تازهترين آمار مربوط به هشت ماه نخست سالجاري حاكي است منطقه آزاد ارس و كهگيلويه و بويراحمد بيشترين درصد رشد سرمايهگذاري صنعتي محقق شده را نسبت به مدت مشابه سال 92 به خود اختصاص دادهاند. اين درحالي است كه استان تهران در هشت ماهه منتهي به اول آذر سالجاري، بيشترين سرمايهگذاري صنعتي محقق شده و بيشترين ميزان اشتغالزايي را به ثبت رسانده است. استان آذربايجان شرقي نيز بيشترين تعداد واحد توليدي به بهرهبرداري رسيده را از آن خود كرده است.
براساس آمارهاي هشت ماهه نخست سالجاري، استان تهران با 4496 ميليارد ريال، استان اصفهان با 9/4076 ميليارد ريال و استان خراسان رضوي با 5/3890 ميليارد ريال سرمايهگذاري تحقق يافته بهعنوان استانهاي پيشرو در سرمايهگذاري صنعتي شناخته شدند.
درهمين حال، منطقه آزاد ارس با 4/2231 درصد و استان كهگيلويه و بويراحمد با 6/1251 درصد تغيير در تحقق سرمايهگذاري صنعتي، طي هشت ماهه نخست سالجاري بيشترين درصد رشد سرمايهگذاري محقق شده را نسبت به مدت مشابه سال 92 به خود اختصاص دادهاند. استان هرمزگان و همدان به ترتيب با 1/627 درصد و 6/311 درصد در ردههاي بعدي بيشترين درصد رشد سرمايهگذاري محقق شده طي هشت ماهه منتهي به اول آذر 93 به مدت مشابه سال قبل قرار گرفتهاند.
برترين اشتغالزايي
آمارهاي هشت ماهه نخست سالجاري همچنين حاكي از اين است كه استان تهران با ايجاد 2030 فرصت شغلي در صدر بيشترين ميزان اشتغالزايي قرار گرفته است.
استانهاي اصفهان و خراسان نيز به ترتيب با ايجاد 2829 و 1886 فرصت شغلي در هشت ماهه نخست سالجاري در ردههاي بعدي بيشترين ميزان اشتغالزايي قرار گرفتهاند. در عين حال، طي هشت ماهه نخست سالجاري منطقه آزاد ارس با 8/1877 درصد تغيير در ميزان اشتغالزايي نسبت به مدت مشابه سال قبل بيشترين درصد تغيير در اشتغالزايي را به خود اختصاص داده است. استانهاي كهگيلويه و بويراحمد و ايلام به ترتيب با 6/255 درصد و 4/136 درصد تغيير در ردههاي بعدي بيشترين اشتغالزايي قرار گرفتهاند.
بيشترين بهرهبرداري از واحدهاي توليدي
براساس تازهترين آمارها، طي هشت ماهه نخست سالجاري در استان تهران 70واحد، در منطقه ارس 10واحد و در استان كهگيلويه و بويراحمد 15واحد توليدي به بهرهبرداري رسيده است. اين درحالي است كه منطقه آزاد ارس با بهرهبرداري از 10واحد توليدي در هشت ماهه نخست سالجاري نسبت به بهرهبرداري از يك واحد توليدي در مدت مشابه در سال 92 (900درصد تغيير) بيشترين بهرهبرداري از واحدهاي توليد طي هشت ماهه نخست سالجاري را به خود اختصاص داده است. استانهاي ايلام و هرمزگان نيز به ترتيب با 3/108درصد و 8/68درصد تغيير در تعداد واحدهاي بهرهبرداري شده در هشت ماهه منتهي به اول آذر 93 در قياس با مدت مشابه در سال قبل در ردههاي بعدي بيشترين بهرهبرداري از واحدهاي توليدي قرار گرفتهاند.
براساس اين گزارش، متوسط سرمايهگذاري پروانه بهرهبرداري صنعتي ايجادي طي هشت ماهه نخست سالجاري در هر واحد 24.6ميليارد ريال است كه نسبت به مدت مشابه سال قبل (33.5ميليارد ريال) با كاهش حدود 26.5درصدي مواجه بوده است. همچنين متوسط اشتغال ايجاد شده در هر واحد نيز در هشت ماهه ابتداي امسال (15.2نفر) نسبت به مدت مشابه سال قبل (19.5نفر) با كاهش حدود 22درصدي همراه است.
