تلاش‌هاي چين براي احياي جاده ابريشم زميني و دريايي، با اعلام آمادگي 50 كشور براي مشاركت در اين پروژه بزرگ اقتصادي درحال نتيجه دادن است.
«هه يافايي» معاون دفتر امور خارجي شوراي دولتي چين ديروز در سخناني اعلام كرد كه پروژه ساخت مناطق اقتصادي در مسير جاده ابريشم و همچنين ايجاد جاده ابريشم دريايي قرن21، مورد استقبال 50 كشور قرار گرفته است. وي با بيان اينكه كشورهاي بسياري در مسير اين جاده قرارگرفته‌اند، گفت: مجموع جمعيت اين كشورها به 4.4ميليارد نفر مي‌رسد و درآمد اقتصادي سالانه آنها افزون بر 2.2تريليون دلار است.
«يافايي» تاكيد كرد: باتوجه به ساختار صنعتي مكمل اين كشورها، كمربند اقتصادي جاده ابريشم پتانسيل‌هاي رشد بالايي دارد. وي افزود: كشورهاي متقاضي بايد در نخستين قدم درباره نحوه همكاري در اين پروژه به توافق رسيده و سپس همكاري خود را در حوزه زيرساخت‌ها، گردشگري، انرژي و سرمايه‌گذاري آغاز كنند.
چين پيش‌تر اعلام كرده بود به‌دليل اهميتي كه جاده ابريشم آبي و زميني براي آن كشور دارد، 40ميليارد دلار براي احياي مجدد آن هزينه خواهد كرد و قصد دارد با ارايه كمك‌هاي مالي مورد نياز به كشورهاي حاشيه جاده ابريشم زميني و آبي، نخستين گام را در اين مسير بردارد.
«شي جين پينگ» رييس‌جمهوري چين يك‌ماه پيش، از همه كشورهاي آسيايي خواسته بود باتوجه به تغييرات قابل توجه در اين قاره، در طرح احياي جاده ابريشم مشاركت داشته باشند.
اين مقام چيني همچنين اعلام كرد كه باتوجه به منابع ارزي دولت چين و استفاده مكرر از يوان در مبادلات تجاري با ساير كشورها، پكن مي‌تواند در كشورهاي مشاركت‌كننده در اين طرح، سرمايه‌گذاري كند.
«اونگ چونگ يي» مشاور سفير مالزي در پكن نيز اعلام كرد: اقدام چين براي احياي جاده ابريشم موجب همگرايي منطقه‌يي شده و فرصت‌هاي اقتصادي بي‌شماري را به وجود مي‌آورد.
دولت چين، اجراي طرح جاده ابريشم را يكي از آخرين تلاش‌هاي خود براي توسعه همكاري‌هاي صنعتي و زيرساخت‌هاي بازرگاني در اقتصاد قاره آسيا مي‌داند.
اين كشور به تازگي اجراي طرح‌ها و پروژه‌هاي زيربنايي و همچنين ايجاد مناطق ويژه اقتصادي در مسير اين جاده در محور شمال به جنوب را در دستور كار خود قرار داده است.
منطقه «كاشي» در استان «سين كيانگ» تازه‌ترين منطقه‌يي است كه با توسعه اقتصادي، به استقبال جاده ابريشم جديد چيني‌ها مي‌رود. «كاشي»، نخستين «منطقه جامع ضمانت شده» و دومين منطقه ضمانت شده اقتصادي در سين كيانگ است كه تاكنون 15 شركت براي سرمايه‌گذاري در آنجا ثبت‌نام كرده‌اند. طرح ديگر چين در توسعه جاده ابريشم، شامل احداث يك راه‌آهن سريع‌السير است كه «لانژو» در مركز را به «ارومچي» در سين كيانگ وصل خواهد كرد. اين راه‌آهن احتمالا به كشورهاي آسياي ميانه و حتي خاورميانه نيز وصل خواهد شد؛ يك راه‌آهن ديگر نيز با مسير كاملا متفاوت، «يونان» در چين را به ميانمار، ويتنام، لائوس و تايلند متصل مي‌كند.
همچنين در اين راستا چند شهر چين، داوطلب مشاركت در اين برنامه هستند. براي مثال «شنژو» در استان «هنان» از طرح عبور جاده ابريشم از «شيان» (مركز استان شانكسي) بهره‌مند خواهد شد و قرار است فرودگاه، راه‌آهن و ديگر زيرساخت‌هاي حمل‌ونقل خود را توسعه دهد تا به يكي از كانون‌هاي آمدوشد در چين تبديل شود.
مثال ديگر، روستاي «هورگوس» (قورعاس) در مرز قزاقستان است كه درسال2014 مجوز تبديل به شهر را دريافت كرد و قرار است به منطقه ويژه اقتصادي تبديل شود. اين شهر، دروازه زميني رو به آسياي ميانه خواهد بود.
در شمال نيز «منطقه جديد لانژو» درسال2012 پروانه ساخت گرفت و قرار است به شهري فني و صنعتي با 500هزارنفر جمعيت تبديل شود. راه‌آهن سريع‌السير «لانشين» كه «شينينگ» در «چينشاي» را به ارومچي در سين كيانگ وصل مي‌كند، نيز بخشي از جاده ابريشم جديد محسوب مي‌شود.
در كنار جاده ابريشم زميني، «جاده ابريشم دريايي» به مسير حمل‌ونقل دريايي‌اي اطلاق مي‌شود كه به گواه منابع تاريخي چيني، قدمتي همزمان با اوايل دوره امپراتوري چين درحدود 200سال قبل از ميلاد مسيح داشته و در دوره امپراتوري سونگ (در سال‌هاي960ميلادي تا 1279ميلادي) و دوران حاكميت مغولان موسوم به عصر يوآن از 1271ميلادي تا 1368ميلادي تقويت شده است.
اين جاده ابريشم به‌عنوان پلي بين چين و كشورهاي اروپا، آسيا و آفريقا براي تبادلات مادي و تمدني شرقي و غربي سهم مهمي ادا كرده است.
جاده ابريشم راه تجارت زميني چين با آسياي جنوبي، غربي و اروپا و آفريقا از راه آسياي مركزي در روزگار قديم بود. به سبب آنكه بسياري ابريشم و پارچه‌هاي ابريشمي چين از اين جاده به غرب توزيع مي‌شد، بدين سبب «جاده ابريشم» نام گرفت. نتايج مطالعات نشان مي‌دهد كه اين جاده اساسا در سلسله «هان» چين در قرن يكم قبل از ميلاد شكل گرفت. در آن زمان جاده ابريشم به افغانستان، ازبكستان و ايران و شهر «اسكندريه» مصر در غرب امتداد مي‌يافت. راه ديگر اين جاده نيز از پاكستان و كابل در افغانستان به خليج‌فارس و از كابل به طرف جنوب يعني شهر كراچي پاكستان امتداد مي‌يافت و اگر به راه دريايي تغيير مي‌كرد، پارس و رم را شامل مي‌شد.
توسعه بندر چابهار و اتصال اين بندر از طريق راه‌آهن به سيستان و زرنج و هرات در افغانستان يكي از محورهاي اصلي اين راه است.