باوجود كاهش نرخ تورم به زير 20درصد، برخي اقلام و شاخصهاي پولي و بانكي، همچنان از رشد بالاي 30درصدي برخوردار هستند و نشاندهنده اين واقعيت است كه رابطه دولت با بانكها همچنين بانكها با بانك مركزي، همچنان تا سطح مورد انتظار فاصله دارد و براي ايجاد تعادل نسبي در بازار پول و بانكداري كشور لازم است كه سياست انضباط مالي همچنان در دستور كار دولت و سيستم بانكي باشد.
آمار آذر93 نشان ميدهد كه بدهي دولت به بانكها، بدهي بانكها به بانك مركزي، وام و سپردههاي دولتي و سپردههاي مدتدار در آذر93 نسبت به آذر92 از رشد بالاي 30 درصدي برخوردار بوده است.
براساس اعلام بانك مركزي از شاخصهاي پولي و بانكي در آذر93، بدهي دولت به بانكها با رقم 93هزار ميليارد تومان نسبت به آذر92 با رشد 36درصدي همراه بوده و با بيش از 25هزار ميليارد تومان افزايش مواجه شده است. بدهي بخش دولتي شامل بدهي دولت و شركتهاي دولتي در مجموع رشد 34درصدي داشته و بالغ بر 96هزار ميليارد تومان است كه حدود 2801ميليارد تومان آن مربوط به بدهي شركتهاي دولتي است. بدهي شركتهاي دولتي در آذر 93 تنها شاخص با رشد منفي است و نشان ميدهد كه نسبت به آذر92 با رشد
9-درصدي از 3097 در آذر 92 به 2801ميليارد تومان در آذر93 رسيده و حدود 296ميليارد تومان كاهش داشته است.
همچنين بدهي بانكها به بانك مركزي نيز در آذر93 به رقم 77هزار ميليارد تومان بالغ شده كه نسبت به آذر92 با 36درصد رشد و 21هزار ميليارد تومان افزايش همراه بوده است.
ازسوي ديگر وامها و سپردههاي دولتي نزد بانكهاي كشور نيز با 39درصد رشد نسبت به آذر92 به رقمي بيش از 37 هزار ميليارد تومان درآذرماه 93 رسيده است.
سپردههاي مدتدار بانكي نيز تحتتاثير افزايش نرخ سود بانكي، رشد بانكداري الكترونيك و تشويق دولت و سيستم بانكي به افزايش سپردهگذاري همراه با سود و بلندمدت، كاهش سفتهبازي در بازار سكه و طلا و ارز و مسكن و خودرو و... با افزايش قابلتوجهي مواجه شده و از رقم 401هزار ميليارد تومان در آذر92 با 30درصد رشد به 522هزار ميليارد تومان در آذر 93 رسيده است. اين رشد 30درصدي نشانه خوبي از عملكرد سيستم بانكي و دولت در ايجاد انضباط مالي و هدايت نقدينگي سرگردان به سمت بانكها ارزيابي ميشود. همچنين متاثر از سياستهاي پولي و بانكي يك سال اخير، سپردههاي بخش غيردولتي نيز از رقم 523هزار ميليارد تومان در آذر92 با 25درصد رشد به 654هزار ميليارد تومان در آذر93 رسيده است كه بخش عمده اين رشد متعلق به رشد 30درصدي سپردههاي مدتدار يا شبهپول است.
از سوي ديگر، سپردههاي قرضالحسنه نيز با رشد 11درصدي مواجه شده و به رقم 33هزار ميليارد تومان در آذر93 رسيده و افزايش محدود 3هزار ميليارد توماني داشته كه البته نسبت به سالهاي قبل رقم قابلتوجه و مثبتي ارزيابي ميشود.
همچنين رقم اسكناس يا پول در گردش و در دست بانكها نيز به رقم 8684ميليارد تومان رسيده كه نسبت به آذر سال قبل از رشد 14درصدي برخوردار است. بدهي بخش غيردولتي به بانكها نيز با رشد 18درصدي مواجه بوده كه كمتر از رشد 25درصدي سپردههاي غيردولتي در بانكهاست و اين موضوع نشاندهنده انضباط مالي و تلاش براي جذب نقدينگي سرگردان توسط بانكهاست.
بدهي بخش غيردولتي از رقم 474هزار ميليارد تومان در آذر92 به 560هزار ميليارد تومان در آذر93 رسيده كه نشاندهنده افزايش 86هزار ميليارد توماني در يك سال اخير است و نشاندهنده اين واقعيت است كه وامهاي بانكها به بخش خصوصي افزايش قابلتوجهي داشته و بهمعناي آن است كه سياست اعتباري بانكها انقباضي نبوده بلكه بر مبناي انضباط مالي بوده است.
رقم 560هزار ميليارد توماني بدهي بخش غيردولتي نسبت به رقم 654هزار ميليارد توماني سپردههاي بخش غيردولتي به ميزان 94هزار ميليارد تومان كمتر است و سپردهها 20درصد بالاتر از بدهيهاي بخش غيردولتي قرار دارد و نشاندهنده آن است كه بانكها در پرداخت وامها به سياست ضدتورمي و انضباط مالي توجه ويژه داشتهاند.
سپرده قانوني بانكها نزد بانك مركزي نيز به رقم 74هزار ميليارد تومان در آذر93 رسيده كه نسبت به آذر92 معادل 27درصد رشد داشته و معادل 16هزار ميليارد تومان افزايش داشته است. همچنين داراييهاي خارجي بانكها كه موجودي ارز و پولهاي خارجي در بانكهاست به رقم 215هزار ميليارد تومان رسيده كه نسبت به يك سال قبل از آن 19درصد رشد كرده و از 181هزار ميليارد تومان در آذر92 به 215هزار ميليارد تومان در آذر93 رسيده و معادل 34هزار ميليارد تومان افزايش داشته است. ازسوي ديگر، وامها و سپردههاي ارزي بانكها نيز از رقم 149هزار ميليارد تومان در آذر92 به 174هزار ميليارد تومان در آذر93 رسيده و 16درصد رشد كرده است.