موتور سرمايهگذاري صنعتي روشن نشده
در همين حال، سيدمحمد مرتضويي عضو خانه صنعت و معدن ايران درباره وضعيت سرمايهگذاري در صنعت كشور با بيان اينكه هنوز موتور سرمايهگذاري در صنعت روشن نشده است، به «تعادل» گفت: براي سرمايهگذاري در صنعت ابتدا بايد توسعه نفت و گاز را در اولويت برنامهها براي سرمايهگذاري قرار داد. چراكه صدها ميليارد دلار سرمايهگذاري در بخش گاز وجود دارد كه ميتواند محرك اصلي يا به عبارتي لكوموتيو سرمايهگذاري صنعتي در بخش نفت و گاز باشد.
وي افزود: هماكنون دوهزارميليارد دلار سرمايهگذاري طي پنج سال آينده در صنعت نفت و گاز شده است كه ميتواند پيشرانه اقتصاد باشد و به تبع آن صنايع ديگر را به تحرك بيندازد.
مرتضويي همچنين بااشاره به سياستهاي اقتصادي دهه 80 و عملياتي شدن پروژههاي عسلويه در زمان رياستجمهوري خاتمي و اينكه در آن زمان با اجراي اين پروژهها تمام اقتصاد كشور منتفع شد و تورم به 9درصد رسيد، گفت: اين اتفاق هنوز در ايران تكرار نشده است، اعداد و ارقامي كه اعلام ميشود نشاندهنده پتانسيل كشور نيست هرچند با خوشبيني و با انضباط مالي دولت مردم تصميم ميگيرند در چه بخشهايي از صنعت سرمايهگذاري كنند.اين كارشناس صنعتي با بيان اينكه لكوموتيو اقتصاد ايران منتظر يك اتفاق خوش در صحنه سياسي كشور است، گفت: در پاي ميز مذاكرات صدها ميليارد دلار پيشنهاد از سوي شركتهاي بزرگ بانكها و غولهاي سرمايهگذار وجود دارند كه منتظر اين چرخش سياسي است.وي با انتقاد از معطل ماندن مصوبه طرح خروج از ركود گفت: اين طرح چندين ماه است كه به مجلس رفته اما هنوز اقدامي از سوي نمايندگان روي آن صورت نگرفته است تا وضعيت توليدكنندگان مشخص شود.
نيم دهه غفلت در سرمايهگذاري صنعتي
در تحولي ديگر دكتر محمدرضا رضوي، رييس موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني گفت: شرايط كنوني اقتصاد و صنعت از گذشته بهوجود آمده و به تعبيري ميتوان گفت نيم دهه را در سرمايهگذاري صنعتي از دست دادهايم.
رضوي در گفتوگو با ما افزود: يعني از سال ۸۸ تا ۹۲ شرايط به سمت افت سرمايهگذاريها و كاهش اشتغال بوده كه اين نتيجه سياستگذاريها از قبل است. صنعت از اواخر سال گذشته روند خروج از ركود و مثبت شدن را در پيش گرفته است. براساس برآوردهاي ما صنايع كشور ميتوانند به همراه نفت در خروج از ركود پيشتاز باشند.
وي اظهاركرد: از سال ۸۹ نرخ رشد توليد ناخالص داخلي در بخش صنعت و معدن كاهنده بوده و از اواخر سال ۹۰ منفي شده تا ۹۱ كه رشد منفي كاهش پيدا كرده است.هرچند طي دو سال گذشته نرخ رشد رو به افزايش بوده اما روند سرمايهگذاريها در صنايع مختلف از سال ۸۸ مرتب كاهشي بوده و سرمايهگذاري در كانيهاي غيرفلزي، فلزات اساسي، ساخت محصولات شيميايي، مواد غذايي و آشاميدني و... كاهش يافته و روند اشتغالزايي در اين صنايع نيز بهشدت افت كرده است.