تازهترين تحليل بازارهاي املاك در سراسر جهان حاكي است كه افزايش قيمت جهاني مسكن حتي با شدت بيشتري ادامه دارد. قيمتهاي مسكن در 25 بازار از 38 بازار جهاني كه تاكنون تغييرات آماري آنها در سه ماهه نخست 2015 گزارش شده، افزايش يافته است. آمارهاي اسمي كه براي عامه آشناتر هستند، نشان ميدهد كه قيمت مسكن در 31كشور افزايشي و تنها در 7كشور روندي كاهشي داشته است. 20 بازار مسكن شتاب صعودي قويتري در سه ماهه نخست 2015 داشتهاند درحالي كه 18بازار مسكن ديگر، شتاب ضعيفتري را نشان دادهاند.
قدرتمندترين بازارهاي مسكن در اروپا
براساس گزارش «گلوبال پراپرتي» ايرلند همچنان با جهش57/17درصدي قيمت در سه ماهه نخست 2015، عنوان برترين بازار مسكن جهان را حفظ كرده است. افزايش قيمت مسكن در ايرلند در سه ماهه نخست 2014، 49/7درصد گزارش شده بود. اين در حالي است كه بازار مسكن اين كشور طي 15سال گذشته بيشترين افزايش سالانه را به خود اختصاص داده است.سه بازار از پنج بازار قدرتمند مسكن براساس پژوهش «گلوبال پراپرتي» در اروپا واقع شدهاند. اما در كل 13بازار اروپايي مسكن افزايش قيمت بيشتري را در سه ماهه نخست 2015 نسبت به دوره مشابه سال گذشته تجربه كردهاند و تنها 6 بازار عملكرد ضعيفي را به نمايش گذاشتهاند.از سوي ديگر، افزايش قيمت مسكن در بازارهاي املاك ايالات متحده امريكا و برزيل در مقايسه با ساير بازارها به شدت كاهش يافته است. در دوبي پس از افزايش قيمتهاي چشمگير طي سالهاي 2012 تا 2014 قيمت واحدهاي مسكوني تا 72/2درصد طي سه ماهه نخست 2015 افت كرده است. در همين حال، آسيا همچنين به استثناي ژاپن و هنگكنگ به طور كلي تضعيف شده است. قيمت مسكن هنگكنگ به طور چشمگيري تا 36/14درصد طي سه ماهه نخست 2015 افزايش يافته است. البته در اين بازار برخلاف رشد ضعيف اقتصادي 1/2درصدي در فصل اول 2015 واحدهاي مسكوني تا 4/55درصد افزايش نسبت به سال قبل نيز فروخته شده است.
پرشتابترين بازارهاي اروپا
براساس گزارش «گلوبال پراپرتي» از ديدگاه مشترياني كه با دلار امريكا خريد ميكنند به واسطه افت نرخ يورو در برابر دلار، در سال گذشته ميلادي افزايش قيمت در بسياري از بازارهاي املاك اروپايي با افت قيمت در برخي ديگر از بازارهاي منطقه يورو همراه بوده است. ايرلند هم اينك پر شتابترين بازار املاك جهان است. اگرچه قيمت فصل به فصل واحدهاي مسكوني ايرلند در آخرين فصل به 24/1 درصد افت كرده است. بازار املاك استوني با جهش قيمت واحدهاي مسكوني در تالين پايتخت اين كشور تا 6/9درصد طي سه ماهه نخست 2015 افزايشي قابل توجه را تجربه كرده است اما اين افزايش قيمت كمتر از جهش قيمت 1/20درصدي سه ماهه نخست سال گذشته ميلادي در تالين بوده است. بازار ملك سوئد نيز با افزايش قيمت مسكن تا 79/8درصد در سه ماهه نخست 2015 نسبت به دوره مشابه سال قبل، عملكردي قوي را به نمايش گذاشته و بيشترين افزايش قيمت در 5 سال گذشته را ثبت كرده است. بازار ملك تركيه با افزايش قيمت واحدهاي مسكوني به 86/7درصد طي سه ماهه نخست سال 2015 به دوره مشابه سال قبل همچنان بزرگ است. رقمي كه كمي از عدد 16/7درصد رشد سالانه 2014 نيز بالاتر است. اين همه درحالي است كه ارز تركيه (لير) طي دو سال گذشته روندي نزولي قابل توجهي داشته است. ميانگين قيمتهاي مسكن در ايسلند طي سه ماهه نخست سال 2015 تا 71/7درصد رشد داشته كه تقريبا مشابه 37/7 رشد ثبت شده در دوره مشابه سال 2014 است. بريتانيا با افزايش قيمت تا 72/5درصد، نروژ تا 17/5درصد و ليتواني تا06/3درصد طي سه ماهه نخست سال 2015 نسبت به دوره مشابه سال گذشته ميلادي، ساير بازارهاي قدرتمند املاك اروپا به شمار ميروند.
