش زمین و بارندگی‌های اخیر رخ داده است.
وی افزود: این در حالی است که براساس بررسی‌های انجام شده از سوی کارشناسان این مجموعه و مشاهدات عینی، به این نتیجه رسیدیم که تمام موارد فنی در باطله برداری به شکل کلی انجام شده و مشکلی در این زمینه وجود نداشته است.
او با بیان اینکه امیدواریم که دیگر شاهد حوادث اینچنینی در معدن گل‌گهر نباشیم، گفت: این اتفاق، به طور تقریبی غیرقابل پیش‌بینی بود زیرا آب ناشی از بارش‌های اخیر در منطقه در بخشی از باطله‌ها جمع شده بود و همین امر موجب ریزش دپو بر سر لودر و کامیون شد.
تقی‌زاده با اشاره به اینکه نکات فنی برای طراحی معدن رعایت شده، عنوان کرد: البته به‌طور قطع بررسی و نظارت بیشتر بر فعالیت‌های معدن می‌تواند از بروز حوادث و مشکلات جلوگیری کند، با این حال قرار گذاشته شد تا مشاوران فنی، تمام مسائل فنی و ایمنی در محوطه دپوها و باطله‌ها را بازنگری کرده تا ایمنی محیط برای کارگران افزایش یابد و دوباره این محوطه برای اجرای فعالیت‌های معدنی آماده شود.