«غارت منابع آبي كشور» تعبيري است كه معاون وزير كشاورزي درباره عملكرد دولت قبل درباره برداشت از آب‌هاي زير زميني به كار برده است. علي مراد اكبري عملكرد آبي دولت قبل را خيانتي بزرگ برشمرده است، چرا كه در اين دولت بالغ بر 300 هزار حلقه چاه غيرمجاز احداث شده است. «بحران آب» تعبيري است كه در يكي دو سال اخير بيش از گذشته به كار مي‌رود.
اين در حالي است كه كارشناسان از طرفي عنوان مي‌كنند اين بحران حداقل از يك دهه قبل شروع شده است و از طرف ديگر، عنوان مي‌شود بحراني كه در آن قرار داريم اگرچه تا حد زيادي مرتبط با تغييرات اقليمي و خشكسالي بي‌سابقه اي است كه كشور در آن قرار دارد، اما عملكرد نامناسب در اين زمينه نيز بحران را تشديد كرده و علاوه بر آن تنش آبي را به مساله حادي بدل كرده است كه روي ديگر حوزه‌ها از جمله محيط زيست تاثير سوء و غير قابل جبراني گذاشته است. در يكي دو سال اخير مساله فرونشست زمين كه در نتيجه برداشت بي‌رويه از منابع آبي زير زميني رخ داده است، به عنوان مساله اي حاد مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر اين، برداشت‌هاي بي‌رويه از منابع آبي به خشكي تالاب ها، درياچه‌ها و رودخانه‌ها انجاميده است كه كمترين اثر آن ريزگردهايي است كه نفس شهروندان ايراني در استان‌هاي مختلف را تنگ كرده است. اما آيا قرار گرفتن در اين شرايط اجتناب ناپذير بوده است؟ مسئولان دولت فعلي و كارشناسان عنوان مي‌كنند سوء مديريت به مشكلات مربوط به بحران آب دامن زده است.
خيانت بزرگ
روز گذشته معاون وزير جهاد كشاورزي در امور آب، خاك و صنايع گفت: در دولت گذشته بالغ بر 300 هزار حلقه چاه غيرمجاز احداث شد و از سوي ديگر نيز بدون نظارت، چندين برابر مجوز از چاه‌هاي مجاز آب برداشت شد و ميليارد‌ها مترمكعب آب از اين طريق هدر رفت كه مي‌توان از آن به خيانتي بزرگ و غارت منابع آبي كشور نام برد.
به گزارش ايسنا، علي‌مراد اكبري اظهار كرد: از سال 1384 تا سال 1392 براساس اطلاعات و آمار از سازمان بازرسي كل كشور 300 هزار حلقه چاه غيرمجاز در كشور احداث شد، در حالي كه از ابتداي انقلاب تا سال 1384 تنها 100 هزار حلقه چاه غيرمجاز احداث شده بود كه سبب شد ميليارد‌ها مترمكعب آب از سفره‌هاي زيرزميني برداشت غيرمجاز و بيش از حد صورت بگيرد و خيانتي بزرگ كه همان غارت منابع آبي است، انجام شود. او افزود: وزارت جهاد كشاورزي و وزارت نيرو مصمم هستند در شرايط كنوني در راستاي حفظ و تعادل آب سفره‌هاي زيرزميني برنامه و عمليات مدوني در اين زمينه انجام دهند كه مي‌توان به مسدود كردن چاه‌هاي غيرمجاز و كنترل برداشت از چاه‌هاي مجاز به اندازه تعيين شده اشاره كرد.
نصف چاه‌هاي آب غيرمجازند
معاون وزير جهاد كشاورزي در امور آب، خاك و صنايع ادامه داد: در حال حاضر حدود 800 هزار حلقه چاه وجود دارد كه 400 هزار حلقه آن مجاز و مابقي غيرمجاز است و سالانه بالغ بر 20 ميليارد مترمكعب آب از طريق چاه‌هاي غيرمجاز و برداشت‌هاي غيرمجاز از چاه‌هاي مجاز، غارت مي‌شود كه سطح سفره‌هاي زيرزميني به همين ميزان نيز كاهش پيدا مي‌كند. اكبري گفت: فرونشست در بسياري از دشت‌هاي كشور نيز شاهد اين مدعاست كه هم‌اكنون بحران آب در كشور وجود دارد و زيرساخت‌هاي كشور و آب شرب شهرهاي كلان به مخاطره افتاده است كه در صورت مديريت نشدن آن فجایع زيست‌محيطي نيز به دنبال خواهد داشت. او با تاكيد بر اينكه برداشت‌هاي اضافي غيرمجاز از منابع آبي كشور بايد هرچه سريع‌تر متوقف شود، اظهار كرد: پول سرمايه‌گذاري‌هايي كه در بخش‌هاي مختلفي مانند سدسازي انجام مي‌شود بايد به مديريت مصرف آب در كشور منتقل شود تا وزارت جهاد كشاورزي و نيرو بتوانند با همكاري دستگاه‌هايي مانند قوه قضائيه، قوه مقننه و ديگر دستگاه‌هاي اجرايي بحران كنوني در زمينه منابع آبي را مديريت كنند. معاون وزير جهاد كشاورزي در امور آب، خاك و صنايع تصريح كرد: بايد معضل بحران آب را حل كنيم كه با افزايش بهره‌وري و كارايي آب از بحران‌هايي كه در رابطه با نوسانات اقليمي در پيش‌رو داريم، عبور كنيم و اين ظرفيت در كشور وجود دارد كه به شرط همكاري و همياري دستگاه‌هاي متولي در كشور انجام مي‌شود.
كنترل خشكسالي نيازمند كمك رسانه‌ها
همزمان قائم مقام وزير نيرو با تاكيد بر نقش مهم رسانه‌ها در پيشبرد برنامه‌هاي اين وزارتخانه با اطلاع رساني شفاف و به موقع، گفت: كنترل خشكسالي فقط با كمك مردم و به صحنه آوردن آنها از طريق رسانه‌ها امكانپذير است. به گزارش ايرنا، ستار محمودي افزود: در سال‌هاي گذشته ابزارهاي اطلاع رساني و انتشار اخبار در سطح جهان با تغييرات زيادي همراه شده است. او گفت: آنچه مسلم است، اين است كه نمي‌توان در گذشته باقي ماند و جدا عمل كرد، بلكه بايد خود را به طور مداوم با تغييرات همسو ساخت. محمودي در ادامه به مشكلات خشكسالي در كشور اشاره كرد و گفت: خشكسالي در ايران سابقه اي به اندازه تاريخ كشور دارد كه جز با كمك مردم و به صحنه آوردن آنها به‌رغم همه محدوديت‌ها و مشكلات كنترل نمي‌شود. او با بيان اينكه مردم كارفرمايان واقعي هستند، افزود: در اين مكان گردهم آمده‌ايم تا براي مردم اعتمادآفريني كنيم؛ اگر بتوانيم ذهنيت‌هاي منفي پيشين را به تدريج از بين ببريم، حرف‌ها به دل خواهد نشست كه نمونه عيني آن را در جيره‌بندي آب در تهران در سال 1380 شاهد بوديم. محمودي اضافه كرد: مسائلي همچون سدسازي، افزايش آب بها، آلودگي منابع آب و... به دليل عدم بهره برداري مناسب از ظرفيت رسانه‌ها همواره در جامعه مورد سوال بوده است و متاسفانه نتوانستيم كاري كنيم كه مردم با ما همراه شوند.