بازار مسكن كشورهايي همچون سوييس، هلند، پرتغال، ليتوني و اسلواكي نيز در رده بازارهايي با افزايش قيمت متوسط دستهبندي ميشوند كه همگي آنها به غير از ليتواني و پرتغال عملكرد بهتري در سه ماهه نخست 2015 در مقايسه با دوره مشابه سال قبل داشتهاند.
بازارهای نزولی اروپا
در همين حال 6 بازار از 19بازار املاك اروپا كه در اين پژوهش بررسي شدهاند، افت قيمت را طي فصل اول 2015 تجربه كردهاند. اوكراين همچنان ضعيفترين بازار ملك جهان است به گونهيي كه نرخ واحدهاي مسكوني جديد تا 21/36درصد در سه ماهه نخست 2015 افت كرده است. اين درحالي است كه اين افت قيمت در پي نزولي شدن قيمتها در چهار فصل 2014 به ثبت رسيدهاند. قيمت واحدهاي مسكوني روسيه نيز تا 61/9درصد در سه ماهه نخست 2015 نسبت به دوره مشابه سال قبل افت كردهاند. اين افت البته در پي كاهش 15/5درصدي قيمتها در فصل اول 2014 نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن رخ داده است. روبل (ارز روسيه) نيز طي سال 2014 افت قابل توجهي را شاهد بوده است. در ساير بازارهاي املاك اروپا از جمله اسپانيا با كاهش 12/2درصدي قيمتها طي فصل اول سال جاري ميلادي شاهد افت قيمت واحدهاي مسكوني كوچكتر بودهايم. بازار املاك يونان نيز با رشد منفي 86/1درصدي، روماني با رشد منفي 99/0درصدي و فنلاند با رشد 98/0درصدي قيمتها مواجه بودهاند. البته همه اين بازارها در فصل اول 2015 نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن عملكرد بهتري را به نمايش گذاشتهاند.
روند نزولي اغلب بازارهاي ملك آسيا
براساس گزارش «گلوبال پراپرتي» 7 بازار از 10بازار ملك آسيا كه آمارهاي آنها در دسترس بودهاند طي سه ماهه نخست سال 2015 ضعيفتر شدهاند. در بجينگ (چين) شاخص قيمت واحدهاي مسكوني دست دوم برخلاف افزايش 04/10درصدي در سه ماهه نخست سال 2014 تا 33/5درصد در دوره مورد نظر كاهش يافته است. بازار مسكن سنگاپور نيز با توجه به افت 45/3درصد طي فصل اول 2015 كه براي ششمين فصل متوالي رخ داده، قيمت همچنان راكد است. قيمت مسكن در بازارهاي املاك ويتنام، اندونزي و تايوان طي سه ماهه نخست 2015 با كاهش همراه بوده است، در همين حال بازار مسكن تايلند و فيليپين با رشد قيمتي اندكي روبهرو بودهاند. بر اساس اين گزارش، بازار مسكن دوبي شتاب خود را از دست داده است. پس از افزايش قيمتهاي چشمگير مسكن در دوبي طي سالهاي 2012 تا 2014 قيمت واحدهاي مسكوني دوبي طي يك سال منتهي به فصل اول 2015 تا 72/2درصد افت كرد. در همين حال افت واقعي قيمت مسكن در آخرين فصل 64/5 درصد بوده است.
