حال و هوای این روزهای بازار تهران متفاوت‌تر از هر زمان دیگری است. نقدینگی در دست مردم کم است و از سوی دیگر کاسبان هم حال و روز خوشی از دست شرایط فعلی رکودی ندارند. مردم که جیب‌شان خالی است هم دلشان می خواهد خرید کنند و هم قدرت اقتصادی خود را در کفه ترازوی مقابل خواسته‌هایشان قرار می دهند تا شاید بتوانند هم خرید کنند و هم هوای جیب‌شان را داشته باشند.
این روزها بازار تهران شلوغ از جمعیت است اما نه جمعیتی که همه خریدار باشند، بلکه بخش عمده ای از این ازدحام را مردمانی تشکیل می‌دهند که حتی با کاهش تورمی که دولتمردان از آن خبر می‌دهند باز هم قدرت اقتصادی‌شان افزایش پیدا نکرده است.
طرف مقابل داستان را مغازه دارانی تشکیل می‌دهند که در دالان‌های تو‌در‌توی بازار و پاساژهای مجلل کسب و کار خود را راه انداخته اند و این روزها از رکود کلافه شده اند. کسبه می گویند دست‌فروشان بازار آنها را کساد کرده اند، چرا که نقدینگی در دست مردم نیست و در مقابل دست‌فروشان می گویند که سهامداران جیب مردم شده‌اند؛ به این معنا که با بالا و پایین رفتن موجودی جیب مردم، آنها نیز سود برده یا ضرر می‌کنند اما به هر حال حال و روز خود را بهتر از مغازه داران می‌دانند.
دولت فقط به گرفتن مالیات فکر می‌کند
یکی از کسبه بازار بزرگ تهران در گفتگو با خبرنگار ما می گوید: طی دو سال گذشته اگر چه برخی کاسبان، مغازه‌های میلیاردی‌شان در بازار را مدیون بالا رفتن تورم، نرخ دلار و افزایش قیمت ملک می‌دانند اما باز هم ترجیح می‌دهند که در مغازه‌هایشان را ببندند، پول‌ها را به بانک ببرند و با خیال راحت و به دور از مالیات‌بگیران دولت، به زندگی خود ادامه دهند.
این مغازه دار بازار می‌افزاید: در حال حاضر دولت به این کاری ندارد که کسب و کار چه وضعیتی دارد، بلکه تنها مالیات خود را طلب می‌کند و به همین دلیل هم بسیاری از مغازه داران اجناس انبارهای خود را به حراج گذاشته و به همین دست‌فروشانی می‌دهند که حاشیه بازار تهران را تصاحب کرده‌اند.
این گفته در شرایطی مطرح می‌شود که برخی دلالان هم در همین فضای نامساعد کاسبی و نیمه ابری دست‌فروشی کسب و کار جدیدی راه انداخته‌اند. آنها که به گفته دست فروشان، هویت و موقعیت مشخصی ندارند، در میان بساط‌های دست‌فروشی به راه افتاده و نوعی مالیات پنهان را اخذ می‌کنند به نحوی که هر چند ساعت یک بار به سراغ دست‌فروش می‌آیند و طلب مبلغی به عنوان آرام نگه داشتن فضا و جلوگیری از حضور شهرداری برای جمع کردن بساط‌ها می‌کنند.
یکی از این دست‌فروشان در گفتگو با مهر می‌گوید: برخی روزها ماموران شهرداری به سراغ ما می‌آیند و می‌خواهند که سد معبر نکنیم در حالی که مردم متقاضی خرید از ما هستند و البته قیمت‌ها برایشان مناسب است، چرا که همان جنسی که در حاشیه بازار از دست‌فروشان خرید می‌کنند حداقل 20 و حداکثر 70 درصد کمتر از قیمت مغازه‌ها است.
وی می‌افزاید: در این میان، اگر چه دست‌فروشان به صورت رسمی مالیات نمی‌دهند اما همین افراد مبالغی را از ما دریافت می‌کنند که نوعی مالیات است اما ما راضی هستیم و به هر حال چرخ کسب و کار می‌چرخد.
دست فروشان نباشند قدرت خرید نصف می‌شود
سوی دیگر این داستان را مردم تشکیل می‌دهند، مردمی که خرید از دست‌فروشان را به صرفه می‌دانند و معتقدند که اگر همین دست‌فروشان نباشند، آنها قدرت خریدشان به نصف می‌رسد. یکی از این مشتریان می‌گوید قیمت پلیوری که از یکی از دست‌فروشان خرید کرده که بیش از دو برابر قیمت مغازه‌هایی است که باز هم حراج زده‌اند.
یکی دیگر از مشتریان خرید از دست‌فروشی در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: این روزها تنوع در اجناس بازار بالا است و همین تنوع‌گرایی ما را تشویق به خرید از دست‌فروشان م‌کند چرا که به هر حال قیمت بسیار مناسب‌تر از مغازه های سطح شهر است. وی می افزاید: قیمت‌هایی که دست‌فروشان بازار تهران عرضه می کنند از دست‌فروشی‌های سایر نقاط بسیار ارزان تر است و علی‌رغم اینکه باید شلوغی بازار را تحمل کرد، اما خرید از دست‌فروشان حاشیه بازار تهران بسیار به صرفه است.
اوضاع کاسبی خوب نیست
در عین حال یکی دیگر از افرادی که مشتری دائم بازار تهران برای مغازه خرده فروشی خود است در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: مغازه های بازار تهران چندان هم ارزان‌تر از سایر مغازه های شهر نیستند، چرا که اوضاع کاسبی خوب نیست و مغازه دار هم باید هزینه‌های خود را از فروش هر چند اندک اجناس جبران کند.او تصریح می کند: بازار تهران دیگر بازار سابق نیست و رکود بر آن حاکم شده است، به همین دلیل فروش غیرنقدی و یا نسیه کالاها در عمل صورت نمی‌گیرد، بساط خرید و فروش با چک برچیده شده و در نهایت اجناس به صورت نقدی و با اختلاف جزئی قیمت و تخفیف‌های اندک به فروش می‌رسد.به هر حال، حال و هوای این روزهای بازار حکایتی از رونق ندارد، رونقی که شاید بیش از یک سال است که کسبه بازار آن را انتظار می‌کشند. رونقی که به گفته آنها، قطارش هنوز در ابتدای ریل قرار نگرفته است.