وضعيت ركودي بازار مسكن ايران
به گزارش «تعادل» تازهترين آمارهاي منتشر شده از سوي وزارت راه و شهرسازي، شاخص قيمت مسكن در فصل اول سال 94 نسبت به دوره مشابه سال قبل 4درصد كاهش يافته است. همچنين تعداد معاملات در بهار امسال نسبت به دوره مشابه سال قبل 22درصد كاهش يافته است. در اين ميان اگرچه به گواه آمار، ركود بيش از دو سال بازار مسكن عميقتر شده است اما پس از دستيابي ايران و 1+5 به توافق هستهيي اميدهايي براي خروج از ركود و رونقگيري اندك اين بازار در ماههاي پاياني سال جاري ايجاد شده است. اين درحالي است كه توليد مسكن به دليل استفاده تقريبا 100درصدي از مصالح داخلي هيچگاه تحت تاثير تحريمهاي اقتصادي عليه ايران نبوده و ركود در بازار مسكن در مكانيسمهاي دروني اقتصاد ايران ريشه دارد.
3 بازار قدرتمند آسيا
تنها سه بازار عمده مسكن آسيا - هنگگنگ، ژاپن و كره جنوبي - عملكرد قدرتمندي طي سه ماهه نخست سال داشتهاند. در اين دوره قيمت واحدهاي مسكوني هنگكنگ و ژاپن به ترتيب شاهد جهش 36/14درصد 32/6درصد بودند و شاخص قيمت مسكن كره جنوبي نيز در اين دوره زماني 31/1درصد رشد داشته است. براساس اين گزارش، قيمت مسكن در سرزمينهاي اشغالي با شدت بيشتري رشد داشتهاند. ميانگين قيمت مسكن در سراسر سرزمينهاي اشغالي فلسطين طي يك سال منتهي به آغاز فصل دوم 2015 تا 26/8درصد رسيده است. قيمت مسكن در فصل اول 2015 در قياس با دوره مشابه سال قبل 43/3درصد بالغ شده و قويترين رشد قيمت طي دو سال گذشته را به ثبت رسانده است.
كاهش شتاب رشد قيمت مسكن امريكا
درحالي كه افزايش قيمت مسكن تثبيت شده، روند صعودي قيمت مسكن امريكا كند شده است. شاخص ملي قيمت مسكن كيس- شيلر تا 24/4درصد طي يك سال منتهي به آغاز فصل دوم سال 2015 افزايش يافته كه نشاندهنده كاهشي شديد از 28/7درصد رشد در دوره مشابه سال قبل از آن است. براساس شاخص ملي اف. اچ. اف.اي، قيمت مسكن امريكا در سال 2014 تا 06/5درصد افزايش يافته بود كه نسبت به رشد 28/5درصدي در سه ماهه نخست سال 2015 كمي كاهش داشته است. بازار ملك كانادا اما روندي معكوس را تجربه كرده است. قيمت مسكن در 11بازار عمده اين كشور تا 57/3 رشد داشته كه كمي بالاتر از رشد 98/2درصدي در سه ماهه نخست سال 2014 است.
بازار مسكن در نيم كره جنوبي
براساس اين گزارش، بازار املاك زلاندنو نيز همچنان پر قدرت است به طوري كه قيمت واحدهاي مسكوني متوسط در سراسر اين كشور تا 85/7درصد طي يك سال منتهي به اول فصل دوم 2015 افزايش داشته است. افزايش قيمت فصل اول 2015 نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن نيز 85/5درصد ثبت شده است. شاخص قيمت مسكن در آفريقاي جنوبي نيز براي آپارتمانهاي با متراژ متوسط تا 65/1درصد طي يك سال منتهي به اول فصل دوم 2014 افزايش يافت. اما قيمت واحدهاي مسكوني در پايان فصل اول 2015 نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن 13/1درصد افت را تجربه كرد. ارز آفريقاي جنوبي (راند) به شدت در برابر دلار امريكا طي دو سال گذشته سقوط كرده است.
قيمت واحدهاي مسكوني برزيل هم اينك به دليل رشد مهار شده اقتصاد و ناآراميهاي شهري درحال افت است. در سائوپالو، قيمت مسكن طي يك سال منتهي به آغاز فصل دوم 2015، 2/1درصد كاهش يافت. اين كاهش پس از اين رخ داد كه افزايش سالانه قيمت مسكن از 71/6درصد در فصل اول 2014 تا 13/2درصد در آخرين فصل 2014 سقوط كرد. اين همه درحالي است كه ارز برزيل (رئال) طي دو سال گذشته در برابر دلار امريكا به شدت كاهش يافته است.